Healthy Liver Diet: आहारातील ‘हे’ चार पदार्थ लिव्हर ठेवतात निरोगी; तज्ज्ञांकडून जाणून घ्या सेवनाच्या योग्य पद्धती

यकृत हा शरीरातील सर्वात मोठा आणि महत्त्वाचा अवयव आहे. ते शरीराला डिटॉक्सिफाय करण्यासाठी, चरबी, कार्बोहायड्रेट्स आणि प्रथिनांचे चयापचय करण्यासाठी महत्त्वाचे आहे. हार्मोन्सचे नियमन करणे, रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करणे, केटोन्स तयार करणे आणि पचनास मदत करणे हे त्याचे कार्य आहे. म्हणूनच शरीराच्या या महत्त्वाच्या अवयवाची काळजी घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. अयोग्य आहार, जास्त प्रमाणात मद्यपान आणि अनुवांशिक कारणांमुळे यकृताच्या समस्या वाढू शकतात. आहार आणि जीवनशैलीत योग्य बदल करून आपण आपल्या यकृताच्या आरोग्याची काळजी घेऊ शकतो. एम्सचे माजी सल्लागार आणि साओल हार्ट सेंटरचे संस्थापक आणि संचालक डॉ. बिमल झांजेर यांच्या मते, यकृत हा शरीराचा एक असा अवयव आहे जो शरीराच्या प्रत्येक अवयवाला मदत करत असतो. यकृताचे मुख्य कार्य म्हणजे अनेक आजारांपासून शरीराचे रक्षण करण्यासाठी प्रथिने आणि रोगप्रतिकरक शक्ती तयार करणे. या अवयवाला कोणतीही इजा झाल्यास शरीराला अनेक प्रकारे त्रास होऊ शकतो. यावेळी शरीरात अनेक बदल दिसू लागतात. अशक्तपणा, भूक न लागणे, यकृतामध्ये चरबी जमा होणे, वजन कमी होणे, उलट्या होणे, पिवळी लघवी, हलक्या रंगाचे मल, पाय सुजणे ही यकृत निकामी होण्याची लक्षणे आहेत. यकृताचे होणारे नुकसान तपासण्यासाठी चाचण्या आणि अल्ट्रासाऊंड केले जातात. तुम्हालाही शरीराचा आवश्यक भाग असलेल्या यकृताचे आरोग्य सुधारायचे असेल तर आहारात काही फळांचा समावेश करणे गरजेचे आहे. ही फळे कोणती आहेत ते जाणून घेऊया. संत्री आणि लिंबू यांसारख्या फळांमध्ये सायट्रिक अॅसिड, पोटॅशियम, व्हिटॅमिन सी आणि बायोफ्लेव्होनॉइड्स असतात जे यकृत डिटॉक्स करण्यास मदत करतात आणि शरीराला डिटॉक्स करतात. यामुळे शरीरातील ऊर्जेची पातळी वाढते. या फळांचे सेवन केल्याने यकृताची जळजळ कमी होते. द्राक्षे देखील एक सिट्रस फळ आहे ज्यामध्ये व्हिटॅमिन सी, फॉलिक अॅसिड, फिनोलिक अॅसिड, पोटॅशियम, कॅल्शियम, लोह आणि अँटिऑक्सिडंट्स भरपूर असतात. अनेक संशोधनातून असे दिसून आले आहे की अँटिऑक्सिडंट्स यकृताला नुकसान होण्यापासून वाचवण्यास मदत करतात. Healthifyme नुसार, कोबी, ब्रसेल्स स्प्राउट्स आणि मोहरीच्या हिरव्या भाज्यांसह क्रूसिफेरस भाज्या निरोगी यकृतासाठी योग्य आहार आहे. हे पदार्थ फायबर, मॅग्नेशियम, मॅंगनीज आणि पोटॅशियमने समृद्ध आहेत. यामध्ये क्लोरोफिल, फायटोकेमिकल्स आणि अँटिऑक्सिडंट्स देखील असतात. क्लोरोफिल शरीरातील विषारी घटक काढून टाकण्यास उपयुक्त आहे. या पदार्थांमध्ये असलेले फायटोकेमिकल्स आणि अँटीऑक्सिडंट यकृताच्या कर्करोगापासून बचाव करू शकतात, असे अनेक संशोधनातून समोर आले आहे. वेबएमडीनुसार, सुका मेवा विशेषत: अक्रोडमध्ये निरोगी मोनोअनसॅच्युरेटेड आणि पॉलीअनसॅच्युरेटेड फॅट्स असतात जे शरीरात चरबी जमा होण्यापासून रोखण्यास मदत करतात. अक्रोडमध्ये अमिनो अॅसिड आर्जिनिन असते, जे शरीरातून अमोनिया काढून टाकण्यासाठी आवश्यक असते. याव्यतिरिक्त, अक्रोडमध्ये ओमेगा -3 फॅटी अॅसिड आणि ग्लूटाथिओनदेखील असतात, जे जळजळ कमी करण्यास, यकृताचा स्टेटोसिस कमी करण्यास आणि शरीरातील लिपिड्सची संख्या कमी करण्यास मदत करते. रोज अक्रोड खाल्ल्याने यकृताचे आरोग्य चांगले राहते, असे अनेक संशोधनातून समोर आले आहे. यकृत निरोगी ठेवायचे असेल तर दारूचे सेवन बंद करावे. अधूनमधून मद्यपान केल्याने नुकसान होत नाही, परंतु दारूचे नियमित सेवन आरोग्यास हानी पोहोचवू शकते. नियमित व्यायाम करा. नियमित व्यायाम केल्याने यकृत प्रवाही राहून ते निरोगी राहते. संतुलित आहार घ्या. आहारात चरबी कमी, कार्बोहायड्रेट आणि फायबर जास्त असेल तर यकृत निरोगी राहते. (Freepik)