Chhaava: कुलमुखत्यार ‘येसूबाईंचा’ दुर्लक्षित इतिहास नेमकं काय सांगतो?

Yesubai Saheb; A Forgotten Warrior Queen of Maratha History: इतिहासाच्या प्रत्येक टप्प्यावर दुर्दैव म्हणावं की, विधिलिखित?; एखाद्या स्त्रीच्या कर्तृत्त्वाचा आढावा घेताना हात आखडता घेतला जातो. एक ना अनेक वीरांगना इतिहासात कधी, केव्हा गडप झाल्या असतील, याचा मागमूसही नाही. अशाच एका वीरांगनेच नाव म्हणजे येसूबाई साहेब. हे नाव छत्रपती संभाजी महाराजांच्या निमित्ताने आपण अनेकदा ऐकतो. किंबहुना येऊ घातलेल्या ‘छावा’ चित्रपटाच्या निमित्ताने संभाजी महाराजांच्या बरोबरीने येसूबाईंचे नाव मोठ्या गौरवाने घेतले जात आहे. परंतु, या विभूतीच्या कर्तृत्त्वाची चर्चा खचितच केली जाते. समाजासाठी, राष्ट्रासाठी वाहून घेतलेल्या पुरुषांच्या पत्नींच्या भाळी नक्की काय लिहिले गेले आहे, याची फारशी दखल कोणी घेत नाही. म्हणूनच बहुदा आपल्या पतीच्या पश्चात वनवास भोगणाऱ्या या महाराज्ञीच्या समाधीचा शोध लागण्यास तब्बल ३०० वर्षे जावी लागली!