नेत्रदान हे महान दान मानले जाते. एखाद्या व्यक्तीच्या मृत्यूनंतर ज्या व्यक्तीला डोळ्यांनी दिसू शकत नाहीत किंवा काही कारणास्तव त्याचे डोळे गमावले आहेत अशा व्यक्तीला डोळे दान करणे, या प्रक्रियेस नेत्रदान म्हणतात. नेत्रदान करणाऱ्या व्यक्तीचे कुटुंबीय नेत्रपेढीशी बोलून नेत्रदान करू शकतात. यासाठी डॉक्टर डोळ्यांची तपासणी करतात ज्यानंतर नेत्रदान केले जाते. ही प्रक्रिया पूर्णपणे सोयीची आहे आणि जास्त वेळ लागत नाही. नेत्रदानात कोणतीही रक्कम दिली जात नाही. नेत्रदान हा समाजसेवेचा एक भाग मानला जातो. जाणून घ्या नेत्रदानाची प्रक्रिया आणि त्याच्याशी संबंधित महत्त्वाच्या गोष्टी…
मृत्यूनंतर तुमच्या नेत्रदानामुळे कुणाला तरी नवीन जीवन मिळू शकतं
नेत्रदानाबाबत असे म्हटले जाते की, मानवामध्ये दान केलेल्या अवयवांमध्ये नेत्रदान सर्वात पहिल्या क्रमांकाला येतं. म्हणजेच अवयव दानामध्ये ही सर्वात सामान्यपणे केली जाणारी प्रक्रिया आहे. जगातील एक चतुर्थांश अंध लोकसंख्या आपल्या देशात आहे. अंध व्यक्तींना त्यांची दृष्टी परत मिळवण्यासाठी कॉर्निया प्रत्यारोपणाची गरज असते. पण ज्ञानाअभावी लोक डोळे दान करत नाहीत आणि गरजू वाट पाहत आयुष्य घालवतात. नेत्रदानाशी संबंधित माहिती जास्तीत जास्त लोकांपर्यंत पोहोचवण्याची गरज आहे, ज्यांना आरोग्य विषयाची आवड आहे.
आणखी वाचा : Men Health Tips: पुरुषांनी चुकूनही ‘या’ गोष्टींचे सेवन करू नये, शुक्राणूंची संख्या कमी होऊ शकते
नेत्रदानाची प्रक्रिया :
कुटुंबातील सदस्यांनी नेत्रदानाची प्रक्रिया लवकरात लवकर पूर्ण करावी. नेत्रदान केल्यानंतर शक्य तितक्या लवकर डोळे प्रत्यारोपण केले जातात. वेळ पडल्यास, कॉर्निया कोल्ड स्टोरेजमध्ये ठेवला जातो जेथे ते ७ दिवसांच्या आत वापरता येते.
नेत्रदान ही एक साधी आणि सोपी प्रक्रिया आहे, त्यासाठी फक्त १० ते १५ मिनिटे लागतात.
मृत्यूनंतर नेत्रदान करण्यासाठी रक्तदात्याच्या कुटुंबीयांकडून iBank ला भेट देऊन फॉर्म भरला जातो.
फॉर्म भरल्यानंतर नोंदणी केली जाते. त्यानंतर कार्ड भरले जाते.
ही नोंदणी तुम्ही मृत्यूपूर्वीही करू शकता, जेणेकरून मृत्यूनंतर तुमचे डोळे दान करता येतील.
टीमला देणगीदाराच्या कुटुंबाची जवळच्या iBank ला माहिती द्यावी लागते, त्यानंतर टीम कॉर्निया काढण्याची प्रक्रिया पूर्ण करते.
मृत्यूनंतर डोळे काढल्याने चेहऱ्यावर कोणताही ठसा उमटत नाही आणि अंत्यसंस्कारांनाही विलंब होत नाही.
नेत्रदानाशी संबंधित तथ्य:
- कोणतीही व्यक्ती मृत्यूनंतरच नेत्रदान करू शकते. म्हणजेच नेत्रदान हे मृत्यूनंतरच केले जाते.
- नेत्रदानासाठी वयाची अट नाही, कोणतीही व्यक्ती नेत्रदान करू शकते.
