scorecardresearch

चांद्रयान ३

भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (Indian Space Research Organization) – लघुस्वरुपात ‘इस्रो’ (ISRO) ही भारतातील प्रमुख शासकीय संस्था आहे. या संस्थेचे प्रमुख उद्दिष्ट अंतराळ संशोधन करणे हे आहे. या संस्थेद्वारे अंतराळाशी संबंधित अनेक प्रकल्प राबवले जातात. यामध्ये चांद्रायन, मंगळयान तसेच आदित्य एल-१ प्रकल्प, गगनयान प्रकल्प यांसारख्या काही प्रकल्पांचा समावेश होतो. इस्रोने काही महिन्यापूर्वी चांद्रयान ३ (chandrayaan 3)हे अवकाश यान चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर पाठवले. चंद्राच्या या भागावर अंतराळयान पाठवणारा भारत हा पहिला आणि एकमेव देश आहे. २००८ मध्ये भारताने पहिल्यांदा चंद्रावर स्वारी केली. तेव्हा चांद्रयान १ हे चंद्राच्या जवळ पाठवण्याच्या प्रयत्नांना भारताला यश मिळाले. पुढे चांद्रायन २ या मोहिमेला सुरुवात झाली.

२०१९ मध्ये तांत्रिक बिघाडामुळे शेवटच्या क्षणी चांद्रायन २ मोहीम अयशस्वी ठरली. २२ जुलै २०१९ रोजी प्रक्षेपित करण्यात आलेल्या या अंतराळयानाचे लॅंडर आणि रोव्हर चंद्रावर पोहचण्याआधीच क्रॅश झाले. या घटनेमुळे खचून न जाता इस्रोमधील वैज्ञानिकांनी चांद्रयान ३ प्रकल्पाची तयारी करायला सुरुवात केली. इतर संशोधन संस्था आपल्या अंतराळ संशोधनामध्ये बक्कळ पैसे करत असताना इस्रोने दिलेल्या बजेटमध्ये चांद्रयान ३ मोहिमेची पूर्वतयारी पूर्ण केली. १४ जुलै २०२३ रोजी दुपारी २.३५ वाजता चांद्रयान ३ चे श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून प्रक्षेपण करण्यात आले.

या यानामध्ये विक्रम लॅंडर आणि प्रज्ञान नावाच्या रोव्हरचा समावेश करण्यात आला होता. हे लॅंडर आणि रोव्हर अपयशी ठरलेल्या चांद्रयान २ मध्येही होते. चंद्रावर उतरताना झालेल्या चुका टाळण्याचा प्रयत्न चांद्रयान ३ मध्ये केला होता. १४ जुलै रोजी भारतातून प्रक्षेपित झालेले चांद्रयान ३ हे अवकाशयान २३ ऑगस्ट २०२३ रोजी यशस्वीरित्या चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरवले. चांद्रायन ३ मोहीम फत्ते झाल्याने भारताचे अंतराळ संशोधनात मोठे नाव झाले.
Read More
Indian astronaut, moon surface, 2040, ISRO mission, Chairman S somnath
भारतीय अंतराळवीर चंद्रावर कधी पोहचणार? इस्रोचे अध्यक्ष स्पष्टच म्हणाले “त्यासाठी सातत्याने…”

चंद्रयान ३ च्या यशानंतर भविष्यात इस्रोच्या अवकाश मोहिमा कोणत्या असतील याची माहिती इस्रोचे अध्यक्ष एस सोमनाथ यांनी दिली.

Japan Moon Mission
‘या’ देशाचं भारताच्या पावलावर पाऊल, चंद्रावर सॉफ्ट लँडिंग करणारा पाचवा देश, चौथ्या प्रयत्नात यशस्वी

जपानी अंतराळ संशोधन केंद्र JAXA ने चार महिन्यांपूर्वी लाँच केलेलं स्लिम हे यान शुक्रवारी सायंकाळी चंद्राच्या पृष्ठभागावर उतरलं.

narendra modi
Year Ender : महिला आरक्षण ते मोफत धान्य, २०२३ मध्ये सर्वात जास्त चर्चेत राहिल्या मोदी सरकारच्या ‘या’ घोषणा

२०२३ साली चर्चेत आलेल्या मोदी सरकारच्या ‘या’ ६ योजना चर्चेत राहिल्या.

