Pee at Night Reason: तुम्हाला रात्री वारंवार लघवीला जावं लागतंय का? जर तुम्हाला रात्री वारंवार टॉयलेटला जावं लागत असेल, तर त्याचं कारण फक्त वय नाही, तर तुमची जीवनशैली आणि खाण्यापिण्याच्या सवयीही असू शकतात. रात्री लघवीची समस्या अनेक कारणांनी होऊ शकते – जसं की पाणी पिण्याचा चुकीचा वेळ, दिवसभर पुरेसं पाणी न पिणं, कॅफिन किंवा दारूचं सेवन करणं, किंवा काही औषधं घेतल्यामुळेही ही अडचण होऊ शकते. अशा काही सवयींमुळे तुमची रात्रीची झोप तुटू शकते, आणि त्यामुळे सकाळी थकवा, आळस आणि लक्ष केंद्रित न होण्यासारख्या त्रासांचा सामना करावा लागू शकतो.
उत्तर प्रदेशातील बुलंदशहर येथील ब्लॉक स्तरावरील रुग्णालयातील आयुष वैद्यकीय अधिकारी डॉ. अशोक कुमार सिंह यांनी सांगितले की, आधुनिक विज्ञान आणि आयुर्वेद या दोन्हींच्या मते, दिवसभरात शरीराच्या गरजेप्रमाणे सुमारे ७०% पाणी पिण्याची सवय ठेवली पाहिजे, म्हणजेच रात्री लघवीची समस्या कमी होते. या पद्धतीमुळे तुमच्या मूत्रपिंडांना (किडनीला) दिवसात नीट काम करण्याची आणि रात्री विश्रांती घेण्याची संधी मिळते.
५०–५५ वर्षांनंतर शरीराला रात्री लघवीवर आधीसारखं नियंत्रण ठेवणं अवघड होतं. याचं कारण म्हणजे वॅसोप्रेसिन नावाच्या हार्मोनचं प्रमाण कमी होणं. त्यामुळे आपल्या किडन्या हळू काम करू लागतात आणि मूत्राशय (ब्लॅडर) जास्त संवेदनशील होतो. बरेच लोक मग पाणी कमी पितात किंवा झोपेच्या गोळ्यांवर अवलंबून राहतात. ही समस्या फक्त रात्रीची झोप बिघडवत नाही, तर हळूहळू किडनी, रक्त आणि मेंदूवरही वाईट परिणाम करू शकते. चला तर मग जाणून घेऊया, रात्री वारंवार लघवीला जाण्याची कारणीभूत कोणत्या चुका असतात.
रात्री वारंवार लघवी होण्यास कारणीभूत असलेल्या सामान्य चुका
चूक १: संध्याकाळी ६-७ नंतर जास्त पाणी पिणे
रात्री जास्त पाणी प्यायल्याने शरीर डिटॉक्स होईल, पण त्या वेळी किडनी हळूहळू विश्रांती घेण्याच्या तयारीत असते. जास्त पाणी प्यायल्यामुळे मूत्राशय भरतो आणि झोप तुटते.
चूक २: संध्याकाळी भरपूर पाणी असलेले पेय किंवा सॅलड घेणे
मसाला चहा, हळदीचं दूध, पातळ सूप, काकडी, कलिंगड यांसारख्या वस्तूंमुळे शरीरात जास्त पाणी जातं, ज्यामुळे रात्री वारंवार झोप तुटते.
चूक ३: दिवसभर पाणी पिण्यास विसरणे आणि संध्याकाळी एकाच वेळी खूप जास्त पाणी पिणे
दिवसभर पाणी पिणं विसरणं आणि संध्याकाळी एकदम खूप पाणी प्यायल्यामुळे मूत्राशयावर अचानक ताण येतो आणि झोप तुटते.
चूक ४: झोपण्यापूर्वी लघवी करणे
झोपण्यापूर्वी मूत्राशय पूर्ण भरलेला नसतो, पण लघवी केल्यावर त्यातील नसांमधून चुकीचे संकेत जातात. त्यामुळे रात्री झोप तुटते.
चूक ५: पाणी पिण्याची चुकीची वेळ आणि पद्धत
५०–५५ वर्षांनंतर शरीराची पद्धत बदलते. दिवसा किडनी जास्त सक्रिय असते आणि पाणी फिल्टर करणे सोपे जाते. संध्याकाळी ६–७ नंतर फक्त छोटे छोटे घोट पाणी प्या.
पाणी कधी आणि कसे प्यावे?
दिवसभर पाण्याचे सुमारे ७०% पाणी दुपारी आणि संध्याकाळी ३ वाजेपर्यंत पिणे चांगले असते. संध्याकाळी ३ ते ५ वाजेपर्यंत हळूहळू पाणी प्या. संध्याकाळी ६–७ नंतर फक्त तहान लागल्यावर छोटे छोटे घोट प्या. सकाळी उठल्यावर एक ग्लास कोमट पाणी प्या.
दिवसात पाणी छोटे छोट्या भागात प्या. औषध घेत असाल तर त्यासोबत पुरेसं पाणी प्या, पण ग्लास पूर्ण भरायची गरज नाही. या पद्धतीने किडनी दिवसा पाणी सहज प्रक्रिया करू शकते, मूत्राशय रात्री शांत राहतो आणि झोप गाढ आणि शांत येते. नियमित पद्धतीने पाणी पिण्यामुळे रक्तदाब आणि स्मरणशक्ती सुधारणे शक्य आहे. नियमित व्यायाम आणि हलकी शारीरिक हालचाल मूत्राशय आणि किडनीला स्वस्थ ठेवते.