ठाकरे गटाचे वकील कपिल सिब्बल यांनी शिंदे गटाला घेरलं, वाचा युक्तिवादातील महत्त्वाचे मुद्दे…

महाराष्ट्रातील सत्तासंघर्षावरून सर्वोच्च न्यायालयाच्या घटनापीठासमोर ठाकरे गटाचे वकील कपिल सिब्बल यांनी जोरदार युक्तीवाद केला. यावेळी सिब्बल यांनी पक्ष आणि विधिमंडळ पक्षातील फरकापासून शिवसेना पक्षाबाबतच्या निर्णयाचे सर्वाधिकार कोणाला देण्यात आले आणि उद्धव ठाकरेंचा राजीनामा असे अनेक मुद्दे मांडले. या सुनावणीत कपिल सिब्बल नेमकं काय म्हणाले त्याचा हा आढावा... सर्वोच्च न्यायालयाने या प्रकरणातील कागदपत्रं पाहावेत. यात पहिलं कागदपत्र २७ फेब्रुवारी २०१८ चं आहे. २५ नोव्हेंबर २०१९ रोजी उद्धव ठाकरे मुख्यमंत्री नव्हते, केवळ पक्षाचे अध्यक्ष होते - अॅड. कपिल सिब्बल शिवसेनेचे काही नेते राष्ट्रीय कार्यकारणीवर निवडून आले आहेत, तर काहींची नियुक्ती करण्यात आली आहे. २५ नोव्हेंबर २०१९ रोजी उद्धव ठाकरे मुख्यमंत्रीपदावर नव्हते, ते केवळ पक्षाचे अध्यक्ष होते - कपिल सिब्बल उद्धव ठाकरेंनी एकनाथ शिंदेंची नियुक्ती केली. शिंदेची २०१८ ला पक्षनेतेपदी नियुक्ती झाली. आधीच्या कार्यकारिणीत शिंदे चौथ्या क्रमांकाचे नेते होते - कपिल सिब्बल २१ जूनची बैठक विधिमंडळ पक्षाची बैठक, राजकीय पक्षाची नाही, बैठकीत गटनेता म्हणून अजय चौधरींची नेमणूक, तसेच सुनील प्रभू यांची प्रतोदपदी नियुक्ती - कपिल सिब्बल प्रतोद सुनील प्रभू यांनी एकनाथ शिंदेंना पत्र लिहिलं. त्यात म्हटलं की, शिंदेंनी शिवसेनेच्या विधिमंडळ पक्षाच्या लेटरहेडचा गैरवापर केला- कपिल सिब्बल शिवसेनेच्या ४५ आमदारांची बैठकीत शिंदेंना 'चिफ व्हिप' पदावरून काढण्यात आलं. तुम्हाला पदावरून काढल्याने मला कोणतीही नोटीस पाठवण्याचा अधिकार नाही. त्यामुळे ही कायदेशीर नोटीस माझ्यावर लागू होत नाही - कपिल सिब्बल एकनाथ शिंदे बैठकीला उपस्थित राहिले नाही, त्यांनी २२ जूनचं पत्र लिहिलं, त्यांनी चुकीच्या पद्धतीने चिफ व्हिपची नियुक्ती केली. हे सर्व बेकायदेशीर आहे - कपिल सिब्बल आसाममध्ये बसलेल्या ४० आमदारांनी स्वतःच स्वतःला पक्ष म्हणून जाहीर केलं. तसेच उर्वरित सर्वांना पक्षातून काढून टाकण्याचा निर्णय घेतला - कपिल सिब्बल आमदारांनी विरोधात मतदान केलं किंवा ते मतदानाच्यावेळी हजर राहिले नाही, तर ते पक्षाच्या विरोधात असेल. 