इरिटेबल बोवेल सिंड्रोम ही पचनसंस्थेची समस्या आहे, ज्यामुळे पोटफुगी, गॅस, पोटदुखी, पेटके आणि बद्धकोष्ठता यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात. हा आजार जीवनशैली आणि खाण्याच्या सवयींशी थेट संबंधित आहे. जरी त्यावर कायमस्वरूपी उपचार नाही, परंतु जीवनशैली आणि आहारातील बदलांसह, काही नैसर्गिक सप्लिमेंट्सचे सेवन लक्षणे मोठ्या प्रमाणात नियंत्रित करू शकते. यासह, आतड्यांचे आरोग्य देखील सुधारू शकते.
तज्ज्ञांच्या मते, काही नैसर्गिक सप्लिमेंट्सचे सेवन आयबीएसची लक्षणे मोठ्या प्रमाणात नियंत्रित करू शकते. योग्य वैद्यकीय मार्गदर्शनासह घेतल्यास ते आतड्यांचे आरोग्य राखण्यास मदत करतात आणि वेदना आणि अस्वस्थता कमी करण्यास मदत करतात.
सायलियम
सायलियम हे विरघळणारे फायबरचे सर्वोत्तम स्रोत मानले जाते. पाण्याबरोबर घेतल्यास, ते जेलसारखे थर तयार करते जे मल मऊ करते, बद्धकोष्ठता दूर करते आणि अतिसाराच्या बाबतीत मल नियंत्रित करते. त्यात असलेले अ‍ॅरेबिनॉक्सिलन प्रीबायोटिक म्हणून काम करते आणि आतड्यांमध्ये चांगले बॅक्टेरिया वाढवते. हे बॅक्टेरिया ब्युटायरेट नावाचे शॉर्ट-चेन फॅटी अॅसिड तयार करतात, जे आतड्यांचे आरोग्य आणि गतिशीलतेसाठी आवश्यक आहे. सायलियम हे काही तंतूंपैकी एक आहे जे आयबीएस रुग्णांना अस्वस्थता देत नाही, परंतु लक्षणे नियंत्रित करण्यास उपयुक्त ठरते.
एल-ग्लूटामाइन
एल-ग्लूटामाइन हे एक महत्त्वाचे अमिनो आम्ल आहे जे आतड्याच्या अस्तराचे संरक्षण करण्यास मदत करते. ते आयबीएस असलेल्या रुग्णांसाठी आणि विशेषतः गळती असलेल्या आतड्यांसाठी किंवा आतड्यांसंबंधी जळजळ असलेल्या रुग्णांसाठी अत्यंत उपयुक्त मानले जाते. या प्रक्रियेमुळे आतड्यातून रक्तप्रवाहात जाणारे टॉक्सिन्स (Intestinal permeability )कमी होतात आणि बरे होण्यास मदत करते. २०२१ च्या क्लिनिकल अभ्यासानुसार, जेव्हा आयबीएस रुग्णांनी कमी-एफओडीएमएपी आहारासह दररोज १५ ग्रॅम एल-ग्लूटामाइन घेतले तेव्हा त्यांच्या पोटदुखी आणि अनियमित आतड्यांसंबंधी कार्यांमध्ये लक्षणांमध्ये लक्षणीय सुधारणा झाली. ज्या रुग्णांच्या आयबीएस लक्षणे ताण किंवा जळजळीमुळे वाढतात त्यांच्यासाठी हे विशेषतः फायदेशीर आहे.
प्रोबायोटिक्स
प्रोबायोटिक्सना चांगले बॅक्टेरिया असेही म्हणतात, जे पचन सुलभ करतात आणि आतड्यांचे मायक्रोबायोम संतुलित करतात. संशोधनानुसार, आयबीएससाठी बिफिडोबॅक्टेरियम इन्फेंटिस आणि लॅक्टोबॅसिलस प्लांटारम सारख्या काही स्ट्रेनचा अभ्यास केला गेला आहे. तथापि, प्रत्येक प्रोबायोटिकचा परिणाम सारखा नसतो. डॉक्टरांच्या सल्ल्याने योग्य स्ट्रेन, डोस आणि कालावधी निवडला पाहिजे. ज्यांच्या आयबीएसची लक्षणे मायक्रोबायोम असंतुलनाशी जोडलेली आहेत त्यांच्यासाठी हे विशेषतः महत्वाचे आहे.
पुदिना
पुदिना हे आयबीएससाठी एक चमत्कारिक आणि नैसर्गिक उपाय आहे. ते आतड्याच्या भिंतीच्या स्नायूंना आराम देऊन, वेदना, सूज आणि गॅस कमी करून हे करते. एन्टरिक-लेपित कॅप्सूल विशेषतः प्रभावी आहेत, कारण ते पोटात पचनक्रिया विस्कळीत न करता आतड्यांमध्ये पेपरमिंटचे सुखदायक गुणधर्म पोहोचवतात. संशोधनातून असे दिसून आले आहे की, त्याचा वापर आयबीएसची लक्षणे लक्षणीयरीत्या कमी करू शकतो, विशेषतः आयबीएस-डी असलेल्या लोकांमध्ये. खरं तर, आयबीएसची लक्षणे केवळ औषधांनीच नव्हे तर फायबर, अमीनो अॅसिड, प्रोबायोटिक्स आणि पुदिना यासारख्या नैसर्गिक सप्लिमेंट्सच्या संयोजनाने देखील नियंत्रित केली जाऊ शकतात.