-
आजकाल, फिटनेस आणि निरोगी जीवनशैलीबद्दल वाढत्या जागरूकतेसह, ‘साखरमुक्त आहार’ चा ट्रेंड देखील वेगाने वाढत आहे. वजन कमी करण्यापासून ते मधुमेह नियंत्रण आणि हृदय आरोग्यापर्यंत, ते एक रामबाण उपाय म्हणून सादर केले जाते. पण हा आहार खरोखरच इतका प्रभावी आहे का, की तो फक्त एक आकर्षक भ्रम आहे? चला सत्य जाणून घेऊया. (छायाचित्र स्रोत: फ्रीपिक)
-
साखरमुक्त आहार म्हणजे काय?
साखरमुक्त आहार सहसा प्रक्रिया केलेले पदार्थ, शीतपेये आणि मिठाईंमध्ये आढळणारी साखर पूर्णपणे काढून टाकतो. कधीकधी नैसर्गिक साखर (जसे की फळे किंवा दुधात आढळणारी साखर) समाविष्ट केली जाऊ शकते. याशिवाय, चव टिकवून ठेवण्यासाठी कृत्रिम किंवा नैसर्गिक गोड पदार्थांसारखे साखरेचे पर्याय वापरले जातात. (छायाचित्र स्रोत: पेक्सेल्स) -
साखरमुक्त आहाराचे फायदे
वजन कमी करण्यास उपयुक्त
साखर कमी केल्याने तुमचे कॅलरीजचे प्रमाण कमी होते, जे वजन कमी करण्यास मदत करू शकते. ज्यांना वजन कमी करायचे आहे आणि साखर टाळायची आहे त्यांच्यासाठी हा आहार विशेषतः फायदेशीर ठरू शकतो. (छायाचित्र स्रोत: पेक्सेल्स) -
रक्तातील साखर नियंत्रण
इन्सुलिन प्रतिरोधकता किंवा टाइप २ मधुमेह असलेल्या लोकांसाठी साखरमुक्त आहार उपयुक्त ठरू शकतो. ते रक्तातील साखरेची पातळी स्थिर करण्यास मदत करते आणि साखरयुक्त पदार्थांमुळे होणारे चढउतार आणि घट नियंत्रित करते. (छायाचित्र स्रोत: पेक्सेल्स) -
हृदय, यकृत आणि दातांसाठी चांगले
साखरेचे सेवन कमी केल्याने हृदयरोग, फॅटी लिव्हर आणि काही प्रकारच्या कर्करोगाचा धोका कमी होऊ शकतो. याशिवाय, ते दातांसाठी देखील फायदेशीर आहे कारण साखरेचे सेवन कमी केल्याने दात किडण्याचा धोका कमी होतो. (छायाचित्र स्रोत: पेक्सेल्स) -
साखरमुक्त आहाराचे तोटे
कृत्रिम गोड पदार्थांचे दुष्परिणाम
साखरमुक्त आहारात एस्पार्टम किंवा सुक्रॅलोज सारख्या कृत्रिम गोड पदार्थांचा वापर केला जातो. काही अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की हे गोड पदार्थ आतड्यांतील बॅक्टेरियावर परिणाम करू शकतात, तृष्णा वाढवू शकतात आणि इन्सुलिन संवेदनशीलतेवर देखील परिणाम करू शकतात. (छायाचित्र स्रोत: पेक्सेल्स) -
पौष्टिक कमतरतेचा धोका
जर साखरेचे प्रमाण जास्त असलेले अन्न काढून टाकले तर योग्य पर्याय न घेतल्यास पौष्टिकतेची कमतरता निर्माण होऊ शकते. विशेषतः जर फळे किंवा संपूर्ण धान्य यांसारखे निरोगी कार्बोहायड्रेट देखील विचार न करता आहारातून काढून टाकले तर शरीरात आवश्यक फायबर, जीवनसत्त्वे आणि खनिजांची कमतरता असू शकते. (छायाचित्र स्रोत: पेक्सेल्स) -
मानसिक आरोग्यावर परिणाम
साखर पूर्णपणे सोडून दिल्याने मानसिक ताण येऊ शकतो. त्यामुळे खाण्याचे विकार किंवा सामाजिक एकटेपणा देखील होऊ शकतो, विशेषतः जेव्हा एखाद्याला मिठाई किंवा पार्ट्यांसारख्या प्रसंगी स्वतःला आवरावे लागते. कधीकधी साखरेचे सेवन केल्याने अपराधीपणाची भावना आणि चिंता निर्माण होऊ शकते, ज्यामुळे मानसिक स्थिती बिघडू शकते. (छायाचित्र स्रोत: पेक्सेल्स) -
तर साखरमुक्त आहार फायदेशीर आहे का?
या आहाराने अल्पावधीत वजन कमी करणे आणि रक्तातील साखर नियंत्रित करणे शक्य आहे. परंतु दीर्घकाळ साखरमुक्त आहार घेणे, विशेषतः जेव्हा कृत्रिम गोड पदार्थांचा जास्त वापर केला जातो, तेव्हा ते आरोग्यासाठी हानिकारक ठरू शकते. संशोधनात त्याच्या दीर्घकालीन परिणामांबद्दल वेगवेगळी मते दिसून येतात. (छायाचित्र स्रोत: पेक्सेल्स) -
संतुलन ही खरी गुरुकिल्ली आहे
साखर पूर्णपणे काढून टाकणे आवश्यक नाही. जर तुम्ही नैसर्गिक साखरेचे (फळे सारखी) प्रमाणानुसार सेवन केले तर फायबरयुक्त आहार घ्या आणि प्रक्रिया केलेले अन्न टाळा – तो अधिक शाश्वत आणि मानसिकदृष्ट्या संतुलित आहार असू शकतो. (छायाचित्र स्रोत: पेक्सेल्स) हेही पाहा- ‘या’ ७ व्यायामांनी ब्रेनपॉवर वाढवता येते; दररोज केल्याने मेंदू तीक्ष्ण आणि सक्रिय राहील…
सरन्यायाधीश गवईंकडून आता धार्मिक परंपरांवर भाष्य! म्हणाले, सणाच्या आनंदापेक्षा…
