Napping Benefits and Tips: बदलत्या जीवनशैलीमुळे आज लोकांची कामाची दिनचर्या बदलली आहे. रात्री शांत आणि पुरेशी झोप न मिळाल्याने अनेकांना दिवसभर थकवा जाणवतो. अशा परिस्थितीत ते दिवसभरातील काही मिनिटे किंवा तासांची झोप घेऊन त्याची भरपाई करतात. यामुळे माणसाला पुन्हा टवटवीत आणि ताजेतवाने वाटते. पण, आरोग्य तज्ज्ञ दिवसा झोपण्याची शिफारस करतात का? बर्‍याच अभ्यासांनी असे सुचवले आहे की दुपारची झोप तुमच्या मेंदूसाठी चांगली असू शकते, परंतु वेळ महत्त्वाची आहे. अमेरिकन जेरियाट्रिक्स सोसायटीच्या जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासात असे दिसून आले आहे की ३० ते ९० मिनिटांच्या डुलकीमुळे वृद्धांमध्ये मेंदूला फायदा होतो. पण तासाभरापेक्षा जास्त झोपणे तुमच्यासाठी हानिकारक ठरू शकते. ( हे ही वाचा: युरिक ॲसिडची पातळी झपाट्याने कमी होईल; फक्त ‘या’ ४ पदार्थांचा आहारात समावेश करा) द इंडियन एक्स्प्रेसशी बोलताना, आर्टेमिस हॉस्पिटलच्या न्यूरोइंटरव्हेंशनल सर्जरीचे प्रमुख डॉ. विपुल गुप्ता म्हणाले, “काही लोकांसाठी दुपारची झोप ही रिसेट बटण म्हणून काम करू शकते, ज्यामुळे त्यांना पुन्हा ताजेतवाने वाटते. जरी डुलकी माणसाला गाढ झोप घेण्यापासून प्रतिबंधित करते. डुलकी घेतल्यानंतर व्यक्तीची सतर्कता आणखी वाढते. ते म्हणाले की जे लोक झोप घेत नाहीत ते सहसा जास्त वेळ झोपतात आणि नंतर गाढ झोपेनंतर जागे होतात. डॉ गौरी कुलकर्णी, मेडीबडी, मेडिकल ऑपरेशन्सच्या प्रमुख, सहमती दर्शवितात, “झोपण्याचे आरोग्य फायदे निश्चितपणे एखाद्या व्यक्तीला अनेक प्रकारे आरोग्य लाभ देऊ शकतात. दिवसभरात थोडीशी डुलकी विश्रांतीसोबत थकवा कमी करण्यास मदत करते. यामुळे व्यक्ती अलर्ट मोडमध्ये आणि चांगल्या मूडसह कार्य करते. याव्यतिरिक्त, जलद प्रतिक्रिया आणि चांगली स्मरणशक्ती यासह, डुलकी सुधारित कार्यप्रदर्शनास मदत करू शकते." ( हे ही वाचा: आता मधुमेहापासून होणार कायमची सुटका? बाबा रामदेव यांनी सांगितलेला असरदार उपाय जाणून घ्या) डॉ.गुप्ता यांच्या मते, दुपारी एक डुलकी घेतल्याने अनेक आरोग्य फायदे होऊ शकतात. थकवा कमी करण्याप्रमाणेच ते तणाव व्यवस्थापनातही मदत करते. याशिवाय कार्यक्षमता आणि स्मरणशक्ती वाढवण्यातही हे उपयुक्त आहे. त्याच वेळी, डुलकी घेतल्यानंतर, व्यक्ती पूर्वीपेक्षा अधिक सतर्क होते. तथापि, तज्ञ चेतावणी देतात की दिवसभरात जास्त वेळ झोपल्याने गंभीर आरोग्य समस्या उद्भवू शकतात. डॉ कुलकर्णी यांनी स्पष्ट केले, "झोप घेण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे ती १५ ते २० मिनिटे ठेवावी आणि ती दुपारी घ्यावी कारण संध्याकाळी डुलकी झोपेच्या चक्रावर परिणाम करू शकते." डॉ. संजय गुप्ता, वरिष्ठ सल्लागार, इंटर्नल मेडिसिन, पारस हॉस्पिटल, गुरुग्राम, म्हणाले, “३० मिनिटांपेक्षा कमी वेळेची झोप अनेक फायदे देते, तथापि दीर्घ डुलकीमुळे प्रोडक्टिविटी आणि स्लीप इनर्शियासोबत जोडलेली असते. अलीकडील एपिडेमियोलॉजिकल संशोधन असे सूचित करते की जास्त वेळ, अधिक वारंवार डुलकी घेतल्याने हानिकारक आणि दीर्घकालीन आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतात.”
