आसिफ बागवान

या बातमीसह सर्व प्रीमियम कंटेंट वाचण्यासाठी साइन-इन करा

‘‘बिटकॉइन हा काही आर्थिक मंच नव्हे किंवा ते काही चलनही नाही. ती एखादी बँकिंग व्यवस्थाही नाही किंवा डिजिटल चलनही नाही. बिटकॉइन म्हणजे पैशाच्या तंत्रज्ञानाचे एक आमूलाग्र स्थित्यंतर आहे..’’ बिटकॉइन आणि एकूणच कूटचलनाबाबत गेल्या अनेक वर्षांपासून जगभर व्याख्याने, शिबिरे घेत हिंडणाऱ्या आंद्रेस अँटनॉपोलस यांच्या ‘इंटरनेट ऑफ मनी’ या पुस्तकातील हे विधान. क्रिप्टोकरन्सी अर्थात कूटचलन म्हणजे काय, बिटकॉइन काय आहे, ते कसे काम करते, त्याची व्याप्ती किती आहे, किती देशांनी ते स्वीकारलं आहे, कितींनी नाकारलं आहे अशा असंख्य प्रश्नांची उत्तरे माहीत करून घेण्याआधीच भारतातील एक मोठा वर्ग असंख्य छोटय़ा छोटय़ा अ‍ॅप्सच्या माध्यमातून बिटकॉइन आणि तत्सम कूटचलनामध्ये गुंतवणूक करू लागला आहे. मध्यंतरी आपल्याकडे क्रिप्टोकरन्सीतील गुंतवणुकीकडे आकर्षित करणाऱ्या जाहिरातींचा भडिमार होत होता. ते या गुंतवणुकीचे कारण असावे. कूटचलनातील गुंतवणुकीतून झटपट आणि भरमसाठ आर्थिक परतावा मिळतो, एवढय़ाच माहितीच्या आधारे त्यात गुंतवणूक करणाऱ्यांची यादी खूप मोठी निघेल. आर्थिक परताव्याबद्दलचा हा विश्वास कूटचलनाने आतापर्यंत अविश्वसनीयरीत्या सार्थ करून दाखवला आहे. पण वरच्या विधानात आंद्रेस यांनी म्हटल्याप्रमाणे, बिटकॉइन हे काही चलन नाही किंवा बँकिंग व्यवस्था नाही, तर ते एक अर्थतंत्रज्ञानाचे स्थित्यंतर आहे. ब्लॉकचेन नामक तंत्रज्ञानाच्या साखळीला धरून हे स्थित्यंतर घडू पाहत आहे. येत्या काळात प्रत्येकालाच या स्थित्यंतरात सामील व्हावे लागणार आहे. त्यासाठी कूटचलन आणि त्याचे साखळी तंत्रज्ञान यांची माहिती असणे आवश्यक आहे. गौरव सोमवंशी यांचे ‘साखळीचे स्वातंत्र्य’ हे पुस्तक जिज्ञासू वाचकांची ती गरज पूर्ण करते.

मराठीतील सर्व लोकरंग बातम्या वाचा. मराठी ताज्या बातम्या (Latest Marathi News) वाचण्यासाठी डाउनलोड करा लोकसत्ताचं Marathi News App.
Web Title: Economic freedom bitcoin currency banking arrangement digital currency ysh
First published on: 17-07-2022 at 00:02 IST