कुठलंच फूल कधी अवचित फुलत नसतं.आधी एक कळी येते,अवतीभवतीच्या ऊनवाऱ्याचा अंदाज घेतती हळूहळू वाढत राहते.कारण तिला ठाऊक असतं या ऊनवाऱ्याच्या सोबतीनंचतिला एक दिवस फुलायचं आहे.हळूहळू तिला स्वत:तल्या सौंदर्याची,आत दाटत चाललेल्या सुगंधाची जाणीव होत जाते.ती भानावर येते;नव्या जोमानं भराभरा वाढू लागते.मग एक दिवस अंगचा सुगंधतिच्यात मावेनासा होतोतेव्हा..एका सकाळी कोवळ्या उन्हातवाऱ्याच्या तिला पालवणाऱ्या कोमल स्पर्शानंती उमलते.ती वार्ता सांगत आता आत दाटलेला गंधदशदिशांना धावत सुटतो.स्वत:त दाटलेला सुगंध अशा शुद्ध जाणिवेनं बाहेर काढूनइतरांना देखणं दर्शन देणं,म्हणजेच असतं शिक्षण.माझ्या किशोरवयीन लेकरांनो,तुम्हीसुद्धा आज आहातउमलण्याच्या प्रतीक्षेतली एकेक कळी.इतकी र्वष सुप्त असलेली तुमच्यातलीस्त्री किंवा पुरुषत्वाची यंत्रणाआता कामाला लागते आहे.त्या, त्या मनोवृत्तीला परिपोषकअशी हॉर्मोन्स आता तुमच्याशरीरात वाहू लागली आहेत.त्या प्रवाहाच्या लहरी तुमच्यातलंहळवं हळुवारपण, सौंदर्यपिपासाआणि जग जिंकण्याची ऊर्मीजागी करताहेत.हे सारं तितकंसं स्पष्टपणेतुमच्या ध्यानातच येत नसणार आज.आज तुम्हांला प्रकर्षांनं जाणवतं,ते स्वत:त उमटलेलंअनावर भिन्निलगी आकर्षण.इतक्या वर्षांच्या दोस्तीतप्रथमच स्त्री आणि पुरुषअसा िलगभेद जागा झालाय मनात.त्यानं तुमची नजरच पार बदलून गेलीय.हे भिन्निलगी आकर्षण अनेकदा तुमच्या मनालाहीभरकटत नेतंय कुठच्या कुठे.पार घाबरवून टाकतंय ते तुम्हांला अधूनमधून.क्वचित कधी अपराधीही वाटतं तुम्हांलास्वत:तील या अवचित बदलांपायी.पण भिऊ नका मुळीच.किशोरवयासाठी हे सारं असं घडणंहेच मुळी नॉर्मल असतं.मात्र या टप्प्यावर सावध राहा.ही हॉर्मोन्स हे आकर्षण जागं करताहेतते प्राणी जगतातल्या वाढीचा एक टप्पा म्हणूनच.पण एक उक्रांत मानव (Homosepian)म्हणून तुमच्यापाशी आहेएक अनोखी ताकद.स्वत:च्या भावभावनांना समजून घेतत्यांना शिस्त लावून त्यांची समृद्धअभिव्यक्ती होण्यासाठीलागणारी मदत करण्यासाठीतुमच्यापाशी आहे एक नवा मेंदू,केवळ माणसातच असलेलाआणि त्याच्यासोबतीनंच विकसित झालेला.या सर्व नव्याजुन्या भावना समजून घ्या.त्यांना नाकारू नका. त्यांचा आदर करा.नाना माध्यमांतून तुमच्यासमोर पसरलेलंस्त्री-पुरुष संबंधांचं प्रदर्शन भलतंचबटबटीत, कुरूप आणि एकांगी आहे.आणि तेवढंच ते आभासीही (श्कफळवअछ) आहे.स्त्री आणि पुरुषांमधलं प्रगल्भ, पलूदार नातंतुमच्या अवतीभवती विखुरलेलं आहे.आई-मुलगा, बापलेक, मित्रमत्रिणीअशी किती, किती रूपं घेत नटलंय ते!त्या प्रत्येकाचं वेगळेपण समजून घ्या.केवळ नर आणि मादी यात त्याला घुसमटवू नका.आपापल्या मित्रमत्रिणींचा घोळकाहीच आता तुमची शाळा.त्यातून घडवा एक प्रगल्भभावनाप्रधान प्रज्ञावंततुमचा तुम्हीच.मग पुढे तरुण वयात याल,आणि जीवनाला सामोरे जाल,स्त्री-पुरुषातल्या नरमादीच्या नात्याचात्यातल्या आदिम, तरल अनुभूतींचाआस्वाद घ्याल; तेव्हा हेच सारं शिक्षणकामी येईल तुमच्याआणि तेव्हाच तुम्ही उपभोगू शकालनिरामय कामजीवन.‘मौज प्रकाशन गृह’ने प्रसिद्ध केलेल्या ‘आनंदमेवा’ या डॉ. लता काटदरे यांच्या पुस्तकातून साभार
