सावंतवाडी : प्रशासकीय कामात कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर महाराष्ट्रातील सिंधुदुर्ग जिल्हा प्रशासकीय कामांमध्ये कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा ( ए आय) वापर करणारा राज्यातील पहिला जिल्हा ठरला आहे. महाराष्ट्र दिनापासून सुरू झालेल्या या उपक्रमामुळे प्रशासकीय कामांमध्ये गती, पारदर्शकता आणि कार्यक्षमता वाढणार आहे. ‘एआय सिंधुदुर्ग मॉडेल’ म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या या अभिनव उपक्रमाची दखल नीती आयोगाने घेतली असून, लवकरच आयोगाचे सदस्य जिल्ह्याला भेट देऊन या मॉडेलचा अभ्यास करणार आहेत.
’एआय सिंधुदुर्ग मॉडेल’ चे फायदे
जलद प्रशासकीय कामकाज
मनुष्यबळाच्या कमतरतेमुळे होणाऱ्या कामातील दिरंगाईवर मात करण्यासाठी हे मॉडेल अत्यंत उपयुक्त ठरेल. प्रशासकीय कामे अधिक वेगवान आणि सुलभ होतील, ज्यामुळे नागरिकांचा वेळ वाचेल.आरोग्य विभागात ‘एआय’ चा वापर ऑर्थोपेडिक आणि रेडिओलॉजिस्ट एक्स-रे तपासणीसाठी केला जाईल. त्यामुळे डॉक्टरांना जलद आणि अचूक निदान करून रुग्णांवर उपचार करणे सोपे होईल.
शेतकऱ्यांसाठी खास ‘एआय’ प्रणाली विकसित केली जात आहे. यामुळे त्यांना कमी पाणी आणि खतांचा वापर करूनही अधिक उत्पादन कसे मिळवता येईल, याचे मार्गदर्शन मिळेल, ज्यामुळे ते आर्थिकदृष्ट्या अधिक सक्षम होतील.
वन्यजीव संरक्षण
वन विभागात कर्मचाऱ्यांची संख्या कमी असल्याने ‘एआय’ प्राण्यांच्या हालचाली आणि सवयींचा अभ्यास करेल. त्यामुळे लोकांना वन्यजीवांपासून सुरक्षित राहण्याबद्दल वेळेवर सूचना देता येतील आणि कर्मचारी अधिक प्रभावीपणे काम करू शकतील.
कायदा व सुव्यवस्था
पोलीस विभागाला ‘एआय’च्या मदतीने कायदा आणि सुव्यवस्था राखणे आणि गुन्ह्यांवर, विशेषतः घरफोडीसारख्या गुन्ह्यांवर नियंत्रण मिळवणे सोपे होईल.
जिल्हा प्रशासनाने विकसित केलेल्या या मॉडेलला मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांचे प्रोत्साहन लाभले आहे. पालकमंत्री नितेश राणे यांच्या मते, मार्व्हल कंपनीने विकसित केलेले हे मॉडेल अत्यंत यशस्वी ठरले आहे. नीती आयोगाचे सदस्य या उपक्रमाचा सखोल अभ्यास करण्यासाठी ऑक्टोबरच्या पहिल्या आठवड्यात सिंधुदुर्ग जिल्ह्याला भेट देणार आहेत. या भेटीमुळे सिंधुदुर्गचा हा नाविन्यपूर्ण उपक्रम देशभरात पोहोचेल आणि जिल्ह्याच्या विकासात एक नवे पर्व सुरू होईल, अशी अपेक्षा आहे.