Page 2 of कुतूहल News

ज्या निरनिराळ्या खनिजांमध्ये रासायनिक संघटन (केमिकल कॉम्पोजिशन), रेण्वीय रचना (मोलेक्युलर स्ट्रक्चर) आणि गुणधर्म यांमध्ये उल्लेखनीय साधर्म्य असते, अशा खनिजांच्या गटाला ‘खनिजांचे…

हिरा निसर्गात कसा तयार होत असेल, याविषयी अनेकांना कुतूहल असते.

ज्वालामुखीमुळे तयार झालेल्या आणि स्पंजासारखा दिसणाऱ्या सच्छिद्र नैसर्गिक काचेला भूविज्ञानात ‘पमिस’ अशी संज्ञा आहे.

१९७०च्या दशकात अमेरिकेने अंतराळात पाठवलेल्या ‘लँडसॅट’ उपग्रहांनी या तंत्रज्ञानाला नवी दिशा दिली.

डॉ. आर्थर होम्स (१८९०-१९६५) हे विसाव्या शतकातले एक महान भूवैज्ञानिक होते. त्यांनी भौतिकविज्ञानातल्या संकल्पनांचा उपयोग भूविज्ञानातले प्रश्न यशस्वीरीत्या हाताळण्यासाठी केला.

निम्नस्तरीय आणि मध्यमस्तरीय कचरा एकूण कचऱ्याच्या ९७ टक्के असतो. त्याचे किरणोत्साराचे प्रमाण केवळ पाच टक्के असते

पूर्वी पृथ्वीच्या वयाच्या अनुमानासाठी धार्मिक किंवा पौराणिक विश्वासांचा आधार घेतला जाई, अथवा ते तत्त्वज्ञानाच्या चौकटीतून मोजले जात असे. पृथ्वीच्या वयासंबंधी…

कार्बन-१४ ला ‘किरणोत्सारी कार्बन’ असेही म्हणतात. कार्बन-१४ च्या अणूचा क्षय होऊन त्याचे रूपांतर नायट्रोजनच्या अणूमध्ये होते.

भूरसायनविज्ञानाच्या अभ्यासाला एकोणिसाव्या शतकाच्या मध्यावधीच्या सुमारास सुरुवात झाली असली, तरी त्याची प्रगती आणि विकास विसाव्या शतकात झाला.

आंतरराष्ट्रीय मानकांनुसार पारगम्यतेच्या मापनाचे एकक हे मीटर वर्ग असले, तरी व्यवहारात मात्र पारगम्यता डार्सी या एककात मोजली जाते.

खडकांतील खनिजांच्या कणांचा आकार जितका मोठा, तितकी खनिजांच्या मधली पोकळ जागाही मोठी म्हणून त्या खडकाची सच्छिद्रता जास्त.

विल्यम निकोल यांनी कॅल्साइट या खनिजाचा पारदर्शक स्फटिक वापरून १८२८ मध्ये प्रकाशीय उपकरण विकसित केले. त्याला निकोलचा लोलक असे म्हणतात.