पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ३ मे पर्यंत लॉकडाउन वाढवण्याचा निर्णय घेतला. संपूर्ण देशभरात मजूर वर्गाला या निर्णयाचा फटका बसताना दिसत आहे. (सर्व छायाचित्र - प्रशांत नाडकर)

रोजगार तुटल्यामुळे आता ही मंडळी मिळेल त्या पर्यायाचा वापर करत आपल्या गावाकडे निघालेली आहेत

मुंबई-आग्रा महामार्गावर सायकलवर मिळेल ते सामान लादून आपल्या गावची वाट धरणारे मजूर

स्त्री असो वा पुरुष प्रत्येकाच्या चेहऱ्यावर चिंता आणि प्रश्न कायम आहेत, आपण घरी पोहचणार तरी कधी??

प्रवास इतका मोठा आणि खडतर आहे की कधीकधी हातातलं सामान मागे राहतं...पण मजुरांना आता सामानाची फारशी चिंता नाहीये

वाटेत कुठेही मोफत जेवणाची सोय दिसली की थांबायचं आणि चार घास पोटात ढकलायचे

करोनापासून वाचण्यासाठी सोशल डिस्टन्सिंग पाळणं वगैरे ठीक आहे हो...पण हातावर पोट असणाऱ्यांचा रोजगार तुटला की काही गोष्टींचं भान राहत नाही

काही जणं रांगेत उभं राहतात तर काही जण खाली बसून आराम करणं पसंत करतात

कारण इतका मोठा प्रवास करायचा असेल तर थोड्या विश्रांतीची गरज सर्वांनाच असते.

फुटपाथवर झाडाच्या सावलीखाली विसावलेला कामगार

जेवता-जेवता मग थोड्याशा गप्पा रंगतात

काही जणं यादरम्यान थोडीशी डुलकी घेणं पसंत करतात

झाडाच्या सावलीत विसावलेले कामगार

विश्रांती झाली की मग पुन्हा एकदा पुढच्या प्रवासाची चिंता

कष्टकऱ्यांच्या नशिबातला संघर्ष काहीकेल्या कमी होत नाही

डोक्यावर सामान आणि कडेवर मुलाला घेऊन घराची वाट पकडलेली महिला कामगार

या परिस्थितीतही आपल्या मुलाला ऊन लागू नये याची काळजी आई घेताना दिसतेय

सध्या रस्त्यावर वाहनांची वर्दळ कमी आहे...पण तरीही प्रवासादरम्यान धोका हा कायम असतो

वाटेत कितीही संकटं आली तरीही थांबायचं नाही हेच आता या कामगारांनी ठरवलं आहे

या कामगारांचा प्रवास किती खडतर असणार आहे याची साक्षच हे झाड देत आहे असं वाटतंय

रस्त्याच्या कडेला विसावलेले तरुण कामगार

संकटकाळात शहराने साथ सोडली म्हणून अखेरीस या मजुरांना गावची वाट पकडावी लागली

गड्या आपला गाव बरा असं म्हणतात ते काही खोटं नाही

सूर्य मावळतीला आला तरीही डोक्यावरचं ओझं काही पाठ सोडेना. करोनामुळे भारतातला मजूर वर्ग खऱ्या अर्थाने त्रासला गेला आहे