संयुक्त राष्ट्रसंघाने यंदाच्या वसुंधरादिनी (२२ एप्रिल) ‘आपल्या ग्रहासाठी गुंतवणूक’ असा विषय निवडला आहे. आपण दिवसेंदिवस निसर्गाला पारखे होत चाललो आहोत.
आपली हवा कशी आहे? ती तशी का आहे? अशा चौकशा न करता ‘दोष ना कोणाचा!’ हेच परमसत्य मानून ‘पराधीनांचं’ हवापाणी…
हवामान बदल हे वास्तव आहे, हे जगभर मान्य झाले असले; तरी त्याबाबत दोन तट आजही अस्तित्वात आहेत. त्याचेच प्रतिबिंब म्हणजे…
उद्योग, सेवा, शेती अशा सर्वच क्षेत्रांतून कर्बउत्सर्जन कमीत कमी करण्याचे आटोकाट प्रयत्न जगभर चालू आहेत
साहजिकपणेच आदिवासी देशोधडीला लागत आहेत.
केशवसुतांनी १८९७ साली ‘मनोरंजन’ मासिकात ‘विश्वाचा विस्तार केवढा, ज्याच्या त्याच्या डोक्याएवढा’ हे स्फुट विचार मांडले.
१९८८ साली जगासमोर हवामान बदल ही संकल्पना आली. त्यावर्षी हवामान बदलासंबंधी पहिली जागतिक शिखर परिषद झाली.
हवामानबदलाचे जबरदस्त तडाखे बसत असूनही कोणत्याही देशाच्या सामाजिक वा राजकीय चर्चेत या मुद्दय़ाला महत्त्वाचं स्थान लाभत नाही.
१९८८ साली डॉ. जेम्स हॅन्सेन यांनी ‘मानवी हस्तक्षेपामुळे जगात हवामानबदल होत आहे’ असा इशारा दिला.
‘स्वातंत्र्योत्तर काळात आवर्जून पाहाव्यात अशा किती सुंदर वास्तूंची निर्मिती आपल्याला शक्य झाली आहे?’
माणूस आणि निसर्ग यांचं नातं सहज, सेंद्रिय आणि जैविक आहे. ती उपजत प्रेरणा आहे.
पर्यावरण आणि समाज या दोन्हींना जपण्यासाठीचा अविरत ध्यास घेणाऱ्या गाडगीळ यांचे आजवर जगभर व देशातही अनेक सन्मान झाले.
