नवनीत

पक्ष्याच्या जवळपास जाणारा सांगाडा तयार करून राईट बंधूंनी पहिले यशस्वी उड्डाण केले

पहिल्या महायुद्धात जर्मनांनी वातनौकेचा वापर लंडनवर बॉम्बवर्षांव करण्यासाठी केला होता. त्यामुळे ब्रिटनमध्ये चिंता प्रचंड वाढली होती.

‘बाळाला डाव्या कुशीत घेऊन आई पलंगावर पडली होती. थोडय़ा वेळाने बाळ झोपले आहे, हे लक्षात आल्यावर तिने कुशी बदलली.’

काही शब्दांची किंवा शब्दप्रयोगांची व्युत्पत्ती शोधताना ते अनवधानाने केलेल्या चुकीच्या उच्चारांमुळे रूढ झाल्याचे जाणवते.

रेचेल लुई कार्सन यांना ‘पर्यावरण चळवळीच्या आद्यप्रवर्तक’ म्हटल्यास, वावगे ठरू नये. ‘सायलेंट स्प्रिंग’ या त्यांच्या पुस्तकानंतर जगभरात पर्यावरण दक्षतेच्या मोहिमा…

परभाषेतले शब्द, संकल्पना स्वीकारताना ते भाषेचा स्वभाव, उच्चार, व्याकरणिक आचार-विचार यानुसार वळवून घेतले की त्या भाषेत मिसळून जातात.

माती हा जीवसृष्टीचा मूलाधार आहे. या मातीच्या सूक्ष्म कणांच्या पृष्ठभागावर सूक्ष्म जीव विविध प्रकारची रासायनिक स्थित्यंतरे घडवून आणत असतात.

पृथ्वीवरील गंधकचक्र म्हणजे गंधकाचा भूमंडल व जीवमंडलातील चक्राकार प्रवास. भूमंडलातील गंधक हे खडकांमधून मातीत मिसळते.

आपल्याकडे विविध धर्म आणि संप्रदाय आहेत. त्यांच्या विविध प्रथांना लोकजीवनात स्थान असते. त्यातील काही प्रथांचे संदर्भ वाक्प्रचारांमध्येही आढळतात.

झाडे मातीत तयार झालेली नायट्रेट्स पाण्यात विरघळलेल्या स्वरूपात मुळावाटे वापरतात.

आपण न केलेल्या कामाच्या उगाचच बढाया मारणे, दुसऱ्याच्या कामाचे श्रेय स्वत:कडे घेणे हेही त्या सहज करीत असत.

‘दारू पिल्यावर तो आपल्या पत्नीला मारझोड करायचा’ या वाक्यातील सदोष शब्दयोजना ‘दारू पिल्यावर’ ही आहे.