आज मार्गशीर्ष महिन्यातील शुक्ल पक्षातील एकादशी तिथी आहे, तिला मोक्षदा एकादशी म्हणतात. मोक्षदा एकादशीच्या दिवशी गीता जयंतीही साजरी केली जाते. जे आज मोक्षदा एकादशीचे व्रत करतात. त्यांनी नियमानुसार भगवान विष्णूची पूजा करावी. पूजेच्या वेळी विष्णु सहस्रनामाचे पठण करावे, विष्णूजींची आरती करावी आणि मोक्षदा एकादशी व्रतकथा अवश्य पाठ करावी. व्रताचे पूर्ण फळ ही कथा ऐकल्यानेच मिळते. हे पुण्य तुमच्या पितरांना देऊन तुम्ही मोक्ष मिळवू शकता. जो व्रत करतो त्यालाही विष्णूच्या कृपेने मोक्ष प्राप्त होतो. मोक्षदा एकादशी व्रताची कथा जाणून घेऊया. मोक्षदा एकादशी व्रताची कथा युधिष्ठिराला भगवान श्रीकृष्णाकडून मोक्षदा एकादशीच्या व्रताची कथा जाणून घ्यायची होती, तेव्हा भगवान श्रीकृष्णांनी त्यांना मोक्षदा एकादशीच्या व्रताची कथा सांगितली. त्यांच्या मते एकदा चंपकनगरमध्ये वैखानस नावाचा राजा राज्य करत होता. त्यांचे प्रजेवर खूप प्रेम होते, ते सर्वांची काळजी घेत असत. एका रात्री त्याला वाईट स्वप्न पडले. त्यात त्याचे पूर्वज नरकात आहेत. या नरकातून बाहेर पडण्यासाठी ते प्रार्थना करत आहेत. दुस-या दिवशी तो दु:खी मनाने काही ब्राह्मणांकडे गेला आणि त्याने स्वप्न सांगितले. राजाने त्या ब्राह्मणांना स्वप्न सांगितले आणि सल्ला मागितला. त्यांनी सांगितले की जवळच्या डोंगरावर एका ज्ञानी ऋषीचा आश्रम आहे, त्यांना तिन्ही कालखंडाची माहिती आहे. तुम्ही त्यांना भेटा, ते तुमची समस्या सोडवू शकतात. हे ऐकून राजा त्या ऋषीजवळ गेला. त्यांनी ऋषींना प्रणाम केला आणि सांगितले की त्यांचे पूर्वज नरकयातना भोगत आहेत. रात्री असे स्वप्न पडले. त्यांना मोक्ष कसा मिळेल? कृपया यावर काही उपाय सुचवा. वैखानस राजाचे म्हणणे ऐकून ऋषी म्हणाले की, मार्गशीर्ष महिन्यातील शुक्ल पक्षातील एकादशीचे व्रत पुण्यकारक आणि मोक्ष देणारे आहे. या एकादशीचे व्रत करावे. या दिवशी उपवास करून दानधर्म करावा. या व्रताचे पुण्य आपल्या पितरांना दान करा. असे केल्याने तुमच्या पूर्वजांना मोक्ष मिळेल आणि ते नरकातून बाहेर पडतील. ऋषींच्या म्हणण्यानुसार, मार्गशीर्ष महिन्यातील शुक्ल पक्षातील एकादशीचे आगमन झाल्यावर राजाने नियमानुसार उपवास केला. भगवान विष्णूची पूजा करून दान केले. नंतर एकादशीचे पुण्य पितरांना दान केले. त्यामुळे त्या राजाच्या सर्व पूर्वजांना मोक्ष प्राप्त झाला. (टीप: या लेखात दिलेली माहिती आणि सूचना सामान्य गृहीतकांवर आधारित आहे.)
