Amazing coral reef system
कुतूहल : विस्मयकारक प्रवाळ भित्तिका

प्रवाळ हा एका वैशिष्ट्यपूर्ण सागरी अपृष्ठवंशीय प्राण्यांचा वर्ग आहे. या वर्गातले प्राणी आपल्या शरीराभोवती कॅल्शियम कार्बोनेटचे कवच बनवतात.

color of gems loksatta
कुतूहल: रत्नांचा रंग : सारा प्रकाशाचा खेळ

रत्नखनिजांना विशिष्ट रंग येतो तो त्यांचे रासायनिक संघटन काय आहे त्यावरून. म्हणजेच, रत्नखनिजाच्या रेणूंमध्ये कोणते मूलद्रव्य आहे, यावरून रत्न कोणते…

wadia Institute of geology focused on the study of himalayas
कुतूहल : हिमालयाच्या भूविज्ञानाचा अभ्यास

ही संस्था भारत सरकारच्या विज्ञान आणि तंत्रज्ञान विभागाच्या अंतर्गत स्वायत्त संस्था म्हणून काम पाहते. हिमालयातल्या भूवैज्ञानिक संसाधनांचा शोध घेण्याचे काम…

1993 Killari earthquake in central India
कुतूहल : किल्लारीचा भूकंप

लातूर जिल्ह्यातल्या ८१७, तर उस्मानाबाद जिल्ह्यातल्या ३२७ खेड्यांवर या भूकंपाचा विपरीत परिणाम झाला. यांमधली ५२ खेडी तर पूर्णपणे उद्ध्वस्त झाली…

Facts about India s Luni River,
कुतूहल : समुद्राला न मिळणारी खारट नदी

लुणी नदी अरवली पर्वतरांगांमधल्या नाग टेकड्यांमध्ये उगम पावते. हे ठिकाण अजमेरजवळ आहे. या नदीची लांबी ४९५ किमी आहे. त्यापैकी ३३०…

Narmada River Valley Is Home Of The Dinosaurs
कुतूहल : नर्मदातीरावरचे डायनोसॉर

रहिओलीला दोन वर्षे उत्खनन चालले. पुढचे संशोधन काही भारतीय आणि काही विदेशी पुराजीववैज्ञानिकांनी मिळून केले. ते १८ वर्षे चालले. मग…

principles of uniformitarianism in marathi
कुतूहल : भूतकाळाची गुहा उघडणारी गुरुकिल्ली

पुढे १८३३ मधे ब्रिटिश निसर्ग अभ्यासक चार्ल्स लायेल यांचा ‘भूविज्ञानाचे मूलभूत सिद्धान्त’ (प्रिन्सिपल्स ऑफ जिऑलॉजी) हा ग्रंथ प्रकाशित झाला. त्यात…

Loksatta kutuhal The politics of rare earth minerals
कुतूहल: दुर्मीळ मृत्तिका खनिजांचे राजकारण

आपण ज्या मूलद्रव्यांना ‘दुर्मीळ मृत्तिका’ म्हणतो, त्या मूलद्रव्यांची खनिजे २०१० मध्ये अचानक प्रकाशझोतात आली. त्यापूर्वी त्या खनिजांच्या खाणींमधील आणि त्यांच्यावर अवलंबून…

Loksatta kutuhal  The vitamins of modern industries
कुतूहल: आधुनिक उद्याोगांची ‘जीवनसत्त्वे’

मानवाच्या माहितीत ११८ मूलद्रव्ये आहेत. या मूलद्रव्यांमधे १७ अशा मूलद्रव्यांचा एक गट आहे, ज्यांना रसायनविज्ञानात ‘दुर्मीळ मूलद्रव्ये’ किंवा ‘दुर्मीळ मृत्तिका’ (रेअर…

Loksatta kutuhal Harrison Schmidt the first geologist to reach the moon
कुतूहल: चंद्रावर पाय ठेवणारा पहिला भूवैज्ञानिक

चंद्रावर गेलेल्या शेवटच्या मोहिमेतले, प्रत्यक्ष चांद्रभूमीवर पाऊल ठेवलेले एक चांद्रवीर वैज्ञानिक आहेत. त्यांचे नाव आहे हॅरिसन श्मिट आणि त्यांचा विषय आहे…

National Center for Seismology
कुतूहल : राष्ट्रीय भूकंपशास्त्र केंद्र

१८९७ मध्ये शिलाँग इथे झालेल्या भूकंपानंतर भारतातली पहिली भूकंप वैज्ञानिक वेधशाळा १ डिसेंबर १८९८ रोजी अलिपूर या कोलकाताच्या उपनगरात स्थापन…

संबंधित बातम्या