वयाच्या पन्नाशीनंतर अंधत्व, कर्णबधिरतेचा धोका कशामुळे?

दिव्यांग व्यक्ती हक्क कायदा २०१६ आणि महाराष्ट्र शासनाच्या आदेशानुसार २१ प्रकारच्या दिव्यांगत्वानुसार नागपूर शहरात दिव्यांग व्यक्तींचे होम टू होम सर्वेक्षण करण्यात येत आहे. महापालिका आयुक्त तथा प्रशासक डॉ. अभिजित चौधरी यांच्या पुढाकारातून तसेच अतिरिक्त आयुक्त वसुमना पंत, अतिरिक्त आयुक्त वैष्णवी बी., उपायुक्त डॉ. रंजना लाडे आणि वैद्यकीय आरोग्य अधिकारी डॉ. दीपक सेलोकर यांच्या मार्गदर्शनाखाली हे सर्वेक्षण कार्य सुरु आहे.

आतापर्यंत १२.८३ टक्के सर्वेक्षण पूर्ण झाले आहे. या सर्वेक्षणाचा उद्देश शहरातील दिव्यांग बांधवांची २१ प्रकारच्या दिव्यांगत्वानुसार जीवनचक्रावर आधारित वस्तुनिष्ठ माहिती गोळा करणे हा असून, याच्या आधारे पुढील ५ वर्षांसाठी ठोस कृती आराखडा तयार करण्यात येणार आहे. या कृती आराखड्याच्या आधारे दिव्यांग नागरिकांसाठी प्रभावी योजना, सेवा व सुविधा उपलब्ध करून देणे शक्य होईल.

महात्मा गांधी सेवा संघ या संस्थेद्वारे सर्वेक्षणासाठी महापालिकेच्या आशा सेविकांना प्रशिक्षित करण्यात आले आहे. सर्वेक्षणाकरिता मनपाच्या आशा सेविका प्रत्येक घरी भेट देऊन माहिती गोळा करीत आहेत. घरात जन्मतः, अपघाताने, आजाराने, वंशपरंपरेने किंवा वयोमानामुळे आलेले कोणतेही दिव्यांग व्यक्ती यांची माहिती आशा सेविकांना देण्यात यावी. दिव्यांगांसाठीच्या योजना, सेवा आणि सुविधांना लाभ मिळवून देण्यासाठी हे सर्वेक्षण अत्यंत महत्वाचे पाऊल आहे. यासाठी नागरिकांची जबाबदारीची भूमिका आवश्यक आहे. नागरिकांनी आपल्या परिसरात सर्वेक्षणासाठी येणाऱ्या आशा सेविकांना योग्य माहिती देऊन सहकार्य करावे, असेही आवाहन महापालिकेतर्फे करण्यात येत आहे.

दिव्यांगत्वाचे प्रकार

दिव्यांग व्यक्ती अधिकार अधिनियम २०१६ नुसार दिव्यांगत्वाचे विविध प्रकारामध्ये वर्गीकरण करण्यात आले आहे. ते पुढील प्रमाणे.

१. दृष्टीदोष , २. ⁠श्रवणदोष , ३. ⁠बोलण्यात अडचण
४. ⁠शारीरिक अपंगत्व , ५. ⁠मानसिक आजार ,
६. ⁠बौद्धिक अपंगत्व, ७. ⁠स्वमग्नता / आत्मकेंद्री विकार , ८. ⁠सेरेब्रल पाल्सी ९. ⁠बहुविकलांगता१०. ⁠डीएसएलडी – भाषा आणि बोलण्याचा विकासात उशीर