मांडूळ सापावर औषधांचा प्रयोग, दुतोंड्या हा गैरसमज

दरम्यान, बचाव केलेल्या मांडूळ सापाला वैद्याकीय उपचारांसाठी वनविभागाच्या मदतीने ‘रेस्क्यूइंक असोसिएशन फॉर वेल्फेअर’(रॉ) या स्वयंसेवी संस्थेकडे सुपूर्द करण्यात आले. मांडूळ सापाला ताब्यात घेतले असता त्याच्या तोंडातून स्राव बाहेर पडत असल्याचे निदर्शनास आले. तसेच सापाला हाताळताना त्याचे वजन अधिक असल्याचे जाणवले. त्यामुळे सापाची तातडीने वैद्याकीय तपासणी करण्यात आली. त्या वेळी सापाचे वजन पाच किलो भरले. या सापाचे वजन साधारण दीड ते दोन किलो इतके असते. शरीरातून स्राव बाहेर पडत असल्याने त्याच्या नेहमीच्या वजनापेक्षा त्याचे वजन अधिक भरले. याचा अर्थ त्याच्यावर औषधांचा प्रयोग करण्यात आल्याचा अंदाज आहे, असे तज्ज्ञांनी व्यक्त केला. यासाठी त्याच्या काही वैद्याकीय तपासण्या करण्यात आल्या. काही दिवसांतच अहवाल प्राप्त होईल, असे ‘रॉ’चे अध्यक्ष पवन शर्मा यांनी सांगितले.

हेही वाचा…आतषबाजीत मुक्या प्राण्यांची फरपट, दिवाळीच्या चार दिवसांत ३१ प्राणी व पक्षी जखमी

u

• बदलत्या निसर्गचक्रात तुलनेने साप स्वत:चे अस्तित्व टिकवून ठेवण्यासाठी धडपड करतो, मात्र सापांच्या अनेक प्रजाती या अंधश्रद्धा, कर्मकांड यांचा बळी ठरल्या आहेत. त्यातील मांडूळ ही एक प्रजाती.

• इतर सापांपेक्षा थोडी वेगळी शरीररचना असल्याने त्याची मोठ्या प्रमाणात तस्करी होते. दुतोंड्या नावाने ओळखला जाणारा मांडूळ बिनविषारी आहे. झाडेझुडपे, पाणवठ्यांलगत ते दिसतात. त्याचे शरीर अजगरासारखे असते. पूर्ण वाढीनंतर तो ३ फुटांचा होतो.

• मांडुळाला दोन तोंडे असतात, असा गैरसमज आहे. त्याची शेपटी आणि डोके सारखेच दिसते, त्यामुळे त्याला दुतोंड्या म्हणून ओळखले जाते. मांडूळ निशाचर असून निरुपद्रवी असतो. उंदीर, घुशी, सरडे, खारी हे त्याचे भक्ष्य आहेत.