संदीप देशमुख

काळाचे गणित : रोमन अधिक महिना प्रीमियम स्टोरी

रोमन कॅलेंडर चांद्र महिन्यांचं आणि सौर वर्षाचं होतं. असं कॅलेंडर आलं की अधिक महिना आलाच. तसा तो या कॅलेंडरमध्येही होता.…

By संदीप देशमुख

May 17, 2025 06:00 IST

काळाचे गणित : ग्रेगरियनचं रोमन मूळ

पोप ग्रेगरींनी एक नाही, दोन नाही, दहा तारखाच गायब केल्या हे आपण पाहिलं आहे. पण गायब केल्या म्हणजे अस्तित्वात होत्या. म्हणजे…

By संदीप देशमुख

May 10, 2025 01:32 IST

काळाचे गणित : गेले ते दिन गेले

सत्य हे कल्पितापेक्षाही अद्भुत असतं याचा अनुभव चारशे-साडेचारशे वर्षांपूर्वी अनेक युरोपीय देशांतल्या लोकांनी घेतला. काय झालं होतं नेमकं? पाहू.

By संदीप देशमुख

May 3, 2025 00:20 IST

काळाचे गणित: क्षय आणि वृद्धी

कधी एखादी तिथी गायबच होते तर कधी एखादी तिथी दिवस उलटला तरी बदलत नाही.

By संदीप देशमुख

April 26, 2025 03:23 IST

काळाचे गणित : आज नव्हे, आत्ता! प्रीमियम स्टोरी

‘आजची तिथी’ आणि ‘आत्ताची तिथी’ या दोन वेगळ्या गोष्टी आहेत. ‘आजची तिथी’ ही संकेताने ठरते तर ‘आत्ताची तिथी’ सूर्य-चंद्रामधल्या कोनीय…

By संदीप देशमुख

April 19, 2025 03:32 IST

purnima, Shukla Paksha , Krishna Paksha, Moon,

काळाचे गणित : तिथी सूर्य चंद्राची स्थिती प्रीमियम स्टोरी

अमावास्येची समाप्ती आणि पौर्णिमेची समाप्ती या दोन घटनांचे बिंदू चंद्राच्या भ्रमणकक्षेत एकमेकांच्या ठीक समोर येतात. यांमधल्या अंतराचे समान भाग करूनही…

By संदीप देशमुख

April 12, 2025 02:30 IST

Loksatta kalache ganit Moon orbit Earth Information about space

काळाचे गणित: क्षणभंगुर पूर्णत्व

पूर्ण वाटोळा चंद्र ही घटना क्षणभरच टिकते, रात्रभर नव्हे. आणि ज्या क्षणी तो पूर्णत्वाला पोहोचतो त्याच क्षणी पौर्णिमा संपते, शुक्ल…

By संदीप देशमुख

April 5, 2025 05:59 IST

Article about Ancient Hindu calendars in marathi

काळाचे गणित : विश्वावसुनाम संवत्सर प्रीमियम स्टोरी

आज फाल्गुन अमावास्या. शालिवाहन शक १९४६ चा शेवटचा दिवस. उद्यापासून शालिवाहन शक १९४७ सुरू होणार. नव्या वर्षानिमित्त तुम्हां सर्वांना हार्दिक शुभेच्छा.

By संदीप देशमुख

March 29, 2025 02:51 IST

month , moon , year , sun, loksatta news,

काळाचे गणित : महिना चंद्राचा आणि वर्ष सूर्याचं… प्रीमियम स्टोरी

दिवस आणि वर्षाच्या व्याख्येसाठी सूर्याच्या भ्रमणाचा आधार आणि महिन्याच्या व्याख्येसाठी चंद्राच्या भ्रमणाचा असं अनेक कालगणनांमध्ये आढळतं. ते आहे तर्कसुसंगत आणि…

By संदीप देशमुख

March 22, 2025 04:39 IST

काळाचे गणित : १५ रमजान १४४६

दिवसाची, महिन्याची आणि वर्षाची सुरुवात सूर्यास्ताला, आठवड्यातल्या वारांना त्यांच्या क्रमावरून पडलेलीच नावं, महिनाही चांद्र आणि वर्षही चांद्रच अशी कालगणना असू…

By संदीप देशमुख

March 15, 2025 01:34 IST