रिझव्‍‌र्ह बँकेमार्फत उपाययोजना करूनही रुपयातील घसरण कायम असून ती आता देशाच्या पतमानांकनासमोर धोका निर्माण करू शकते, असे संकेत मिळू लागले आहेत. डॉलरच्या तुलनेत रुपयातील घसरण रोखण्याकरिता मध्यवर्ती बँके सरकारी रोखे विक्रीस काढण्याची प्रक्रिया असतानाच आता गुंतवणुकीसाठी आवश्यक असे देशाचे पतमानांकन अस्थिर होऊ पाहत आहे. फिच या अन्य पतमानांकन संस्थेने भारताचे नकारात्मक मानांकन नुकतेच स्थिर केले होते.चलनातील अस्थिरतेसह कमकुवत अर्थव्यवस्थेपोटी देशाचा विकास दर कमी केल्याने इक्राकडूनही देशाचे पतमानांकन कमी होण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे. पतमानांकन संस्थेने देशाचा विकास दर ०.४० टक्क्यांनी खाली आणत तो चालू आर्थिक वर्षांत ५.४ ते ५.६ टक्के असेल, असे म्हटले आहे. इक्राची प्रवर्तक कंपनी असलेल्या मूडीजने यापूर्वीच भारताचे पतमानांकन कमी होऊ शकते, असा इशारा दिला होता. मूडीजने चलन घसरण रोखण्यासाठीच्या रिझव्‍‌र्ह बँकेच्या ताज्या उपाययोजना बँकांसाठी पतपुरवठय़ाच्या दृष्टिने नकारात्मक ठरू शकतात, असे मत व्यक्त केले आहे. अमेरिकेतील गृह विक्रीची लवकरच जाहिर होणारी आकडेवारी वाढली तर परकीय चलन अधिक भक्कम होऊन रुपयात नरमाई नोंदली जाण्याची भीती इंडिया फॉरेक्स अ‍ॅडव्हायजर्सचे संस्थापक अभिषेक गोएंका यांनी व्यक्त केली आहे.पतमानांकन कमी होण्याची जोखीम कायम असल्याची जाणीव सिंगापूरस्थित डीबीएस या ब्रोकरेज कंपनीने करून दिली आहे. रुपयातील घसरणीबरोबरच राजकीयदृष्टय़ा निर्णय घेण्यास या देशातील सरकार कमी पडल्याचे मतही व्यक्त करण्यात आले आहे.चलनाची द्विसप्ताहातील सर्वात मोठी आपटीनव्या सप्ताहाची सुरुवात करताना भारतीय चलन वधारणेसह भक्कम होते. मात्र उत्तरोत्तर ते अधिक कमकुवत बनले. मध्यंतरात त्याने ५९.२७ हा दिवसाचा तळही गाठला. शुक्रवारच्या तुलनेत त्यात ३७ पैशांची घट होत डॉलरच्या तुलनेत रुपया सोमवारअखेर ५९.७२ वर स्थिरावला. त्याचा बंद होतानाचा दर हाच दिवसाचा वरचा टप्पा ठरला. चलन शुक्रवारी ३३ पैशांनी वधारत ५९.३५ पर्यंत पोहोचले होते.सराफातही तेजी; सोने २७ हजार पारसोने-चांदीच्या बाजारात धातूंचे दर पुन्हा एकदा गती घेत आहेत. सोन्याचे तोळ्याचे दर सोमवारी त्याच्या महिन्यातील वरच्या टप्प्यावर पोहोचले. सोमवारी एकाच सत्रात १० ग्रॅम सोने ४४० रुपयांनी महाग होत २७,३२५ रुपयांपुढे गेले. तर किलोच्या चांदीचा दरही आता ४२ हजाराच्या नजीक गेला आहे. आज एकाच दिवसात चांदी किलोमागे थेट एक हजार रुपयांनी महाग होत ४१,८८५ रुपयांवर गेले. जागतिक बाजारातही मौल्यवान धातूचे दर पुन्हा वाढलेले पहायला मिळत आहेत. लंडनच्या बाजारात सोन्याचा प्रती औन्सचा भाव १,३०० डॉलरच्या वर जाताना महिन्याच्या उच्चांकावर पोहोचला आहे. आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या वाढत्या किंमती, फेडरल मार्फत आर्थिक उपाययोजना स्थिर ठेवण्याच्या धोरणामुळे सोने - चांदी २० जूननंतरच्या सर्वोच्च पातळीवर पोहोचले आहे. तेथेही सराफा बाजारातील चमक गेल्या आठवडय़ात एक टक्क्यांची नोंदली गेली होती.
