मुंबई : आंतरराष्ट्रीय सहकार वर्ष आणि सहकारी साखर कारखानदारीच्या हिरक महोत्सवी वर्षानिमित्त राज्यातील सहकारी आणि खासगी साखर कारखान्यांची कार्यक्षमता वृद्धीसाठी आणि आर्थिक सक्षमीकरणासाठी सहकार विभागाने प्रोत्साहन योजना जाहीर केली आहे. दोन्ही क्षेत्रातील सहा कारखान्यांना एफआरपीसह नऊ क्षेत्रांचे मूल्यांकन करून पारितोषिके देण्यात येणार आहेत.
कारखान्यांच्या सलग तीन वर्षांच्या कामगिरीचे मूल्यमापन केले जाणार आहे. प्रामुख्याने एफआरपी, साखर उतारा, प्रति हेक्टरी ऊस जास्त उत्पादन, कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर, कमी कार्बन उत्सर्जन आणि उच्च कार्बन क्रेडिटस, शासकीय कर्जाची वेळेवर परतफेड, कामगार मर्यादा, कामगार वेतन आणि अचूक आर्थिक व्यवस्थापन या क्षेत्रात कारखान्यांनी केलेल्या कामगिरीचे मुल्यमापन करून गुणांकन केले जाणार आहेत. यामध्ये एफआरपीसाठी १५ गुण, आर्थिक व्यवस्थापन आणि कर्मचारी संख्या मर्यादेला प्रत्येकी पाच गुण आणि अन्य मुद्द्यांना प्रत्येकी दहापैकी गुण दिले जातील. या योजनेंतर्गत उत्कृष्ट कामगिरी करणाऱ्या साखर कारखान्यांना दरवर्षी पारितोषिके दिली जाणार आहेत.
पारितोषिक विजेत्यांच्या निवडीसाठी द्विस्तरीय समितीची स्थापना करण्यात आली आहे. प्रस्तावाच्या छाननी समितीचे अध्यक्ष साखर आयुक्त असतील, तर निवड समितीचे अध्यक्ष सहकार मंत्री असतील. छाननी समितीकडून आलेल्या प्रस्तावांतून निवड समिती अंतिम तीन सर्वोत्कृष्ट सहकारी आणि तीन सर्वोत्कृष्ट खासगी साखर कारखान्यांची निवड करणार आहे. कारखान्यांना दिल्या जाणाऱ्या बक्षिसांची रक्कम अद्याप ठरलेली नाही.
अशी असेल समित्यांची रचना
छाननी समितीचे अध्यक्ष साखर आयुक्त असतील. सदस्य सचिव म्हणून साखर सहसंचालक पुणे काम पाहतील. सदस्य म्हणून साखर आयुक्तालयातील अर्थ आणि प्रशासन विभागाच्या संचालकांसह वसंतदादा शुगर इनस्टिट्यूट, साखर संघाचा प्रत्येकी एक प्रतिनिधी आणि अर्थव्यवस्था, अभियांत्रिकी किंवा कृषी क्षेत्रातील साखर उद्योगाशी संबधित दोन स्वतंत्र तज्ज्ञांचा समितीत सदस्य म्हणून समावेश असेल.
सहकार मंत्री निवडणार कारखाने
निवड समितीचे अध्यक्ष सहकार मंत्री आहेत. छाननी समितीकडून आलेल्या अहवालाचा आढावा घेऊन सहकार मंत्री पारितोषिक विजेत्या कारखान्यांची निवड करणार आहेत. सहकार विभागाचे उपसचिव सदस्य सचिव असतील, तर या समितीत सहकार राज्यमंत्री, सहकार विभागाचे प्रधान सचिव आणि साखर आयुक्त सदस्य असतील.
