प्रतिभा वाघ

कच्छच्या रणरणत्या रखरखीत हवेत गारवा आणण्याचं काम येथील घरं करतात, भुंगा म्हटलं जाणाऱ्या या घरांच्या भिंतीवरील लिपनकाम ही रबारी जमातींची…

‘गोंदण’ याचा अर्थ ‘टोचणे’. धातूचा शोध लागण्यापूर्वी झाडाच्या काटय़ांनी टोचून, त्यात काजळी भरून गोंदविले जाई.

सोनाबाईने वास्तुशिल्पाचा पाठ घालून दिला. तिचे घर म्हणजे चित्रमूर्तींचे जग.

‘चंबा रुमाल’ हा पारंपरिक भरतकाम हस्तकलेचा नमुना आहे

इमारतीचे बांधकाम सुरू असताना आजूबाजूच्या गावांमधील अनेक आदिवासी इथे मोलमजुरी करण्यासाठी येत असत.

शेणाचे, लाल मातीचे सपाट रंगलेपन, त्यावर पांढऱ्या नाजूक रेषेने चितारलेल्या मनुष्याकृती, प्राणी, पक्षी, झाडे इत्यादी म्हणजे वारली चित्रकला.

पुढच्या पिढीपर्यंत पोहोचवणाऱ्या काही स्त्री-लोकचित्रकारांना ‘चित्रकर्ती’ या लेखमालेतून आपण भेटणार आहोत, दर पंधरवडय़ाने.