राहाता: सहकार चळवळीचे जनक पद्मश्री डॉ. विठ्ठलराव विखे पाटील यांच्या जयंतीदिनानिमित्ताने दरवर्षी देण्यात येणाऱ्या साहित्य पुरस्कारांची घोषणा पुरस्कार निवड समितीने आज, गुरुवारी केली. पद्मश्री डॉ. विठ्ठलराव विखे पाटील साहित्य जीवनगौरव पुरस्कार डॉ. सुनीलकुमार लवटे (कोल्हापूर), राज्यस्तरीय उत्कृष्ट साहित्य पुरस्कार डॉ. मीनाक्षी पाटील (मुंबई) व विशेष पुरस्कार डॉ. एच. व्ही. देशपांडे यांना, नाट्यसेवा पुरस्कार दिलीप जगताप व कलागौरव पुरस्कार अतांबर शिरढोणकर आणि प्रसाद अंतरवेलीकर यांना देण्यात येणार आहे.

पुरस्कार निवड समितीचे अध्यक्ष तथा ज्येष्ठ साहित्यिक डॉ. रावसाहेब कसबे यांनी ही माहिती दिली. गेल्या ३५ वर्षांपासून साहित्य, नाट्य आणि कला क्षेत्रातील व्यक्तींना पुरस्कार देऊन गौरविण्यात येते. डॉ. विठ्ठलराव विखे पाटील यांचे हे शतकोत्तर रौप्यमहोत्सवी जयंती वर्ष आहे. ८ ऑगस्टला प्रवरानगर येथे पुरस्काराचे वितरण महाराष्ट्र साहित्य परिषदेचे अध्यक्ष मिलिंद जोशी यांच्या प्रमुख उपस्थितीत करण्यात येणार असल्याचे निवड समितीचे निमंत्रक डॉ. राजेंद्र सलालकर यांनी सांगितले.

डॉ. सुनीलकुमार लवटे यांना जीवनगौरव पुरस्कार १ लाख रुपये रोख व स्मृतिचिन्ह अशा स्वरूपात प्रदान होणार आहे. त्यांनी मराठी आणि हिंदी भाषेमध्ये विपुल लेखन केले असून, शिक्षण, अध्यापन, साहित्य, समीक्षा आणि संशोधन क्षेत्रातील कार्याचा गौरव करण्यात येणार आहे. डॉ. मीनाक्षी पाटील यांच्या उत्तर, आधुनिकता आणि मराठी कविता या संशोधन ग्रंथास ५१ हजार रुपये रोख आणि स्मृतिचिन्ह देऊन सन्मानित करण्यात येणार आहे.

डॉ. विखे पाटील राज्यस्तरीय विशेष साहित्य पुरस्कार एच. व्ही देशपांडे यांच्या मराठी नवसमीक्षा उद्गम आणि विकास या संशोधन ग्रंथास (२५ हजार रुपये रोख आणि स्मृतिचिन्ह) प्रदान केला जाईल. जिल्हा साहित्य पुरस्कार संतोष भालेराव (संगमनेर) यांच्या ‘लालाय्लू’ या कादंबरीस तर जिल्हा विशेष साहित्य पुरस्कार श्रीकांत कासट (संगमनेर) यांच्या ‘दुर्ग वैभव’ पुस्तकास प्रत्येकी १० हजार रुपये रोख आणि स्मृतिचिन्ह अशा स्वरूपाचा आहे. पद्मश्री डॉ. विठ्ठलराव विखे पाटील राज्यस्तरीय नाट्यसेवा पुरस्कार दिलीप जगताप (सातारा) यांना २५ हजार रुपये रोख आणि स्मृतिचिन्ह देऊन प्रदान केला जाईल.

नाट्यक्षेत्रात विद्यार्थिदशेपासून योगदान देणाऱ्या व ४० नाट्यसंहिता निर्माण करून, मराठी रंगभूमीच्या इतिहासात समांतर रंगभूमीच्या समीक्षेला दिशादर्शक ठरतील अशा संहितांचे लेखन त्यांनी केले. तमाशा कलावंत अतांबर शिरढोणकर (सांगली) व प्रसाद अंतरवेलीकर (निफाड) यांना पद्मश्री डॉ.विठ्ठलराव विखे पाटील कलागौरव पुरस्कार प्रत्येकी २५ हजार रुपये रोख आणि स्मृतिचिन्ह स्वरुपात आहे. पुरस्कार निवड समितीमध्ये डॉ. एकनाथ पगार, डॉ. दिलीप धोंडगे आणि निमंत्रक डॉ. राजेंद्र सलालकर यांनी काम पाहिले.

पुरस्कार निवड समितीने डॉ. विठ्ठलराव विखे पाटील प्रवरा परिसर पुरस्कार संदीप तपासे यांच्या ‘काठावरची माणसं’ या कथासंग्रहाला ७ हजार रुपये रोख व स्मृतिचिन्ह, वयाच्या ८० वर्षांनंतर सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठात विठ्ठलराव विखे पाटील यांच्या जीवनावर शोधनिबंध सादर करणारे आणि त्याचे ‘सहकाराचा कल्पवृक्ष विठ्ठलराव विखे पाटील’ हे पुस्तक प्रकाशित करणारे डॉ. वसंतराव ठोंबरे यांनाही प्रत्येकी ११ हजार रुपये आणि स्मृतिचिन्ह देऊन विशेष सत्कार करण्यात येणार असल्याचे समितीने सांगितले.