scorecardresearch
Powered by
Adani ACC Adani Ambuja

तत्वज्ञान News

Homo Classicus philosophy
तत्व-विवेक : होमो क्लासिकुस प्रीमियम स्टोरी

‘अभिजात युग’ आणि ‘अभिजात साहित्य’ यांतला फरक १७ व्या शतकापासून पुढल्या दोनअडीचशे वर्षांत स्पष्ट होत गेला…

Cartesian philosophy, René Descartes philosophy, Cartesian coordinates system, modern Western philosophy, Cartesian doubt, Cogito ergo sum meaning,
तत्त्व-विवेक : कार्टेशियन क्रांती! प्रीमियम स्टोरी

स्वभान असलेला स्वायत्त विवेकी ज्ञाता आणि कर्ता मानव हे आधुनिकतेचं एकक आहे, हे देकार्तनं मांडलं म्हणून तो ‘आधुनिकतेच्या प्रकल्पा’चाही जनक!

Baroque aesthetics
तत्त्व-विवेक : अधांतरी ‘मानवतावादा’चं बारोक वळण… प्रीमियम स्टोरी

भूतकाळ मार्गदर्शक म्हणून निरुपयोगी नि भविष्य अनिश्चित वाटतं तेव्हा अस्तित्वात असणं यातच आश्चर्य, आनंद आणि नशा वाटते; हाच काळ ‘बारोक’…

lok lolak article
लोक-लोलक: जुनं नवं; नवं जुनं

आपल्याला बदल कळलाच नाही, याची जाणीव होऊन स्लोअर मागे फिरला. मुळात बदलच कळला नाही, तर तो करणं, स्वीकारणं किंवा घडवणं…

martin luther
तत्व-विवेक: चिकित्सा : आधुनिकतेची पूर्वअट प्रीमियम स्टोरी

मार्टिन लुथरचं तत्त्व ‘व्हायरल’ होण्यासाठी त्या वेळी केवळ ‘प्रादेशिक भाषा’ म्हणून अस्तित्व असलेल्या जर्मन भाषेचा पुरेपूर उपयोग झाला. मग लुथरनंही…

tatva vivek article loksatta
तत्व-विवेक : अपूर्ण आधुनिकता प्रीमियम स्टोरी

आधुनिकतेची मूल्यव्यवस्था ‘स्वातंत्र्याधिष्ठित आशावादी मानवतावादा’चं सूत्र मानते. ते न मानताही ‘आधुनिकीकरण’ करता येतं…

Tristan and Isolde love story
तत्व-विवेक : शतदा प्रेम करावे…

‘ट्रिस्टन आणि इझल्टची प्रेमकथा’ म्हणजे परलोकवादानं भ्रमनिरास होऊन परत जगण्यावर प्रेम करू लागलेल्या मध्ययुगीन माणसांचं प्रतिबिंब…

Diogenes , Cynicism , Cynicism Philosophy ,
तत्व विवेक : ‘तू माझा सूर्य अडवतो आहेस…’ प्रीमियम स्टोरी

डायोजनिसचा कठोर ‘सिनिसिझम’ दैनंदिन व्यवहारात अशक्य वाटला तरी, त्यातली स्वातंत्र्यासारखी मूल्यं जपण्याचा विचार आजही लागू आहे…

materialism philosophy
तत्व-विवेक : ‘सुवर्णात्म्यां’ना भौतिकवादाचं आव्हान

भौतिक जगापासून वेगळं, स्वयंभू असं काहीही अस्तित्वात नसल्यानं भौतिक जगापलीकडल्या परलोक, ईश्वर, आत्मा यासारख्या गोष्टी भौतिकवादात अनाठायी ठरतात…

Alfred North Whitehead
तत्व-विवेक : चिद्वादातला ‘एकाकी तत्त्वज्ञ’

चिद्वादी परंपरेत बुद्धिनिष्ठेचा प्रवाह असला तरी दुसरा प्रवाह लौकिकाच्या बाहेरचं तेही मनोचक्षूंनी पाहणार, याचा लाभ तत्कालीन ख्रिस्ती धर्मवाद्यांनाही झाला….

Socrates , Western philosophy, modernity ,
सॉक्रेटिस: ‘सैतानाचा आवाज’?

पाश्चात्त्य तत्त्वज्ञानातली ‘आधुनिकता’ गेल्या ५०० वर्षांतली… तिचा इसवीसनापूर्वीच्या सॉक्रेटिसशी वैचारिक संबंध कसा?