अचानक वजन वाढते का? ही असू शकतात लपलेली कारणे

हार्मोनल असंतुलन: थायरॉईड विकार, पीसीओएस आणि रजोनिवृत्ती सारख्या परिस्थिती चयापचय आणि चरबी साठवणुकीवर परिणाम करू शकतात. जेव्हा हार्मोन्समध्ये चढ-उतार होतात, तेव्हा आहार किंवा व्यायामात बदल न करताही शरीर वजन टिकवून ठेवू शकते. ताण आणि कॉर्टिसॉल: ताणामुळे कॉर्टिसॉल नावाचा हार्मोन बाहेर पडतो, जो साखरेचे आणि चरबीयुक्त पदार्थ खाण्याची इच्छा वाढवतो. त्यामुळे चरबी साठवण्यास मदत होते, विशेषतः पोटाभोवती, ज्यामुळे अचानक वजन वाढते. झोपेचा अभाव: कमी झोपेमुळे भूकेचे नियमन करणारे घ्रेलिन आणि लेप्टिन सारखे हार्मोन्स बिघडतात. या असंतुलनामुळे तुम्हाला भूक जास्त लागते, खाल्ल्यानंतर समाधान कमी होते आणि वजन लवकर वाढण्याची शक्यता असते. काही औषधे: काही औषधे, जसे की अँटीडिप्रेसेंट्स, स्टिरॉइड्स, गर्भनिरोधक गोळ्या आणि ऍलर्जी औषधे भूक बदलून, चयापचय मंदावून किंवा पाण्याचे प्रमाण वाढवून वजन वाढवू शकतात. पाणी टिकवून ठेवणे: वजनात अचानक वाढ होणे हे प्रत्यक्षात पाणी टिकवून ठेवण्याचे कारण असू शकते. जास्त मीठयुक्त आहार, पीएमएस किंवा मूत्रपिंड किंवा हृदयाच्या समस्यांसारख्या वैद्यकीय परिस्थितींचा समावेश असू शकतो. यामुळे तुम्हाला रात्रभर सूज आणि जडपणा जाणवू शकतो. आतडे आणि पचन समस्या: बद्धकोष्ठता, पोटफुगी किंवा आतड्यांतील बॅक्टेरियातील असंतुलन यासारख्या पचन समस्यांमुळे अचानक वजनात चढ-उतार होऊ शकतात. मंद पचनसंस्थेमुळे शरीर अतिरिक्त कचरा आणि द्रवपदार्थ साठवून ठेवते. इन्सुलिन रेसिस्टन्स (Insulin Resistance)शरीर इन्सुलिन नीट वापरू शकत नाही तेव्हा रक्तातील साखरेचे प्रमाण वाढते आणि चरबी अधिक प्रमाणात साठवली जाते. यामुळे पोटाभोवती अचानक वजन वाढू शकते. धूम्रपान सोडणे (Quitting Smoking)धूम्रपान सोडल्यानंतर भूक वाढते, चव अधिक जाणवते आणि काही काळासाठी शरीर चयापचय कमी गतीने काम करते. त्यामुळे अचानक वजन वाढू शकते. वय वाढणे (Ageing)वयानुसार स्नायूंचे प्रमाण कमी होते आणि चयापचय (Metabolism) मंदावतो. त्यामुळे जरी आहारात बदल नसेल तरी चरबी जास्त प्रमाणात साठू लागते. हृदयविकार किंवा मूत्रपिंडाचे विकार (Heart or Kidney Issues)या आजारांमुळे शरीरात द्रव साठतो (Fluid Retention). वजन वाढलेलं चरबीमुळे नसून पाण्यामुळे असू शकतं. यकृताचे आजार (Liver Diseases)चरबी किंवा द्रव साठल्यामुळे वजन अचानक वाढलेलं दिसू शकतं. उदा. – फॅटी लिव्हर, सिरोसिस आहारातील लपलेले कॅलरी स्त्रोत (Hidden Calories in Diet)डाएट सोडा, पॅकेज्ड ज्यूस, कॉफीमध्ये घातलेलं साखर, सॉस व प्रोसेस्ड स्नॅक्स यामध्ये अतिरिक्त कॅलरीज असतात. नकळत घेतल्यामुळे वजन पटकन वाढतं.