scorecardresearch

भारतीय रिझर्व बँक

भारतीय रिझर्व बँक (Reserve Bank of India) ही भारतामधील मध्यवर्ती बॅंक आणि नियामक संस्था आहे. चलनी नोटांची छपाई गरजेनुसार करणे, आर्थिक स्थिती नियंत्रणात ठेवणे आणि चलनाचे रक्षण करणे ही या संस्थेची प्रमुख ध्येये आहेत.

देशामध्ये मध्यवर्ती एक बँक (Central Bank)असावी अशी संकल्पना १७७२ मध्ये मांडण्यात आली होती. १९२६ मध्ये सेंट्रल बँकिंगच्या उत्पत्तीची सुरुवात केली गेली. पुढे ६ मार्च १९३४ रोजी आर. बी .आय. कायदा १९३४ संमत करण्यात आला आणि १ एप्रिल १९३५ रोजी रिझर्व बँक ऑफ इंडियाची (RBI) स्थापना करण्यात आली. याचे मुख्यालय भारताची राजधानी असलेल्या मुंबई शहरामध्ये आहे.

यामध्ये गव्हर्नर, डेप्युटी गव्हर्नर, दोन वित्त मंत्रालयाचे प्रतिनिधी, दहा सरकारने नामनिर्देशित संचालक आणि चार स्थानिक मंडळांचे प्रतिनिधी असतात. भारतीय रिझर्व बँकमध्ये (RBI) २१ सदस्यीय केंद्रीय संचालक मंडळ आहेत.
Read More
inflation
Inflation: तब्बल ८ वर्षांनंतर जुलैमध्ये महागाई घटली; गृहकर्जे स्वस्त होणार का? RBI च्या भूमिकेकडे लक्ष

Inflation Fell In July: एकूण महागाईतील घट ही मुख्यत्वे अनुकूल आधारभूत परिणामांमुळे आणि डाळी, भाज्या, धान्ये, वाहतूक, दळणवळण, शिक्षण, अंडी,…

ICICI Bank RBI
“हे आमच्या कार्यक्षेत्राबाहेर”; ICICI च्या ५० हजार रुपये मिनिमम बॅलन्सच्या नियमावर आरबीआय गव्हर्नरनी दिले स्पष्टीकरण

ICICI Minimum Balance: खासगी क्षेत्रातील आघाडीची बँक असलेल्या आयसीआयसीआय बँकेने नियमित बचत खात्यांसाठी किमान मासिक सरासरी शिल्लक रकमेची आवश्यकता लक्षणीयरीत्या…

Bank Locker Rules
10 Photos
बँक लॉकर सुविधा वापरताय? हे छुपे शुल्क माहित असल्याशिवाय बँक करारावर स्वाक्षरी करू नका

Bank Lockers: या लॉकर्सचे वार्षिक शुल्क त्यांच्या आकारानुसार आणि शाखेच्या ठिकाणानुसार बदलते आणि ते आर्थिक वर्षासाठी आधिच भरावे लागते.

rumors RBI 500 rupee currency notes phase out central government explanation
पाचशे रुपयांची नोट चलनातून टप्याटप्याने बाद होणार? ५०० च्या चलनी नोटांबाबत केंद्र सरकार काय म्हणाले?

लोकांनी पाचशे नोटा वापरणे आधीच बंद करावे, असा दिशाभूल आणि लोकांना संभ्रमात टाकणारा संदेश व्हॉट्सअॅपच्या माध्यमातून पसरवला जात होता.

RBI repo rate, home loan interest rates
रिझर्व्ह बँकेकडून व्याजदर जैसे थे, गृह कर्जावर काय परिणाम होणार? जाणून घ्या

रेपो दर ५.५० टक्के वर यथास्थिती कायम ठेवण्याचा निर्णय घेतल्याने, गृहकर्जाचे मासिक हप्ते (ईएमआय) जैसे थेच राहणार आहे. शिवाय कर्ज…

RBI Repo Rate Cut | RBI Monetary Policy
RBI MPC Meeting August 2025 : रेपो रेटबाबत आरबीआयचा महत्त्वाचा निर्णय, गृहकर्जाच्या EMI वर काय परिणाम होणार?

RBI Monetary Policy : आरबीआयचे गव्हर्नर संजय मल्होत्रा यांनी यावेळी सांगितलं की आरबीआयने रेपो दरांत कोणताही बदल केलेला नाही.

pm narendra modi ordered all bank branches to remain open on Sunday august 3
पंतप्रधान नरेंद्र मोदींचे या ‘रविवारी’ बँक सुरू ठेवण्याचे आदेश; मोठी घडामोड होणार…

ऑगस्ट महिन्याच्या पहिल्या रविवारी म्हणजे ३ ऑगस्ट सर्व बँकेच्या सर्व शाखा सुरू ठेवण्याबाबत मोदींनी आदेश दिले आहे. या आदेशानुसार, रविवारी…

banned two thousand rupee notes
अजूनही दोन हजारांच्या नोटा तुमच्याकडे आहेत? मग…

दोन वर्षांपूर्वी म्हणजेच १९ मे २०२३ रोजी रिझर्व्ह बँकेने दोन हजार रुपयांच्या नोटा चलनातून मागे घेण्याची घोषणा केली.

Nagpur Reserve Bank to Automotive Chowk flyover and traffic jam
नियोजनशून्य कारभाराने नागपूरकर त्रस्त उड्डाणपुलांमुळेच वाहतूक कोंडी

ही एकट्या या भागाची समस्या नाही. तर अत्यंत वाहता रस्ता असलेल्या वर्धा मार्गावरील रहाटे कॉलनी, अजनी चौक आणि छत्रपती चौकातही…

rbi cuts crr boosts liquidity to speed up rate transmission Indian banking sector
पुरेशा तरलतेने बँकांसाठी दर कपातीचे वेगाने संक्रमण सुकर, ‘फिच रेटिंग्ज’चा कयास

रिझर्व्ह बँकेने २०२५ मध्ये सरकारी रोख्यांच्या खरेदीसह विविधांगी उपाय योजून बँकिंग प्रणालीत तब्बल ५.६ लाख कोटी रुपयांचा निधी टिकाऊ स्वरूपात…

संबंधित बातम्या