विजय डाबरे
अमेरिकेतील गर्भपातबंदीच्या प्रतिगामी निर्णयाची बिजे रेगनकाळापासून पेरली गेली. अमेरिकेत पूर्वापार चालत आलेला अधिकार हिरावून घेतला जात असेल तर अन्यत्रही असे निर्णय घेतले जाणे शक्य आहे.

१९७३ साली ‘जेन रो विरुद्ध हेन्री वेड’ या खटल्यात अमेरिकन सर्वोच्च न्यायालयाने दिलेल्या निर्णयामुळे गर्भपातबंदी संबंधीचे कायदे रद्द झाले. त्यामुळे अमेरिकेत महिलांना गर्भपात करण्याचे स्वातंत्र्य मिळाले होते. सर्वोच्च न्यायालयाने तो निर्णय रद्दबातल ठरवला आणि त्याचे पडसाद जगभर उमटले.
अमेरिकेत गर्भपातासंबंधी ५० वर्षांपूर्वी देण्यात आलेला निर्णय रद्द करण्यात आल्याच्या बातम्यांनी जगभरातील वर्तमानपत्रांचे रकाने भरून गेले आहेत. कालबाह्य निर्णय-कायदे रद्द करणे हे प्रागतिक विचारांचे निदर्शक आहे. भारतात देखील अनेक कायदे रद्द करण्यात आले. लोकशाहीवर विश्वास असणाऱ्या समाजात हे स्वाभाविकच! मात्र सर्वोच्च न्यायालयाच्या निर्णयाला ५० टक्क्यांपेक्षा जास्त जनतेचा पाठिंबा असतानाही तो मुळासकट बदलणे हे कुठल्याही प्रागतिक विचारांच्या राष्ट्राला शोभणारे नाही. अमेरिकेसारख्या देशात असे होणे हे जगाच्या दृष्टीने योग्य नाही.

या बातमीसह सर्व प्रीमियम कंटेंट वाचण्यासाठी साइन-इन करा

‘गर्भपाताला कायदेशीर परवानगी’ या मुद्दय़ावर अमेरिकेचे राजकारण ढवळून निघते हे भारतीयांच्या दृष्टीने आश्चर्यकारकच असेल. हा मुद्दा राजकारणाच्या केंद्रस्थानी कसा हे समजण्यासाठी अमेरिकेतले राजकारण समजणे आवश्यक आहे. राजकीय वातावरणाचा न्यायालयावर प्रभाव असतो; परंतु अमेरिकेत पक्षीय राजकारणाचा देखील न्यायालयांवर मोठा पगडा आहे. गर्भपाताच्या कायद्याबाबत रिपब्लिकन आणि डेमॉक्रॅटिक पक्षाच्या भूमिका जाणून घेणे गरजेचे आहे.

मराठीतील सर्व विशेष लेख बातम्या वाचा. मराठी ताज्या बातम्या (Latest Marathi News) वाचण्यासाठी डाउनलोड करा लोकसत्ताचं Marathi News App.
Web Title: The global lesson decision making america u s supreme court abortion in the united states decision canceled amy
First published on: 05-07-2022 at 00:04 IST