भारतीय रिझर्व बँक

भारतीय रिझर्व बँक (Reserve Bank of India) ही भारतामधील मध्यवर्ती बॅंक आणि नियामक संस्था आहे. चलनी नोटांची छपाई गरजेनुसार करणे, आर्थिक स्थिती नियंत्रणात ठेवणे आणि चलनाचे रक्षण करणे ही या संस्थेची प्रमुख ध्येये आहेत.

देशामध्ये मध्यवर्ती एक बँक (Central Bank)असावी अशी संकल्पना १७७२ मध्ये मांडण्यात आली होती. १९२६ मध्ये सेंट्रल बँकिंगच्या उत्पत्तीची सुरुवात केली गेली. पुढे ६ मार्च १९३४ रोजी आर. बी .आय. कायदा १९३४ संमत करण्यात आला आणि १ एप्रिल १९३५ रोजी रिझर्व बँक ऑफ इंडियाची (RBI) स्थापना करण्यात आली. याचे मुख्यालय भारताची राजधानी असलेल्या मुंबई शहरामध्ये आहे.

यामध्ये गव्हर्नर, डेप्युटी गव्हर्नर, दोन वित्त मंत्रालयाचे प्रतिनिधी, दहा सरकारने नामनिर्देशित संचालक आणि चार स्थानिक मंडळांचे प्रतिनिधी असतात. भारतीय रिझर्व बँकमध्ये (RBI) २१ सदस्यीय केंद्रीय संचालक मंडळ आहेत. Read More

Nagpur Reserve Bank to Automotive Chowk flyover and traffic jam

नियोजनशून्य कारभाराने नागपूरकर त्रस्त उड्डाणपुलांमुळेच वाहतूक कोंडी

ही एकट्या या भागाची समस्या नाही. तर अत्यंत वाहता रस्ता असलेल्या वर्धा मार्गावरील रहाटे कॉलनी, अजनी चौक आणि छत्रपती चौकातही…

By लोकसत्ता टीम

July 29, 2025 10:20 IST

rbi cuts crr boosts liquidity to speed up rate transmission Indian banking sector

पुरेशा तरलतेने बँकांसाठी दर कपातीचे वेगाने संक्रमण सुकर, ‘फिच रेटिंग्ज’चा कयास

रिझर्व्ह बँकेने २०२५ मध्ये सरकारी रोख्यांच्या खरेदीसह विविधांगी उपाय योजून बँकिंग प्रणालीत तब्बल ५.६ लाख कोटी रुपयांचा निधी टिकाऊ स्वरूपात…

By लोकसत्ता टीम

July 16, 2025 21:14 IST

Indian banking sector growth future bfsi funds performance analysis print eco news

‘सीआरआर’ कपातीचा लाभार्थी; महिंद्रा मनुलाइफ बँकिंग ॲण्ड फायनान्सियल सर्व्हिसेसच्या ‘एनएफओ’मध्ये गुंतवणूक करावी का? प्रीमियम स्टोरी

बँकिंग अँण्ड फायनान्सियल सर्व्हिसेस फंडात गुंतवणूक करणे सोपे परंतु नफा काढून घेणे कठीण असते. पुढील दोन वर्षात झालेला नफा ज्यांना…

By वसंत माधव कुलकर्णी

July 7, 2025 06:15 IST

district central cooperative bank has recovered only 52 percent of its loans as of June 30

बँकांच्या नफ्यात घसरण शक्य; दुसऱ्या सहामाहीत मात्र भरपाई अपेक्षित

चालू आर्थिक वर्षाच्या जूनअखेर संपलेल्या पहिल्या सहामाहीत देशातील बँकांच्या नफ्यावर विपरित परिणामाची शक्यता व्यक्त केली जात आहे.वर्षाच्या उर्वरित तिमाहींमध्ये याची…

By लोकसत्ता टीम

July 4, 2025 00:23 IST

saraswat bank to take over new india co operative bank

संकटग्रस्त न्यू इंडिया बँक सारस्वत बँकेच्या छत्राखाली, आज घोषणा; हजारो ठेवीदारांना दिलासा फ्रीमियम स्टोरी

रिझर्व्ह बँकेने या वर्षी फेब्रुवारी महिन्यात न्यू इंडिया को-ऑपरेटिव्ह बँकेचा (एनआयसीबी) घोटाळा उघडकीस आणला होता.

By लोकसत्ता टीम

July 1, 2025 07:14 IST

RBI liquidity steps helped banks pass 1 percent rate cut to consumers faster fitch ratings clarified on Wednesday

राज्यातील पतसंस्थांची क्यूआर कोड सेवा बंद, रिझर्व्ह बँकेच्या निर्णयाने ग्राहकांना त्रास

रिझर्व्ह बँकेचा पतसंस्थांच्या ग्राहकांची केवायसी अपडेट नसल्याच्या कारणाने सुविधा देण्यास आक्षेप.

By लोकसत्ता टीम

June 29, 2025 01:55 IST

Bank Holidays July 2025 : जुलैमध्ये बँका किती दिवस राहतील बंद? पाहा आरबीआयची सुट्ट्यांची यादी

July Bank Holidays 2025 India : आरबीआय वेगवेगळ्या राज्यांनुसार सुट्ट्या निश्चित करत असते. त्यामुळे तुमच्या राज्यात जुलैमध्ये बँका नेमक्या किती…

By लोकसत्ता ऑनलाइन

Updated: June 30, 2025 15:49 IST

World Bank forecasts Indias 2025 26 growth at 6.3 percent

विकासदराबाबत जागतिक बँकेचे ६.३ टक्क्यांचे भाकीत आधीच्या अंदाजात ४० आधार बिंदूंची घट

जागतिक बँकेने विद्यमान २०२५-२६ आर्थिक वर्षासाठी भारताचा विकासदर ६.३ टक्क्यांवर मर्यादित राहण्याचा अंदाज मंगळवारी व्यक्त केला. जागतिक पातळीवरील वाढत्या अनिश्चिततेमुळे…

By लोकसत्ता टीम

June 11, 2025 01:12 IST