भारतात गांजा बाळगणे कायदेशीर गुन्हा आहे, असे केल्यास काय शिक्षा होते? जाणून घ्या…

भारतात, अंमली पदार्थांचा वापर आणि वितरण नियंत्रित करण्यासाठी कठोर कायदे करण्यात आले आहेत. १९८५ च्या नार्कोटिक ड्रग्ज अँड सायकोट्रॉपिक सबस्टन्स अॅक्ट (एनडीपीएस अॅक्ट) अंतर्गत, गांजा बाळगणे, विक्री करणे, खरेदी करणे, वाढवणे आणि सेवन करणे हा गुन्हा आहे. (Photo Source: Pexels) अलीकडेच प्रसिद्ध आयआयटी बाबा अभय सिंग यांना जयपूर पोलिसांनी महाकुंभ २०२५ दरम्यान ताब्यात घेतले. त्यांच्याकडून गांजा जप्त करण्यात आला, त्यामुळे त्याच्यावर एनडीपीएस कायद्यांतर्गत कारवाई होण्याची शक्यता होती. तथापी, नंतर त्यांना जामिनावर सोडण्यात आले. या कायद्याअंतर्गत काय तरतुदी आहेत आणि काय शिक्षा होऊ शकते ते जाणून घेऊया. (छायाचित्र स्रोत: एएनआय) गांजा बाळगणे गुन्हा का आहे? एनडीपीएस कायदा १९८५ नुसार अंमली पदार्थांचे उत्पादन, उत्पादन करणे, खरेदी करणे, साठवणे, वाहतूक करणे, सेवन करणे आणि बाळगणे प्रतिबंधित आहे. या कायद्याचा उद्देश ड्रग्ज आणि अंमली पदार्थांच्या गैरवापराला आळा घालणे आहे. (Photo Source: Pexels) गांजा बाळगल्याबद्दल शिक्षेच्या तरतुदी गांजा किती प्रमाणात बाळगला आहे यावर शिक्षा बदलू शकते. एनडीपीएस कायद्याच्या कलम २० अंतर्गत, गांजाच्या प्रमाणानुसार खालील शिक्षा विहित करण्यात आल्या आहेत:(Photo Source: Pexels) १. कमी प्रमाणात गांजा (१ किलोपेक्षा कमी) – जर एखाद्या व्यक्तीकडे कमी प्रमाणात गांजा असेल तर त्याला सहा महिने ते एक वर्ष तुरुंगवास आणि १०,००० रुपयांपर्यंत दंड होऊ शकतो. (Photo Source: Pexels) २. व्यावसायिक प्रमाणापेक्षा कमी (१ किलो ते २० किलो दरम्यान) – या श्रेणीतील दोषी आढळल्यास १० वर्षांपर्यंत सक्तमजुरी आणि १ लाख रुपयांपर्यंत दंड होऊ शकतो. (Photo Source: Pexels) ३. व्यावसायिक प्रमाण (२० किलोपेक्षा जास्त) – जर एखाद्याकडे व्यावसायिक प्रमाणात गांजा आढळला तर त्याला १० ते २० वर्षांच्या सक्तमजुरीची शिक्षा आणि १ ते २ लाख रुपयांपर्यंत दंड होऊ शकतो. (Photo Source: Pexels) एनडीपीएस कायद्यातील इतर तरतुदी गांजा वाढवणे देखील गुन्ह्याच्या श्रेणीत येते आणि त्यासाठी कठोर शिक्षेची तरतूद आहे. गांजाची तस्करी हा अत्यंत गंभीर गुन्हा मानला जातो, ज्यासाठी जास्तीत जास्त २० वर्षांची शिक्षा होऊ शकते. शिवाय, गांजाचे सेवन करणे देखील गुन्हा मानले जाते आणि त्यासाठी शिक्षेचीही तरतूद आहे. (Photo Source: Pexels) एनडीपीएस कायद्यांतर्गत जामीन गांजा बाळगण्याशी संबंधित गुन्ह्यांसाठी जामीन सहज उपलब्ध नाही. विशेषतः जर एखाद्यावर व्यावसायिक प्रमाणात गांजा बाळगल्याचा आरोप असेल, तर त्याला जामिनासाठी कठोर कायदेशीर तरतुदींना सामोरे जावे लागते. (Photo Source: Pexels) हेही पाहा- अखेर धनंजय मुंडेंचा मंत्रिपदाचा राजीनामा, 'असा' होता इथवरचा प्रवास……