अरुंधती देवस्थळे
मीटीओरा माझ्या आयुष्यात अक्षरश: योगायोगाने आली. कारण आदल्याच वर्षी ग्रीसमध्ये हिंडून आलो होतो तेव्हा मी हिचं नावही कोणाच्या तोंडून ऐकलं नव्हतं; पण नंतर झूरिक मुक्कामी घडलेली छोटीशी कहाणी सांगायचा मोह आवरून सरळ मुद्दय़ावर येणं श्रेयस्कर. हे घडून यायला कारण ठरला आमचा लेखक, अनुवादक ग्रीक मित्र थेओ! याच्या तीर्थरूपांच्या मालकीचं ग्रीसमध्ये एक बेट असून हा मात्र पुस्तकांच्या जगात रमलेला.. असो. लांबशा वीकेंडची शोधाशोध करून आजवर न घडलेली ही मीटीओरा सफर.

या बातमीसह सर्व प्रीमियम कंटेंट वाचण्यासाठी साइन-इन करा

प्रथमदर्शनी दिसतात ते उंचच उंच मोनोलिथिक खडकाचे पिंडस पर्वतांजवळचे सुळके. त्यांच्यावर नवव्या शतकापासून ख्रिश्चन मंक्स राहत आले आहेत. तिथवर आपण पायऱ्या आणि पायवाटांनी चढून जाऊ शकतो हे केवळ अविश्वसनीय वाटावं. या निर्जन पहाडी भागात ५० हजार वर्षांपूर्वीचे मनुष्य वसाहतीचे पुरावे आहेत. बाराव्या शतकात मंक्स (ख्रिश्चन मठात राहणारे साधू-संन्यासी) इथे शिडय़ांनी किंवा दोराने चढून वर येत आणि कपारींच्या आडोशाने राहत, निवारा बनवत. दोरांनीच टोपल्यांमध्ये भरून अन्नधान्य त्यांना वर पाठवून देण्यात येई. पुढे तेराव्या आणि चौदाव्या शतकातल्या बायझन्टाइन साम्राज्याच्या दहशतीमुळे सत्ता आणि राजकीय उलथापालथींपासून दूर राहण्यासाठी मंक्स इथे येऊन राहू लागले आणि एकेक मोनॅस्टरीज बांधल्या जाऊ लागल्या. मीटीओराच्या मोनॅस्टरीज या आसपासच्या सुळक्यांवर थोडीशी सपाटी बघून बांधण्यात आल्या होत्या.. चौदाव्या शतकाच्या मध्यावर मंक्स आणि नन्सना ईस्टर्न ऑर्थोडॉक्स चर्चचं धार्मिक शिक्षण आणि प्रशिक्षण देण्यासाठी! त्यांची संख्या चौदाव्या ते सतराव्या शतकात २४ पर्यंत पोहोचली होती.. ती सध्या सहा इतकी आहे. दोन नन्ससाठी आणि चार मंक्सकरिता. पडझड तर असणारच. पण रहिवासी आणि देखभाल दोन्हीही कमी पडल्यानं ही संख्या कमी होत गेली असावी. आता मात्र युनेस्कोच्या हेरिटेज प्रकल्पात समाविष्ट झाल्याने त्यांची व्यवस्थित काळजी घेतली जाईल. इथे रहिवासी फारच कमी; पण या ना त्या मोनॅस्टरीमध्ये सारखं काहीतरी बांधकाम चालू असतं असं ऐकलं.

मराठीतील सर्व लोकरंग बातम्या वाचा. मराठी ताज्या बातम्या (Latest Marathi News) वाचण्यासाठी डाउनलोड करा लोकसत्ताचं Marathi News App.
Web Title: Meteora is a sculpture between earth and sky greece author translator monolithic rocks amy
First published on: 31-07-2022 at 00:04 IST