'चिफ व्हिप' हा पक्षाने अधिकार दिलेला व्यक्ती असतो. अशाच प्रकारे राजकीय पक्ष काम करतात - कपिल सिब्बल व्हिपबाबत पक्ष दिशानिर्देश करतो, व्यक्तिगत हा निर्णय घेता येत नाही. यानुसारच आमदारांनी कुणाला मतदान करायचं हे ठरवलं जातं - कपिल सिब्बल विधिमंडळातील पक्षाला स्वतंत्रपणाने काम करण्याचे अधिकार मिळाले तर हे लोकशाहीसाठी आणि देशासाठी मोठं संकट असेल. असं झालं तर लोकनियुक्त सरकार गणितीय आकडेमोड करून केव्हाही पाडलं जाऊ शकतं - कपिल सिब्बल विधिमंडळात कोणत्याही विधेयकावर मतदान करायचं असेल तर कुणाला मतदान करायचं हे केवळ विधिमंडळ पक्ष ठरवू शकत नाही. नैसर्गिकपणे असा निर्णय घेताना पक्षाशी चर्चा करावी लागते- कपिल सिब्बल कारण आमदार विधिमंडळात स्वतंत्र व्यक्ती म्हणून काम करत नसतात, तर ते विधिमंडळात पक्षाचा आवाज म्हणून काम करत असतात - कपिल सिब्बल उद्धव ठाकरे पक्षप्रमुख असल्याचं पक्षाने निवडणूक आयोगाला कळवलं होतं - कपिल सिब्बल तुम्हाला वकिली करायची असेल, तर वकिली करा; तुम्हाला संसदेत जायचं असेल, तर संसदेसाठी तुमचा वेळ द्या - - कपिल सिब्बल आपण एका वेळी एकच काम करू शकतो, एकावेळी दोन काम केली जाऊ शकत नाही - कपिल सिब्बल पक्षाबाबत महत्त्वाचे विषय न्यायालयासमोर आहेत आणि शिंदे गटाचे वकील इथं असावेत असं आम्हाला वाटतं, यामुळे दबाव वाढेल याची जेठमलानी यांना हळूहळू जाणीव होईल - कपिल सिब्बल एकनाथ शिंदे राज्यपालांकडे कोणत्या अधिकारात गेले? - कपिल सिब्बल राज्यपालांनी शिंदेंना शपथ द्यायला नको होती, घटनेने राज्यपालांना काही अधिकार दिले आहेत, तसेच तीन अटीही घातल्या आहेत - कपिल सिब्बल अपात्रतेच्या नोटीसवर राज्यपालांनी उत्तर का मागितलं नाही? - कपिल सिब्बल बहुमत चाचणीला आमचा आक्षेप आहे. पुरेसा वेळ न दिल्यानेच उद्धव ठाकरेंनी राजीनामा दिला - कपिल सिब्बल आयोगाने केवळ विधिमंडळातील बहुमताचा विचार केला - कपिल सिब्बल राज्यसभेत बहुमत आमच्याकडे आहे. आयोगाने केवळ आमदारांच्या संख्येवर निर्णय दिला - कपिल सिब्बल ४० आमदारांच्या संख्येवरच शिंदे गटाला पक्षाचं नाव आणि चिन्ह दिलं. आयोगाने संघटनेचा कुठेही विचार केला नाही - कपिल सिब्बल एकनाथ शिंदे बंड करणार हे त्यावेळी राज्यपाल असलेल्या भगतसिंह कोश्यारींना माहिती होतं - कपिल सिब्बल पक्षाचा व्हीप मोडून बैठकीला गैरहजर राहिल्याबद्दल या बैठकीत एकनाथ शिंदेंना गटनेते पदावरून हटवण्यात आलं - कपिल सिब्बल एकनाथ शिंदे विधिमंडळ गटनेता म्हणून सर्वकाही करत होते पण अशा प्रकारे तुम्ही ४०-४५ सदस्य परस्पर प्रतोदची नियुक्ती करू शकत नाही. हे बेकायदेशीर आहे - कपिल सिब्बल (सर्व छायाचित्र - लोकसत्ता ग्राफिक्स टीम व संग्रहित)