अल्फा सायन्युक्लीन कॅल्शियमचे संवेदक असते

मेंदूतील पेशींमध्ये अतिरिक्त कॅल्शियम साठले, तर त्यामुळे पार्किन्सन म्हणजे कंपवाताचा धोका असतो, असे ब्रिटनमधील केम्ब्रिज विद्यापीठातील संशोधनातून स्पष्ट झाले आहे. मेंदूत जर कॅल्शियम साठत गेले, तर त्यातून चेतापेशींच्या टोकाला असलेल्या पातळ पटलांना धोका पोहोचतो व त्यामुळे मेंदूतील संदेशवहन यंत्रणा बिघडते. पार्किन्सनशी संबंधित अल्फा सायन्युक्लिन या प्रथिनावर त्यामुळे परिणाम होतो. कॅल्शियम व अल्फा सायन्युक्लिन यांचे प्रमाण वाढले तर शृंखला अभिक्रियेत मेंदूच्या पेशी मरण्यास सुरुवात होते. जर्नल नेचर कम्युनिकेशन्समध्ये हे संशोधन प्रसिद्ध झाले असून पार्किन्सनवर त्यामुळे नवा प्रकाश पडला आहे. पार्किन्सनमध्ये मेंदूचा ऱ्हास होत असतो. नैसर्गिक प्रथिनांच्या घडय़ा वेगळ्या आकारात जाऊन विस्कटल्या जातात व ते एकमेकांना चिकटतात त्यामुळे पार्किन्सन होतो. यात वेटोळ्यासारखे अमायलॉडचे धागे तयार होतात. ते अल्फा सायन्युक्लिनवर थरासारखे बसतात. अल्फा सायन्युक्लिनचा मेंदूतील महत्त्वाचा भाग काय आहे. हे समजले नव्हते, प्रत्यक्षात त्याचा मेंदूतील अनेक  प्रक्रियांशी संबंध असून रसायनांची क्रिया त्याच्यावर अवलंबून असते. ते अतिशय लहान प्रथिन असले, तरी त्याची भूमिका महत्त्वाची असते. त्याचा अभ्यास करणे त्याच्या आकारामुळे अवघड असते, असे केंब्रिजच्या संशोधक गॅब्रियली कामिन्स्की यांनी म्हटले आहे.

forever particles marathi news, forever particles latest marathi news
विश्लेषण : जगभर पिण्याच्या पाण्यात आढळतात घातक `फॉरएव्हर पार्टिकल्सʼ… त्यांचे उच्चाटन अवघड का असते?
High Blood Pressure Cases, High Blood Pressure Rising in india, 4 out of 10 Patients Not Checking, Patients Not Checking Regularly, high blood pressure unhealthy lifestyle, smoking,
१० पैकी ४ रूग्णांची उच्च रक्तदाब तपासणी करण्यास टाळाटाळ! अनियंत्रित उच्च रक्तदाबामुळे हृदयविकार व स्ट्रोकचा धोका…
Loksatta kutuhal Artificial Neural Networks Perceptrons Machine learning
कुतूहल: कृत्रिम चेतापेशींचे जाळे
Electrolyte-rich drinks in summer is good for health
उन्हाळ्यात इलेक्ट्रोलाइटयुक्त पेये फायदेशीर; डिहायड्रेशन दूर करण्यासाठी तज्ज्ञांच्या खास टिप्स

अल्फा सायन्युक्लीन हे कॅल्शियमचे संवेदक असते, कॅल्शियममुळे या प्रथिनाची रचना बदलते, त्यामुळे पार्किन्सन होतो. कॅल्शियम व अल्फा सायन्युक्लिन यांचा समतोल असेल, तर पार्किन्सनला आळा बसतो. हृदयविकारात कॅल्शियमला रोखणारी औषधे वापरतात त्यांचा पार्किन्सनवर उपयोग होऊ शकतो.