आपण उपवासात खातो तो साबुदाणा फळ आहे की धान्य? तो कसा बनवला जातो; आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे?

नवरात्र आणि इतर सणांच्या दिवशी ठेवलेल्या उपवासांमध्ये बरेचजण साबुदाणा खातात. पण आपण उपवासाच्या वेळी साबुदाणा का खातो? तो कसा बनवला जातो आणि त्याचे फायदे काय आहेत? जाणून घेऊ: (Photo: Amazon India) उपवासाच्या काळात लोक साबुदाणा खिचडी, साबुदाणा वडे, आणि खीर बनवून खातात. (Photo: Freepik) आपण साबुदाणा का खातो? नवरात्र असो किंवा इतर कोणताही उपवास, यापैकी कोणत्याही उपवासात इतर पदार्थ सेवन केले जात नाहीत. साबुदाणा हा अतिशय शुद्ध आणि सात्विक पदार्थ मानला जातो. तो कोणत्याही धान्यापासून बनवलेला नसतो, म्हणूनच लोक उपवासाच्या वेळी तो खातात. (Photo: Aarti Madan/FB) वनस्पती साबुदाणा हा टॅपिओका (Tapioca) नावाच्या वनस्पतीच्या मुळाशी उगवणाऱ्या पिकापासून बनवला जातो, जो रताळ्यासारखा दिसतो. (Photo: Pexels) साबुदाणा कसा बनवला जातो टॅपिओका पीक तयार झाल्यावर, त्याचा वरचा भाग कापला जातो आणि मुळ पूर्णपणे स्वच्छ केले जाते. नंतर मुळाला कुस्करले जाते आणि त्यानंतर त्यातून पांढरा गर बाहेर काढला जातो जो अगदी दुधासारखा दिसतो. हा गर स्वच्छ आणि गरम केले जातो, नंतर एका यंत्राद्वारे त्याला दाणेदार आकार दिला जातो त्यानंतर तो साबुदाणा होतो. (Photo: Pexels) फक्त भारतातच नाही तर इथेही खातात. केवळ भारतातच नाही तर ब्राझील, अमेरिका आणि आशियासह जगातील अनेक देशांमध्ये साबुदाणा मोठ्या प्रमाणात खाल्ला जातो. युरोपच्या काही भागात याला कसावा म्हणून ओळखले जाते. तो जगात वेगवेगळ्या नावांनी ओळखला जातो. (Photo: Aarti Madan/FB) भारतात कुठे केली जाते लागवड? भारतात, साबुदाण्याच्या पिकाची लागवड प्रामुख्याने केरळमध्ये केली जाते. याशिवाय, तामिळनाडूमध्येही त्याची लागवड केली जाते. मल्याळममध्ये त्याला कप्पा म्हणतात. (Photo: Amazon India) भारतात कसे पोहोचायचे सागो: १८८० ते १८८५ पर्यंत त्रावणकोरमध्ये भीषण दुष्काळ पडला होता ज्यामुळे तेथे अन्न आणि पाण्याची कमतरता होती. त्रावणकोरचे तत्कालीन महाराज विशाखम थिरुनल राम वर्मा यांनी त्यांच्या सल्लागारांना पर्यायी अन्नपदार्थांची व्यवस्था करण्यास सांगितले. यानंतर, भाताला पर्याय म्हणून साबुदाणा आणण्यात आला. नंतर तो संपूर्ण भारतात लोकप्रिय झाला. केरळमध्ये साबुदाणा खूप खाल्ला जातो. केरळमधील लोक नाश्त्यात आणि दुपारच्या जेवणात साबुदाण्यापासून बनवलेले अनेक प्रकारचे पदार्थ खातात. (Photo: Amazon India) साबुदाण्यातील पोषक घटक साबुदाण्यामध्ये असे अनेक पोषक घटक आढळतात जे आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर असतात. त्यात फायबर, लोह, पोटॅशियम, कॅल्शियम आणि अँटी-ऑक्सिडंट्स मुबलक प्रमाणात आढळतात. (Photo: Pexels) फायबर साबुदाण्यामध्ये फायबर चांगल्या प्रमाणात आढळते, ज्याचे सेवन केल्याने पोट बराच वेळ भरलेले वाटते, म्हणूनच उपवासाच्या वेळी ते जास्त प्रमाणात सेवन केले जाते. याशिवाय, पोटाशी संबंधित अनेक समस्यांमध्येही याच्या सेवनाने आराम मिळतो. (Photo: Freepik) लोह साबुदाणा खाल्ल्याने लाल रक्तपेशी तयार होण्यास मदत होते. यासोबतच, रक्ताच्या कमतरतेमुळे होणाऱ्या अशक्तपणापासूनही आराम मिळू शकतो. (Photo: Freepik) पोटॅशियम उच्च रक्तदाबाच्या रुग्णांसाठी पोटॅशियम खूप महत्वाचे आहे आणि साबुदाण्यात ते चांगल्या प्रमाणात आढळते, ज्याच्या सेवनाने उच्च रक्तदाब नियंत्रित करता येतो. (Photo: Pexels) हाडांसाठी फायदेशीर आहे कॅल्शियम, लोह आणि व्हिटॅमिन के हाडांसाठी खूप फायदेशीर आहेत आणि हे सर्व गुणधर्म साबुदाण्यामध्ये चांगल्या प्रमाणात आढळतात. (Photo: Freepik) प्रथिने साबुदाण्यामध्ये भरपूर प्रमाणात प्रथिने देखील आढळतात, त्यामुळे उपवासाच्या वेळी त्याचे सेवन फायदेशीर असल्याचे म्हटले जाते. (Photo: Freepik) पचन साबुदाणा हा हलका आणि सहज पचणारा पदार्थ आहे. तो ग्लूटेन मुक्त देखील आहे जो पचनसंस्थेसाठी खूप फायदेशीर आहे. (Photo: Freepik) ऊर्जा साबुदाणा हा ऊर्जेचा चांगला स्रोत आहे. त्यात कार्बोहायड्रेट्स चांगल्या प्रमाणात आढळतात, जे उपवासाच्या वेळी शरीराला ऊर्जा देण्याचे काम करतात. (Photo: Freepik) हेही पाहा- टॅक्स, यूपीआय ते चेक पेमेंटपर्यंत; १ एप्रिलपासून लागू होणार ‘हे’ नवे नियम, कोणत्या निर्णयांचा तुमच्यावर