Fennel Seeds: हृदयाचे आरोग्य सुधारण्यात आणि वजन कमी करण्यासाठी बडीशेपचे खूप मोठे योगदान आहे. वाळलेल्या बडीशेपच्या बियांमध्ये कॅलरीज कमी असतात, फायबर जास्त असते आणि मॅक्रो आणि मायक्रो दोन्ही पोषकतत्वांनी भरलेले असतात. ते व्हिटॅमिन सी, ई आणि के तसेच कॅल्शियम, मॅग्नेशियम, झिंक, पोटॅशियम, सेलेनियम आणि लोह यांसारख्या खनिजांनी समृद्ध असतात. अर्थात, ते अँटीऑक्सिडंट्सने भरलेले असतात, जे तुमच्या शरीरातील सूज कमी करतात; जे आपल्या अनेक दीर्घकालीन आजारांचे मूळ कारण आहे.
हृदयरोगासाठी चांगले
जर्नल ऑफ फूड सायन्स (२०१२) मध्ये, चेन्नई येथील अण्णा विद्यापीठातील संशोधकांनी दाखवले होते की, बडीशेपमधील नायट्रेट्स हृदय व रक्तवाहिन्यांसंबंधी प्रणालीमध्ये कशी महत्त्वाची भूमिका बजावतात. अभ्यासाच्या निकालांवरून असे दिसून आले होते की, बडीशेपच्या बियांमध्ये “जेवणानंतर वापरल्या जाणाऱ्या इतर सामान्यतः वापरल्या जाणाऱ्या बियाण्यांच्या तुलनेत नायट्रेट्सचे प्रमाण लक्षणीयरीत्या जास्त असते.” त्यात असेही दिसून आले आहे की, बडीशेप चघळल्याने लाळेतील नायट्रेट्सचे प्रमाण वाढते. नायट्रेट्स हृदयाच्या रक्तवाहिन्या विस्तृत करतात, त्यांच्यावर ताण कमी करतात, त्यांना आराम देतात आणि या प्रक्रियेत हृदयाच्या स्नायूंमध्ये रक्त प्रवाह सुधारतात. बडीशेप अँजिओजेनेसिस किंवा आधीच अस्तित्वात असलेल्या रक्तवाहिन्यांपासून नवीन रक्तवाहिन्या तयार करण्यासदेखील मदत करते. त्यात फायबर असते, जे कोणत्याही चयापचय सिंड्रोमसाठी चांगले असते. फायबर रक्तातील कोलेस्ट्रॉलची पातळी सांभाळते, ज्यामुळे प्लेक्स आणि हृदयविकाराचा धोका कमी होतो. खरं तर बडीशेपमधील पोटॅशियमचे प्रमाण रक्तदाब राखण्यास मदत करते.
वजन कमी करण्यासाठी बडीशेप कसे काम करते?
बडीशेपच्या बियांमध्ये भरपूर प्रमाणात फायबर असल्याने आणि ते जेवणानंतर खाल्ल्याने पचनक्रिया मंदावते आणि साखरेचे प्रमाण वाढण्यापासून रोखते. बडीशेप खाल्ल्यानंतर जास्त वेळ भूक लागत नाही, ज्यामुळे तुमची भूक जास्त काळ टिकून राहते. म्हणूनच मोठ्या जेवणादरम्यान बडीशेपचे पाणी किंवा चहा घेतल्याने तुम्ही तुमच्या अन्नाचे सेवन नियंत्रित ठेवू शकता, भूक कमी करणारे म्हणून काम करू शकता आणि वजन व्यवस्थापनात मदत करू शकता.
मधुमेहासाठी फायदेशीर
उंदरांवरील काही अभ्यासात असे आढळून आले आहे की, बडीशेपच्या बियांच्या अर्काने रक्तातील ग्लुकोजची पातळी प्रमाणित अँटी-हायपरग्लाइसेमिक औषधांच्या तुलनेत कमी केली. परंतु, मानवांमध्ये हे सिद्ध करणारा अद्याप कोणताही अभ्यास नाही. परंतु, बडीशेपमधील विरघळणारे तंतू रक्तातील साखरेच्या वाढीचे नियमन करण्यास आणि रक्तातील साखरेची पातळी सुधारण्यास मदत करू शकतात. बडीशेपच्या बियांमध्ये बीटा-कॅरोटीन भरपूर असते, जे टाइप २ मधुमेह असलेल्या रुग्णांमध्ये कोलेस्ट्रॉलची पातळी कमी करण्यास मदत करू शकते.
आतड्यांचे आरोग्य सुधारण्यास फायदेशीर
बडीशेपच्या बियांचे पचन गुणधर्म सर्वज्ञात आहेत, म्हणूनच ते जेवणानंतर माउथ फ्रेशनर म्हणून वापरले जातात. बियांमधील आवश्यक तेल पाचक रस आणि एन्झाईम्सच्या स्रावाला उत्तेजन देतात. अॅनेथोल, फेन्कोन आणि एस्ट्रागोल ही सेंद्रिय संयुगे अँटी-स्पास्मोडिक आणि अँटी-इंफ्लेमेटरी आहेत आणि बद्धकोष्ठता, अपचन आणि पोटफुगीवर उपचार करण्यास मदत करतात. निरोगी पचनसंस्थेसाठी बडीशेप चहा हा सर्वोत्तम रामबाण उपाय मानला जातो. अनेक अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की, अॅनेथोलसारख्या सेंद्रिय संयुगांमध्ये कर्करोगविरोधी, सूक्ष्मजीवविरोधी, विषाणूविरोधी आणि अँटी-इंफ्लेमेटरी गुणधर्म असतात, जे पोटाच्या संसर्गाला दूर ठेवतात.
फुफ्फुसांच्या आरोग्यासाठी बडीशेप चांगली आहे?
बडीशेपमध्ये उच्च पातळीचे फायटोन्यूट्रिएंट्स असतात, जे सायनस साफ करतात, ब्रोन्कियल रिलॅक्सेशनमध्ये मदत करतात आणि परिणामी दमा, ब्राँकायटिस आणि रक्तसंचयची लक्षणे कमी करतात.
स्तनपान देणाऱ्या मातांसाठी फायदेशीर
बडीशेपमध्ये असलेले अ‍ॅनिथोल गॅलेक्टॅगॉग्स (स्तनपान वाढवणारे पदार्थ) यांना उत्तेजित करते, ज्यामुळे दुधाचे स्राव वाढते. अनेक अभ्यासांवरून असे दिसून आले आहे की, अ‍ॅनिथोल प्रत्यक्षात इस्ट्रोजेन हार्मोनच्या कार्याची नक्कल करते आणि महिलांच्या आरोग्याचे व्यवस्थापन करण्यासाठी महत्त्वाचे ठरते. बडीशेपच्या बिया लोहाचा आणि हिस्टिडाइन नावाच्या अमिनो आम्लाचा चांगला स्रोत आहेत, जे रक्तातील हिमोग्लोबिन वाढवतात आणि मातृ आरोग्य सुधारण्यास मदत करतात.
उन्हाळ्याच्या उष्ण आणि कोरड्या दिवसांमध्ये, शरीरातील अंतर्गत उष्णता कमी करण्यासाठी आणि उष्माघात टाळण्यासाठी फक्त एक ग्लास बडीशेपच्या बिया भिजवलेल्या पाण्यात प्या.