- डोळे दान करणारे दाते आणि ज्या रुग्णाला डोळे दिले जात आहेत, त्या दोघांची माहिती गोपनीय ठेवली जाते.
- दान केलेले डोळे दान केल्यानंतर ४८ तासांच्या आत वापरावेत.
- जर डोळे दान करायचे असतील तर मृत्यूनंतर ४ ते ६ तासांत नेत्रदान करता येते.
- नेत्रदानासाठी संपूर्ण नेत्र प्रत्यारोपण केले जात नाही, तर डोळ्याचा फक्त गडद भाग म्हणजेच कॉर्निया आणि डोळ्याचा पांढरा भाग म्हणजेच स्क्लेरा प्रत्यारोपित केला जातो.
- कुटुंबातील कोणताही सदस्य मृत्यूनंतर नेत्रदान करू शकतो.
आणखी वाचा : Castor Oil: नाभीमध्ये एरंडेल तेल लावा, वजन कमी करण्यासह मिळतील ‘हे’ आश्चर्यकारक फायदे
मोतीबिंदूचे उपचार घेतलेले लोकही नेत्रदान करू शकतात
तुमच्या डोळ्यात कॅटरॅक्‍ट किंवा मोतीबिंदू झाला असेल आणि त्यावर यशस्वी उपचार झाले असतील, तर तुम्ही नेत्रदान किंवा कॉर्निया प्रत्यारोपण देखील करू शकता. कॉर्निया म्हणजे काय? कॉर्निया हा डोळ्यांचा पडदा आहे जो आपल्याला चित्र बनवून गोष्टी पाहण्याची क्षमता देतो. तुम्हाला मधुमेह, दमा, उच्च रक्तदाब असला तरी मृत्यूनंतर तुमचे डोळे दान करता येतात. ज्यांचे डोळे कमकुवत आहेत किंवा चष्मा लावणारे लोकही डोळे दान करू शकतात.
गंभीर आजार असलेल्यांनी तपासणीनंतरच नेत्रदानाचा विचार करावा
तुम्ही कोणालाही नेत्रदान करण्यास भाग पाडू शकत नाही. नेत्रदानासाठी कोणत्याही वयाची, जात, लिंगाची व्यक्ती पुढे येऊ शकते. पण जर नेत्रदात्याला सिफिलीस, एचआयव्ही, हिपॅटायटीस यांसारख्या आजारांनी ग्रासले असेल, तर चाचणी केल्यानंतरच ती व्यक्ती डोळे दान करण्याची कल्पना करू शकते. तुम्हाला संसर्गजन्य आजार असला तरीही तुम्ही तुमचे डोळे दान करू शकत नाही. डोळ्यांमध्ये कॅन्सर निर्माण झाल्यास कॅन्सरग्रस्त व्यक्ती नेत्रदान करू शकत नाही.
नेत्रदानासाठी पैसे दिले जात नाहीत किंवा घेतले जात नाहीत
नेत्रदान करणाऱ्या व्यक्तीच्या कुटुंबाला पैसे दिले जातील असा विचार करत असाल तर तसे नाही. नेत्रदान ही एक प्रकारची समाजसेवा आहे. यासाठी ना पैसे दिले जातात ना नेत्रदानासाठी कोणतेही शुल्क किंवा फी भरावी लागते.
डोळे निरोगी ठेवून इतरांना मदत करणे
जर तुम्ही डोळे निरोगी ठेवले तर नंतर तुमचे डोळे दान केल्यानंतर ज्या व्यक्तीला तुमचे डोळे दान केले जातील त्यांना कोणतीही अडचण येणार नाही. त्यामुळे स्वतःच्या आणि इतरांच्या भल्यासाठी तुम्ही तुमच्या डोळ्यांची काळजी घेतली पाहिजे, यासाठी तुम्ही नियमित डोळ्यांची तपासणी करत राहायला हवी. डोळ्यांच्या आरोग्यासाठी सकस आहार घ्यावा. यासोबतच डोळ्यांचा व्यायामही आवश्यक आहे.
काही लोक माहितीअभावी नेत्रदानासाठी पुढे येत नाहीत, त्यामुळे तुम्ही नेत्रदानाशी संबंधित माहिती जास्तीत जास्त शेअर करा जेणेकरून लोकांचा त्याबद्दल संकोच कमी होईल.