भारतात पिटबुल, जर्मन शेफर्डसह कुत्र्यांच्या ‘या’ २३ जातींवर बंदी, केंद्राचे सर्व राज्यांना आदेश

पाळीव कुत्र्यांच्या हल्ल्यांमुळे मृत्यूच्या वाढत्या घटना गांभीर्याने घेत केंद्र सरकारने पिटबुल, जर्मन शेफर्ड, रॉटवेलरसह विविध २३ जातीच्या कुत्र्यांच्या विक्रीवर बंदी घातल्याचा महत्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. केंद्रीय पशुसंवर्धन मंत्रालयाने सर्व राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांना पत्र लिहून ही बंदी लागू करण्यास सांगितली आहे. दिल्ली उच्च न्यायालयाच्या आदेशानंतर सरकारने हा निर्णय घेतला आहे. तज्ज्ञ समितीच्या सल्ल्यानंतरच हा निर्णय घेण्यात आला आहे. अलीकडे देशात पाळीव कुत्र्यांनी माणसांवर हल्ले केल्याची अनेक प्रकरणे समोर आली आहेत. याची दखल घेत मत्स्यव्यवसाय, पशुसंवर्धन आणि दुग्धव्यवसाय मंत्रालयाचे सहसचिव डॉ. ओ.पी. चौधरी यांनी राज्यांना पत्र लिहिले आहे. यामध्ये २३ जातीच्या कुत्र्यांच्या विक्रीवरच नव्हे तर त्यांच्या पाळण्यावर आणि प्रजननावरही बंदी घालण्याची सूचना करण्यात आली आहे. सरकारने ही बंदी मिक्सड आणि क्रॉस ब्रीड जातींवर लागू करण्यास सांगितली आहे. या जातींमध्ये पिटबुल, रॉटवेलर, टेरियर, टोसा इनू, अमेरिकन स्टॅफोर्डशायर टेरियर, फिला ब्राझेलरियो, डोगो अर्जेंटीनो, अमेरिकन बुलडॉग, बोझबोएल, कँगल, सेंट्रल एशियन शेफर्ड डॉग, कॉकेशियन शेफर्ड डॉग, जपानी टोसा, कॅनारियो, रोडेशियन रिजबॅक अक्बाश, जॅपनीज टोसा, वोल्फ डॉग, मॉस्को गार्ड, केन कॉर्सो, टोरनजॅक आणि टॉर्नजॅक यांचा समावेश आहे. पत्रानुसार, केंद्र सरकारने प्राण्यांची क्रूरता रोखण्यासाठी डॉग ब्रीडिंग अँड मार्केटिंग नियम २०१७ आणि पेट शॉप नियम २०१८ लागू करण्यास सांगितले आहे. पीपल फॉर द एथिकल ट्रीटमेंट ऑफ ॲनिमल्स (पेटा) इंडियाने या संदर्भात अपील केले होते. पेटाने यासंदर्भात दिल्ली उच्च न्यायालयात रिट याचिकाही दाखल केली होती. देशातील कुत्र्यांच्या हल्ल्याच्या वाढत्या घटना पाहता पेटाने मानवाबरोबर असुरक्षित कुत्र्यांच्या सुरक्षाबाबतही आवाहन केले होते. दरम्यान भारतात गेल्या काही दिवसांत पिटबुल जातीच्या कुत्र्याच्या हल्ल्यात एकाचा मृत्यू तर ३ जण गंभीर जखमी झाल्याच्या घटना समोर आल्या. दरम्यान अमेरिकेतही कुत्रा चावल्याने झालेल्या एकूण मृतांमध्ये पिटबुल्स जातीच्या कुत्र्याने चावल्याने झालेल्या मृतांचे प्रमाण जवळपास ६६ टक्के आहे. (सर्व फोटो - freepik)