डॉ. भुषण केळकर, डॉ. मधुरा केळकर
आजच्या युगात, शिक्षण, तंत्रज्ञान, व्यवसाय, संशोधन आणि आंतरराष्ट्रीय संधी यामध्ये इंग्रजी भाषेचे महत्त्व अमूल्य ठरते आहे. भारतात विविध भाषा बोलल्या जात असल्या तरी, इंग्रजी ही व्यावसायिक संवादाची सर्वमान्य भाषा बनली आहे. विशेषत: कॉर्पोरेट क्षेत्रात करिअर करू इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी इंग्रजी भाषेचे प्रावीण्य हे यशाच्या दिशेने एक अत्यंत महत्त्वाचे पाऊल आहे.
● इंग्रजी भाषेचे कॉर्पोरेट जगतातील महत्त्व
इंग्रजी ही फक्त एक भाषा नाही, ती एक जागतिक संवादाचे माध्यम आहे. जागतिक पातळीवर काम करणाऱ्या कंपन्या, मल्टिनॅशनल कॉर्पोरेशन्स, माहिती-तंत्रज्ञान क्षेत्र, बँकिंग, वित्तीय सेवा, शिक्षण, संशोधन अशा विविध क्षेत्रांमध्ये इंग्रजीचे अनन्यसाधारण महत्त्व आहे. कॉर्पोरेट कार्यालयांमध्ये बिझनेस मीटिंग्स, ईमेल्स, प्रेझेंटेशन्स, व्हिडीओ कॉन्फरन्स, क्लायंट संवाद, अहवाल लेखन इत्यादी सर्व गोष्टी इंग्रजीतूनच होतात. त्यामुळे विद्यार्थ्यांनी या भाषेतील चांगले प्रावीण्य मिळवणे आवश्यक ठरते. इंग्रजीत आत्मविश्वासाने बोलणारा आणि लिहू शकणारा कर्मचारी हा नेहमीच इतरांपेक्षा पुढे राहतो.
● इंटरव्ह्यू आणि इंग्रजी कौशल्य
आजच्या स्पर्धात्मक युगात नोकरीसाठी उमेदवारांची निवड करताना, कंपन्या फक्त त्यांच्या शैक्षणिक पात्रतेकडेच पाहत नाहीत, तर उमेदवाराचे संवाद कौशल्य, मांडणी शैली, आणि इंग्रजी भाषेतील प्रभुत्वही तपासतात. अनेक वेळा उत्तम इंग्रजी असलेल्या उमेदवाराला त्या क्षमतेमुळे अधिक संधी मिळतात. कॉर्पोरेट क्षेत्रात पहिला प्रभाव हा फार महत्त्वाचा असतो आणि तो प्रभाव इंग्रजी संवाद कौशल्यावर बराचसा अवलंबून असतो.
इंग्रजी भाषेतील प्रावीण्यासाठी उपाय
इंग्रजी ही एक परकी भाषा असल्यामुळे, ती शिकताना थोडा वेळ आणि प्रयत्न लागतो. मात्र, काही साध्या आणि प्रभावी उपायांनी विद्यार्थ्यांना ही भाषा आत्मसात करता येते.
● दररोज इंग्रजी वाचन करणे
इंग्रजी वृत्तपत्र (जसे की The Indian Express,), मासिके, ऑनलाइन लेख, ब्लॉग्स, कथा वाचणे हे इंग्रजी सुधारण्यासाठी अत्यंत उपयुक्त आहे. वाचनामुळे नवीन शब्द, वाक्यरचना, आणि भाषेचा ओघ लक्षात येतो.
● शब्दसंपदा ( Vocabulary) वाढवा
दररोज ५ ते १० नवीन इंग्रजी शब्द लिहा, त्यांचा अर्थ समजून घ्या आणि त्या शब्दांचा वापर करून वाक्य तयार करा. हे शब्द बोलण्यात व लेखनात वापरण्याचा प्रयत्न करा.
● बोलण्याचा सराव करा
इंग्रजी बोलण्याचा सराव करणे ही भाषा शिकण्याच्या प्रक्रियेत सर्वात महत्त्वाची पायरी आहे. आरशासमोर बोलणे, मित्रांशी इंग्रजी संवाद साधणे, ‘स्पीकिंग क्लब्स’ मध्ये सहभागी होणे यामुळे आत्मविश्वास वाढतो.
● इंग्रजी चित्रपट आणि वेब सिरीज बघा
सबटायटलसह इंग्रजी चित्रपट, वेब सिरीज आणि डॉक्युमेंटरीज बघा. यातून नैसर्गिक बोलण्याची पद्धत, उच्चार, आणि संवाद शैली समजते. यामुळे कान इंग्रजीशी सवयीचे होतात.
● ऑनलाइन कोर्सेस आणि अॅप्सचा वापर करा
आज अनेक ऑनलाइन प्लॅटफॉर्म्सवर इंग्रजी सुधारण्यासाठी कोर्सेस उपलब्ध आहेत – जसे की Coursera, edX, Udemy, Duolingo, BBC Learning English. या कोर्सेसमधून व्याकरण, शब्दसंपदा, उच्चार आणि लेखन याचा सखोल अभ्यास करता येतो.
● लेखन सराव करा
रोज थोडं इंग्रजीत लिहा झ्र डायरी, ईमेल, विचार, अनुभव, निबंध इत्यादी. लेखनामुळे व्याकरण, विचारांची मांडणी, वाक्यरचना आणि स्पष्टता सुधारते. यासाठी grammar checking tools (जसे Grammarly) वापरले तरी चालेल.
● ग्रुप स्टडी किंवा स्पीकिंग पार्टनर शोधा
इंग्रजी शिकणाऱ्या इतर विद्यार्थ्यांसोबत संवाद साधा. तुमच्यातील संभाषण हेच तुमच्या भाषिक प्रगतीचे साधन होऊ शकते. काही कॉलेजमध्ये इंग्रजी संभाषण गट ( English Speaking Clubs) असतात – त्यात सहभागी व्हा.
थोडक्यात सांगायचं तर इंग्रजी भाषा ही केवळ कॉर्पोरेट जगतातील संवादासाठी नाही, तर ती एक व्यक्तिमत्त्व घडवणारी भाषा आहे. चांगल्या इंग्रजीमुळे व्यक्तीला आत्मविश्वास, व्यावसायिक प्रतिष्ठा आणि अधिक संधी मिळतात.