मुंबई : स्वातंत्र्य लढा, साने गुरुजींचा पंढरपूर सत्याग्रह, संयुक्त महाराष्ट्र आदी चळवळींमध्ये सहभागी झालेले राष्ट्र सेवा दलाचे माजी अध्यक्ष आणि प्रसिद्ध शाहीर लीलाधर हेगडे यांचे शनिवारी सकाळी अंधेरी येथील राहत्या घरी वृद्धापकाळाने निधन झाले. ते ९४ वर्षांचे होते. त्यांच्या पश्चात पत्नी, मुलगा आणि सून असा परिवार आहे.

हेगडे यांच्या इच्छेनुसार त्यांचे देहदान करण्यात आले. मुंबईतील के.ई.एम. रुग्णालयाकडे त्यांचे पार्थिव सोपवण्यात आले. हेगडे यांना २०१४ साली अर्धांगवायूचा झटका आला होता. तेव्हापासून ते आजारी होते. स्वातंत्र्य, समता आणि मानवतेची मूल्ये त्यांनी जपली आणि आपल्या शाहिरीतून त्यांचा प्रसार आणि प्रचार केला.  राष्ट्र सेवा दलाच्या कलापथकाचे शाहीर एवढीच लीलाधर हेगडे यांची ओळख नव्हती. महाराष्ट्र दर्शन, शिव दर्शन, भारत दर्शन अशा एकाहूनएक सरस कलापथकांमुळे त्यांनी राष्ट्र सेवा दलाला देशभर

readers reaction on loksatta editorial
लोकमानस: बाबा शक्तिशाली झाले त्यात आश्चर्य ते काय?
nilesh rane paid 25 lakhs to pune municipal corporation to settle the tax dues
पुणे: निलेश राणे यांच्यासाठी महापालिकेच्या पायघड्या; अवघे २५ लाख भरल्यानंतर मिळकतकराची थकबाकी शून्य
Case against Sudhakar Badgujar
सुधाकर बडगुजर यांच्याविरोधात गुन्हा, सलीम कुत्ता पार्टी प्रकरण
jewellery police pune
पुणे : रिक्षा प्रवासी महिलेचे सात तोळ्यांचे दागिने गहाळ; पाेलिसांच्या प्रयत्नांमुळे दागिन्यांचा शोध

एक नवी ओळख मिळवून दिली. अस्पृश्यता निवारण चळवळीतील त्यांचे योगदानही मोठे होते. सांताक्रूझ येथील झोपडपट्टी परिसरात त्यांनी साने गुरुजींच्या नावाने आरोग्य मंदिर आणि शाळाही उभारली. हेगडे यांना अभिनयाचीही उत्तम जाण होती. पु. ल. देशपांडे यांच्या ‘पुढारी पाहिजे’ लोकनाटकात रोंग्या हे पात्र त्यांनी साकारले होते.

श्रद्धांजली जोड

सेवा दलासह समाजातील विविध घटकांसाठी हेगडे यांनी प्रचंड योगदान दिले. त्यांनी झोपडपट्टीत जाऊन केलेले काम आजही लक्षणीय आहे. – डॉ. गणेश देवी, अध्यक्ष, राष्ट्र सेवा दल

लीलाधर हेगडे यांनी सेवा दलाच्या कलापथकाचे नेतृत्व केले. संयुक्त महाराष्ट्राच्या चळवळीत त्यांचे योगदान मोठे होते.  – बाबा आढाव, ज्येष्ठ सामजिक कार्यकर्ते

राष्ट्र सेवा दलाचा डफ आता शांत झाला आहे. शाहिरांनी गाणी, वगनाट्य या माध्यमातून समाज जागृतीचे काम के ले होते. या चळवळीत पोकळी निर्माण झाली आहे.  – हुसेन दलवाई, माजी खासदार 

शाहीर हेगडे यांनी रंजनाच्या माध्यमातून लोकशाही-समाजवादी तत्त्वांचा प्रसार के ला. वगनाट्यातून त्यांनी जनजागृती के ली होती. खडा आवाज हे हेगडे यांचे वैशिष्ट्य होते.  – डॉ. रत्नाकर महाजन, राज्य नियोजन आयोगाचे माजी कार्याध्यक्ष

लीलाधर हेगडे आणि आमचे कुटुंब काही वर्षे एकाच घरात राहिले. वसंत बापट, माझी आई आणि लिलीमामा (लीलाधर हेगडे) या त्रयीने राष्ट्र सेवा दल कलापथकाद्वारे अनेक कलाकार घडवले. माणसे घडवली, त्यातली मी एक.  – झेलम परांजपे, ज्येष्ठ नृत्य शिक्षिका

हेगडे हे बहुआयामी व्यक्तिमत्त्व होते. त्यांनी सामाजिक कार्यात मोठा वाटा उचलला होता. संयुक्त महाराष्ट्राच्या चळवळीत शाहीर अमरशेख, आत्माराम पाटील यांच्यासह हेगडेही सहभागी झाले होते.  – गजानन खातू, परिवर्तन चळवळीतील कार्यकर्ते