ब्रिटनमध्ये जगातील पहिला पौष्टिक पिझ्झा तयार

४५ टक्के ऊर्जा कबरेदकातून तर केवळ पाच टक्के मेद, प्रथिनातून असल्याचा संशोधकांचा दावा
जंक फूड म्हणून बदनाम झालेला पिझ्झा आता नवीन साज घेऊन येणार आहे, आता तो अधिक पौष्टिक असा पिझ्झा तयार केल्याचा दावा ब्रिटिश वैज्ञानिकांनी केला आहे. पिझ्झा हा अजूनपर्यंत तरी जंकफूडमध्येच गणला जातो पण ब्रिटिश संशोधकांनी सांगितले की, हाच पिझ्झा आम्ही अधिक पौष्टिक केला आहे. त्याप्रमाणे पौष्टिकतेच्या दृष्टीने वाईट मानले जाणारे इतर पदार्थही अशा पद्धतीने पौष्टिक केले जाऊ शकतात. एवढेच नव्हे तर इट बॅलन्सड डॉट कॉम या कंपनीने पौष्टिक समतोल असलेला हा जगातील पहिला पिझ्झा बाजारात आणला आहे तो सध्या ब्रिटनच्या सुपरमार्केटमध्ये तीन स्वादात उपलब्ध आहे.
पारंपरिक पिझ्झा हा जर एक भाग भाज्या व इतर हृदयास आरोग्यकारक घटक वापरून तयार केला तर त्यामुळे हानी होत नाही उलट तो पौष्टिक होतो व आरोग्यास हानिकारक ठरत नाही, असा  दावा ग्लासगो विद्यापीठाच्या स्कूल ऑफ मेडिसिनचे डॉक्टर व आहारतज्ज्ञ माइक लिन यांनी केला आहे.
व्यावसायिक कंपन्या ज्या प्रकारचा पिझ्झा विकतात त्यात मोठय़ा प्रमाणात मेद पदार्थ व मीठ वापरले जाते कारण तो जास्तीत जास्त काळ टिकावा असा त्यामागचा उद्देश असतो. त्यात अनेक जीवनसत्त्वे व खनिजे फार कमी प्रमाणात असतात त्यामुळे आरोग्यदृष्टय़ा तो जंकफूड ठरतो, असे ते म्हणतात.
डॉ. एमिली कॉमबेट, अमानडाइन डारलोट व कोफी एडू या वैज्ञानिकांनी २५ मारगारिटा पिझ्झाच्या घटकांचे विश्लेषण केले असता त्यांना असे दिसून आले की, त्यात २०० ते ५६२ किलोकॅलरी इतके उष्मांक होते व काहींचा उष्मांक हा ६०० किलोकॅलरी इतका जास्त होता त्यामुळे तो अन्न म्हणून योग्य ठरतो व लोकांना त्यातून आवश्यक घटक मिळू शकतात. पंचवीसपैकी सहा पिझ्झा हे खूप जास्त मेद असलेले होते, आठ पिझ्झा असे होते ज्यात जास्त संपृक्त मेद होते. केवळ दोन योग्य प्रमाणात आवश्यक घटक असलेले होते. सर्व २५ पिझ्झांमध्ये सोडियमचे प्रमाण हे सुरक्षित प्रमाणापेक्षा जास्त म्हणजे ६०० किलोकॅलरीमागे १ ग्रॅमपेक्षा जास्त होते.
जास्त पौष्टिक व समतोल आहार बनवण्यासाठी ४५ टक्के ऊर्जा ही कबरेदकांपासून आली पाहिजे व केवळ पाच टक्के ही मेद व प्रथिन यातून आली पाहिजे असे मानले जाते. जीवनसत्त्वे व खनिजे यांची माहिती कुठल्याही पिझ्झा पॅकिंगमध्ये दिलेली नव्हती, पाच टक्के पिझ्झांमध्ये घटकांची सविस्तर माहिती होती, तर तीन पिझ्झांमध्ये केवळ मूलभूत माहिती होती. लोह, अ व क जीवनसत्त्व यांचे निर्धारित प्रमाण कुठल्याच नमुन्यांमध्ये नव्हते.
पौष्टिक पिझ्झा बनवण्याची पाककृती..संशोधकांनी नंतर एका औद्योगिक पिझ्झा उत्पादकांशी संपर्क साधून त्यात सुधारणा सुचवली. त्यांची नवीन पिझ्झा रेसिपी ही वेगळी आहे त्यात मीठ कमी, गव्हाच्या पीठाचा वापर, स्कॉटिश सीविडचा स्वादासाठी वापर बी १२ जीवनसत्त्व, लोह, अ जीवनसत्त्व, आयोडिन, क जीवनसत्त्वासाठी लाल ढोबळी मिरची यांचा वापर पिझ्झामध्ये करावा असे त्यांनी सुचवले. ब्रेडला लावले जाणारे मोझरेला चिजही तुलनेने कमी असावे. काबरेहायड्रेट, मेद व प्रथिने यांचे योग्य मिश्रण त्यात वर सांगितल्याप्रमाणे असावे त्यात संपृक्त मेद कमी असावा. त्यांची ही रेसिपी (पाककृती) वापरून पिझ्झा ओव्हनमध्ये तयार करण्यात आला.  त्यानंतर मुले, प्रौढ यांना तो दिला असता त्याची चवही त्यांना आवडली व त्यांना तो आकर्षकही वाटला.