Page 3 of तत्वज्ञान News

रेनेसान्स (सांस्कृतिक नवजीवन), रेफम्रेशन (धर्मसुधारणा) आणि एनलायटनमेन्ट (प्रबोधन- वैचारिक व वैज्ञानिक मोहीम) अशा तीन टप्प्यांत युरोपीय प्रबोधन घडले.

11 years ago

गीताभ्यास – : कर्मयोग

प्रत्येक कर्म हे मनांतून निर्माण झालेल्या इच्छेमुळे घडतं तेव्हा अनावश्यक गोष्टींविषयीचं आकर्षण वाटणारे विचार मनांतून काढून टाकायला हवेत. मनाला व…

11 years ago

भारतातली तत्त्वज्ञानशाखा

प्रत्यक्ष ’जीवनात तत्त्वांची लढाई’ इत्यादी भाषेत अव्यावसायिक रितीच्या स्वरुपात तत्त्वज्ञान आवश्यक असतेच पण व्यावसायिक, पेशा या स्वरुपात तत्त्वज्ञानाचा पद्धतशीर अभ्यास…

11 years ago

देशाची चारित्र्यघडण

‘भारतमाता’असे व्यक्तिरूप दिले तरी भारताचे राष्ट्रीय चारित्र्य आपण भारतीयच प्रत्यही घडवत असतो.. हे चारित्र्य घडवताना आपण इतिहासही घडवत आहोत

11 years ago

तत्त्वज्ञानाचा इतिहास.. कशासाठी?

तत्त्वज्ञानाचा इतिहास हा तत्त्वज्ञान विषयाच्या अभ्यासकांसाठीच असतो का? गतकालीन विचारवंतांनी आपापल्या काळात कल्पना आणि संकल्पनांचा जो मेळ घालून तत्त्वज्ञानात भर…

11 years ago

पाश्चात्त्य तत्त्वज्ञानाचे परिचयमार्ग

तत्त्वज्ञान म्हणजे व्यक्ती आणि त्यांच्या पिढय़ा यांच्यातील २६०० वर्षांचा संभाषणाचा इतिहास.. पण तत्त्वज्ञान समजून घ्यायचे म्हणजे त्या ज्ञानसंवादाचा प्रवास कालानुक्रमे-…

11 years ago

प्रज्ञानाचे प्रेम

ज्ञान-अज्ञानाच्या सीमांचा अभ्यास करणाऱ्या, नैतिक बंधनांचा आग्रह का महत्त्वाचा आहे हे बदलत्या परिस्थितीत पुन्हापुन्हा स्पष्ट करून सांगणाऱ्या आणि विचार व…

11 years ago

तत्त्वज्ञान, ब्रह्मज्ञान आणि दर्शन

‘तत्त्वज्ञान’, ‘फिलॉसॉफी’ आणि ‘दर्शन’ हे शब्द अनुक्रमे मराठी, इंग्रजी, हिंदी भाषांत जणू एकाच अर्थाने आज वापरले जातात..

11 years ago

स्वजाणिवेचे पक्व रूप

ज्ञान या संकल्पनेचा विचार ग्रीक-पाश्चात्त्य परंपरेत आणि भारतीय परंपरेत अतिशय मूलगामी रीतीने झाला. प्लेटोने (इ.स.पू. पाचवे शतक) ज्ञान आणि मत…

11 years ago

तत्त्वभानाच्या दिशेने..

तत्त्वज्ञानाची चर्चा कशासाठी करायची? ती चर्चा, आपल्या जगण्याशी कशी संबंधित असणार आहे? ज्याचं-त्याचं, जिचं-तिचं तत्त्वज्ञान आपापल्या जगण्यातून आलेलं असतं;

11 years ago

दुखऱ्या समूहभावनांना उद्रेकाधिकार?

एकटय़ा व्यक्तीला सातत्याने टोचून बोलून आत्महत्या करायला भाग पाडले जाऊ शकते व तो गुन्हा आहेही, पण यावरून ‘समूहांना भावना दुखावून…

12 years ago

कला, काव्य आणि चित्रपट ही माध्यमे बौद्ध तत्त्वज्ञानाच्या प्रसारासाठी उपयुक्त

मानवाचे कल्याण करणाऱ्या बौद्ध तत्त्वज्ञानामध्ये माणसाला मुक्ती देण्याचे सामथ्र्य आहे. त्यामुळे लेखन आणि व्याख्यान याबरोबरच कला, काव्य आणि चित्रपट ही…

12 years ago