आपल्या स्वयंपाकघरात असलेले मसाले हे खरं तर निसर्गाचे अनमोल वरदान आहेत. जे काम महागडी औषधे करू शकत नाही ते काम आपल्या स्वयंपाक घरातील मसाल्यांमुळे सहज शक्य होतात. अशाच मसाल्यांमध्ये ‘वेलची’ म्हणजेच वेलदोडा हा एक अद्भुत मसाला आहे. या छोट्याशा मसाल्यात भरपूर औषधी गुण आहेत.
वेलदोड्यात व्हिटॅमिन A, व्हिटॅमिन C, व्हिटॅमिन B6 आणि नियासिनसारखे पोषक घटक असतात. हे घटक रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवतात, त्वचेला नैसर्गिक चमक देतात, मेटाबॉलिझम सुधारतात आणि मेंदूच्या कार्यक्षमतेत वाढ करतात.
वेलदोड्याचे आरोग्यदायी फायदे
शरीर डिटॉक्स होते (Body Detox)
वेलदोडा शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर काढण्यास मदत करतो. तो यकृत आणि मुत्रपिंडाचे कार्य सुधारते.
हृदय निरोगी राहते (Healthy Heart)
दररोज वेलदोडा खाल्ल्याने रक्तदाब नियंत्रित राहतो आणि रक्तप्रवाह सुधारतो. त्यामुळे हृदयविकाराचा धोका कमी होतो. वेलदोडा चावून खाऊ शकता किंवा दुधात उकळून घेऊ शकता.
डायबिटीजवर नियंत्रण (Controls Diabetes)
मधुमेह असलेल्या लोकांसाठी वेलदोडा अत्यंत फायदेशीर आहे. तो इन्सुलिनची कार्यक्षमता वाढवतो आणि रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित ठेवतो.
वजनावर नियंत्रण (Weight Control)
वेलदोडा मेटाबॉलिझम वाढवतो, ज्यामुळे फॅट्स कमी करण्यास मदत होते. तो भूक नियंत्रित ठेवतो आणि ओव्हरइटिंग टाळतो.
तणाव कमी होतो (Relieves Stress)
दररोज वेलदोडा चावल्याने मन शांत राहते. त्यातील नैसर्गिक घटक मूड सुधारतात आणि तणावावर नियंत्रण ठेवतात.
पचन सुधारते (Improves Digestion)
वेलदोड्यातील एसेंशियल ऑइल्स पचनक्रिया सुधारतात आणि तोंडातील बॅक्टेरिया नष्ट करून ताजेतवानेपणा देतात.
कन्सल्टंट डायटिशियन कनिका मल्होत्रा यांच्या मते, “जर रोज सकाळी रिकाम्या पोटी वेलदोडा चावला, तर तो उत्तम माउथ फ्रेशनर म्हणून काम करतो, पचन एन्झाइम्स सक्रिय करतो आणि शरीराची सर्वसाधारण कार्यक्षमता वाढवतो.”
निष्कर्ष
रोज सकाळी एक ते दोन वेलदोडे चावल्याने शरीरात अनेक सकारात्मक बदल जाणवतात — पचन सुधारते, वजन नियंत्रित राहते, हृदय मजबूत होते आणि मन प्रसन्न राहते.