आजकाल अॅसिडिटी (जळजळ), गॅस आणि पोट फुगणे या समस्या जवळपास प्रत्येक घरात सामान्य झाल्या आहेत. उशिरा रात्री मसालेदार जेवण खाणे, अनियमित आहार पद्धती किंवा ताणतणाव हे यामागचे मोठे कारण ठरू शकतात. पण ही किरकोळ वाटणारी त्रासदायक लक्षणे कधी कधी पोटाच्या कॅन्सरची सुरुवातीची चिन्हे देखील असू शकतात. त्यामुळे अशा समस्या वारंवार होत असल्यास त्याकडे दुर्लक्ष करणे धोकादायक ठरू शकते.

कॅन्सर सर्जन डॉ. विनय सॅम्युएल गायकवाड यांच्या मते, “पोटाचा कॅन्सर सुरुवातीच्या टप्प्यात मोठे इशारे देत नाही, तर तो शांतपणे पचनाशी संबंधित त्रास म्हणून प्रकट होतो. त्यामुळे साध्या गॅस्ट्रिक समस्येत आणि गंभीर आजारात फरक ओळखणे कठीण होते.”

पोटाच्या कॅन्सरची सुरुवातीची लक्षणे (Early symptoms of stomach cancer)

थोडं खाल्ल्यानंतरही पोटात जडपणा जाणवणे (Feeling of heaviness in the stomach even after eating a little)

सामान्यतः जास्त खाल्ल्यावर पोट जड वाटणे ही गोष्ट स्वाभाविक आहे. पण कॅन्सरमध्ये खूपच थोडं खाल्ल्यानंतरही हा जडपणा टिकून राहतो. कारण पोटात ट्यूमर वाढत जाऊन जागा व्यापतो आणि पोटाची क्षमता कमी होते. हळूहळू हे असामान्य जडपण भूक कमी करतं आणि परिणामी वजन झपाट्याने घटू लागतं.

पोटातून पाठीपर्यंत जाणारा त्रासदायक वेदना (Aching pain from the stomach to the back)

सामान्य अॅसिडिटीमध्ये छातीत किंवा वरच्या पोटात जळजळ होते. पण पोटाच्या कॅन्सरमध्ये हा त्रास वेगळा असतो. तो वेदना हळूहळू पाठीच्या दिशेने पसरतो किंवा सतत जाणवणाऱ्या सौम्य पण सातत्याने जाणवाऱ्या वेदनेच्या स्वरूपात दिसून येतो. अनेकदा लोक हा त्रास गॅस्ट्रायटिस, स्नायूंचा ताण किंवा चुकीच्या बसण्याच्या सवयीमुळे आहे असे समजून दुर्लक्ष करतात.

विनाकारण वारंवार मळमळणे (Frequent nausea for no reason)

मळमळ किंवा उलटीची इच्छा ही साधारणतः खराब अन्न खाल्ल्यामुळे किंवा अपचनामुळे होते असे मानले जाते. पण जर तेलकट किंवा जड अन्न न खाल्ल्याशिवायही वारंवार मळमळ होत असेल, तर ती फक्त अॅसिडिटी नसून पोटाच्या आतील आवरणात सुरू असलेल्या गंभीर समस्येचे लक्षण असू शकते. विशेषतः मळमळ होण्याबरोबर जर भूक न लागणे हे लक्षण असेल तर लगेच पोटाच्या कॅन्सरची तपासणी करणे आवश्यक ठरते.

शौचाच्या रंगात किंवा स्वरूपात बदल (Change in the color or appearance of stool)

सामान्य अॅसिडिटीमुळे मलाचा रंग बदलत नाही. पण पोटाच्या कॅन्सरमध्ये कधी कधी आतून रक्तस्त्राव होऊ शकतो, ज्यामुळे शौचाचा रंग गडद तपकिरी किंवा काळपट दिसू शकतो. काही वेळा बदल अगदी सूक्ष्म असतात – जसे मल चिकट होणे, असामान्य दुर्गंधी येणे वगैरे. अशा लक्षणांना वारंवार सामोरे जावे लागल्यास त्याकडे दुर्लक्ष न करता त्वरित वैद्यकीय तपासणी करणे आवश्यक आहे.

वेगळ्या प्रकारचे ढेकर येणे (A different kind of belching)

जेवल्यानंतर ढेकर येणे ही नैसर्गिक प्रक्रिया आहे. पण जेव्हा ढेकर अत्याधिक प्रमाणात येऊ लागतात किंवा त्याचबरोबर आंबट, धातूसारखा चव, किंवा सौम्य उलटी जाणवते, तेव्हा ती साधी गॅसची समस्या नसते. काही वेळा ट्यूमरमुळे पचनक्रियेत अडथळा निर्माण होतो, ज्यामुळे गॅस जास्त प्रमाणात तयार होतो आणि ढेकर अत्यंत अस्वस्थ करणारे वाटतात.