चेंगराचेंगरीच्या वेळी स्वतःचा जीव कसा वाचवावा? भर गर्दीतही ‘या’ तंत्राचा वापर करता येईल!

प्रयागराजमध्ये जगातील सर्वात मोठ्या धार्मिक कार्यक्रम महाकुंभमध्ये मौनी अमावस्या स्नानादरम्यान चेंगराचेंगरी झाली, यामध्ये अनेकांचा मृत्यू झाल्याची शक्यता आहे, तर काही जखमी झाले. (फोटो: रॉयटर्स) जागा बनवायची? गर्दीच्या ठिकाणी चेंगराचेंगरी होते तेव्हा स्वतःभोवती थोडी जागा राखण्याचा प्रयत्न करा. हे करणं अवघड आहे, पण यामुळे श्वास घेण्यास आणि निर्णय घेण्यास मदत होऊ शकते. तसेच हात थोडे पुढे ठेऊन चालण्यासाठी जागा तयार करता येते. (फोटो: रॉयटर्स) खाली पडल्यास काय करावे? चेंगराचेंगरीत खाली पडण्याचा सर्वात मोठा धोका असतो आणि त्यामुळे अनेकांना जीव गमवावा लागतो. चेंगराचेंगरीत पडल्यास प्रथम दोन्ही हातांच्या मदतीने उठण्याचा प्रयत्न करा. (फोटो: रॉयटर्स) शरीराच्या या भागाचे रक्षण करा जर तुम्हाला उठता येत नसेल तर गुडघे वाकवून झोपा. यामुळे शरीरातील संवेदनशील भाग, पोट आणि छाती दाबण्याची शक्यता कमी होते. (फोटो: रॉयटर्स) चेहरा जतन करा यासोबतच खाली पडल्यास चेहरा आणि डोके हाताने किंवा कोपराने सुरक्षित ठेवण्याचा प्रयत्न करा. (फोटो: रॉयटर्स) पाणी सोबत ठेवा प्रचंड गर्दीच्या वेळी उष्णता जाणवते. अशा स्थितीत काही लोकांना गुदमरल्यासारखे वाटू शकते. हे टाळण्यासाठी वेळोवेळी थोडे थोडे पाणी प्यावे. (फोटो: रॉयटर्स) चुकूनही हे करू नका जेव्हा चेंगराचेंगरी होते तेव्हा बरेच लोक विरुद्ध दिशेने धावतात परंतु असे अजिबात करू नये. एखादी व्यक्ती यामुळे धक्काबुक्कीला बळी पडू शकते. (फोटो: रॉयटर्स) एकत्र जा जेव्हा चेंगराचेंगरी होते तेव्हा गर्दीच्या प्रवाहाने पुढे जाण्याचा प्रयत्न करा आणि मार्ग शोधा. (फोटो: रॉयटर्स) उंच ठिकाणी जा चेंगराचेंगरीच्या वेळी, गर्दीसोबत फिरताना सुरक्षित उंच जागा शोधा आणि तिथे जा. यानंतर कोणत्या दिशेने जाणे योग्य आहे ते पहा. (फोटो: रॉयटर्स) घाबरू नका चेंगराचेंगरीच्या वेळी घाबरून न जाण्याचा प्रयत्न करा. या काळात शांत आणि सतर्क राहा आणि सुरक्षित ठिकाणी जाण्याचा प्रयत्न करा. (फोटो: रॉयटर्स) तुमच्या खिशात एक कागद ठेवा जर तुम्हाला माहित असेल की तुम्ही खूप गर्दीच्या ठिकाणी जात आहात, तर काही आपत्कालीन संपर्क तुमच्या फोनमध्ये सेव्ह करा. यासोबतच तुमच्या खिशात संपर्क क्रमांक आणि पत्ता लिहून ठेवा. (फोटो: रॉयटर्स) सामान गर्दीच्या ठिकाणी नेहमी कमी सामान घेऊन जावे. यामुळे वेळेवर चालणे आणि सुरक्षितपणे बाहेर पडणे सोपे होईल. (फोटो: रॉयटर्स) बैठकीचे ठिकाण जेव्हा तुम्ही नातेवाईक, मित्र किंवा कुटुंबासह गर्दीच्या ठिकाणी जात असाल तेव्हा भेटीचे आधीच ठिकाण ठरवा. अशी परिस्थिती उद्भवली तर कोणाचा शोध घ्यावा लागणार नाही. (फोटो: रॉयटर्स)