Gaganyaan 1 to Mangalyaan 2, ISRO will launch these 6 space missions in 2024
7 Photos
गगनयान १ ते मंगळयान २; २०२४ मध्ये ISRO च्या सहा अवकाश मोहिमा, भारत कोणकोणत्या ग्रहांवर तिरंगा फडकवणार

इस्रोने २०२३ मध्ये चांद्रयान ३ आणि आदित्य एल१ सह अनेक यशस्वी अवकाश मोहिमा राबवल्या. भारताची ही अंतराळ संशोधन संस्था पुढच्या…

Aditya-L1 captures Sun Photo
Aditya L1 चं मोठं यश, पाठवले सूर्याचे जवळून काढलेले फोटो, भास्कराचं हे रूप तुम्ही कधीच पाहिलं नसेल

आदित्य-एल१ ने सोलार अल्ट्राव्हायोलेट इमेजिंग टेलिस्कोपद्वारे सूर्याचा पहिल्यांदाच फुल डिस्क फोटो काढून इस्रोला पाठवला आहे.

ISRO Mission
Gaganyaan ते NISAR; भारत पुन्हा एकदा अवकाश कवेत घेणार! ISRO ने २०२५ पर्यंत १२ मोहिमा आखल्या

इस्रोने २१ ऑक्टोबर रोजी गगनयान मोहिमेची पहिली उड्डाण चाचणी पूर्ण केली. गगनयान मोहिमेमधून मानव अवकाशात पाठवण्याची तसेच भविष्यात अवकाश स्थानक…

Narendra Modi Mission Moon
भारत चंद्रावर अंतराळवीर पाठवणार? पंतप्रधान मोदींची मोठी घोषणा, मोहिमेचं वर्षही जाहीर केलं

सतत नवनवी यशाची शिखरं सर करणारी भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था म्हणजेच इस्रोने एक मोठं यश मिळवलं आहे.

propulsion module of Chandrayaan 3
इस्त्रोचं आणखी एक मोठं यश, चंद्राकडे पाठवलेलं यान पृथ्वीपर्यंत परत आणलं, आता अंतराळवीर…

इस्रोनं म्हटलं आहे की, चांद्रयान-३ चं प्रोपल्शन मॉड्यूल चंद्राच्या कक्षेतून पृथ्वीच्या कक्षेत परत आणण्यात आपल्या वैज्ञानिकांना यश मिळालं आहे.

Nasa and ESA help to chandrayan 3
चांद्रयान ३ बाबत इस्रोकडून मोठी अपडेट, रॉकेटचा ‘हा’ महत्त्वाचा भाग पृथ्वीच्या कक्षेत परतला!

Chandrayan 3 Updates : एक्सिडेंटल एक्सप्लोजनचा धोका कमी करण्यासाठी क्रायोजेनिक अप्पर स्टेजचा वापर केला जातो.

Brochures on Chandrayaan mission removed from NCERT website mumbai
चंद्रयान मोहिमेवरील पुस्तिका एनसीईआरटीच्या संकेतस्थळावरून हटवल्या

चंद्रयान ३ मोहिमेचे यश शाळा-महाविद्यालयांतून साजरे करण्यासाठी आणि चंद्रयान मोहिम कशी यशस्वी झाली याची माहिती देण्यासाठी एनसीईआरटीने अवांतर वाचनासाठी पुस्तिका…

book
वेदांच्या विज्ञानभरारीवर एनसीईआरटीचे शिक्कामोर्तब

‘चंद्रयान-३’ मोहिमेची महती विद्यार्थ्यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी राष्ट्रीय शैक्षणिक संशोधन आणि प्रशिक्षण परिषदेने (एनसीईआरटी) पुस्तिका प्रकाशित केली आहे.

India-Space-Station-PM-Modi
भारत २०३५ पर्यंत ‘अवकाश स्थानक’ उभारणार? कोणत्या देशांकडे असे स्थानक आहे?

अवकाश स्थानक हे कृत्रिम रचना आहे, जे पृथ्वीच्या कक्षेत सामावलेले असते. सध्या चीनकडे स्वतःचे अवकाश स्थानक आहे. तसेच रशियाने आंतरराष्ट्रीय…

संबंधित बातम्या