scorecardresearch

भारतीय रिझर्व बँक

भारतीय रिझर्व बँक (Reserve Bank of India) ही भारतामधील मध्यवर्ती बॅंक आणि नियामक संस्था आहे. चलनी नोटांची छपाई गरजेनुसार करणे, आर्थिक स्थिती नियंत्रणात ठेवणे आणि चलनाचे रक्षण करणे ही या संस्थेची प्रमुख ध्येये आहेत.

देशामध्ये मध्यवर्ती एक बँक (Central Bank)असावी अशी संकल्पना १७७२ मध्ये मांडण्यात आली होती. १९२६ मध्ये सेंट्रल बँकिंगच्या उत्पत्तीची सुरुवात केली गेली. पुढे ६ मार्च १९३४ रोजी आर. बी .आय. कायदा १९३४ संमत करण्यात आला आणि १ एप्रिल १९३५ रोजी रिझर्व बँक ऑफ इंडियाची (RBI) स्थापना करण्यात आली. याचे मुख्यालय भारताची राजधानी असलेल्या मुंबई शहरामध्ये आहे.

यामध्ये गव्हर्नर, डेप्युटी गव्हर्नर, दोन वित्त मंत्रालयाचे प्रतिनिधी, दहा सरकारने नामनिर्देशित संचालक आणि चार स्थानिक मंडळांचे प्रतिनिधी असतात. भारतीय रिझर्व बँकमध्ये (RBI) २१ सदस्यीय केंद्रीय संचालक मंडळ आहेत.
Read More
RBI issued new rule regarding credit cards
क्रेडिट कार्ड वापरकर्त्यांसाठी ‘अच्छे दिन’; RBI च्या नव्या आदेशाचा कसा मिळणार फायदा?

रिझर्व्ह बँकेच्या या सूचनेचा क्रेडिट कार्ड वापरकर्त्यांना तसेच देशांतर्गत कार्ड नेटवर्क RuPay ला फायदा होणार आहे. या निर्णयामुळे कार्ड नेटवर्कमधील…

What objections were raised by the RBI and the Election Commission on the election bond scheme
निवडणूक रोखे योजनेवर आरबीआय आणि निवडणूक आयोगाने कोणते आक्षेप घेतले होते?

माजी केंद्रीय अर्थमंत्री दिवंगत अरुण जेटली यांनी २०१७चे केंद्रीय अंदाजपत्रक मांडताना निवडणूक रोखे योजना मांडली होती.

indian folk paintings and folk painter ways to fight colonial legacy
कलाकारण : ‘वसाहतवादाच्या वारशा’शी लढण्याचे मार्ग

‘वसाहतवादी कृतीकार्यक्रमा’कडे- अजेंड्याकडे- नीट पाहावं लागेल, त्यातून वसाहतवाद नेहमी ‘परक्या शासकां’चाच असतो का असाही प्रश्न पडेल.

Bank Holiday in February 2024
Bank Holiday in February 2024 : फेब्रुवारीत बँकांना सुट्ट्याच सुट्ट्या, किती दिवस बँका राहणार बंद?

ग्राहकांच्या सोयीसाठी रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया महिना सुरू होण्यापूर्वी सुट्ट्यांची यादी प्रसिद्ध करते, जेणेकरून ग्राहकांना कोणत्याही गैरसोयीला सामोरे जावे लागू…

Reserve Bank of India (RBI)
RBI ची ३ बँकांवर मोठी कारवाई; २.४९ कोटींचा ठोठावला दंड, ‘या’ बँकांमध्ये तुमचे खाते नाही ना

रिझर्व्ह बँकेने पंजाब अँड सिंध बँकेवर एक कोटी रुपयांचा दंड ठोठावला आहे. एका कंपनीला नियमाविरुद्ध कर्ज दिल्याबद्दल आरबीआयने पंजाब अँड…

police registered case against person who sent threat email
आरबीआयसह ११ ठिकाणी बॉम्ब ठेवल्याची धमकी-ईमेल करणाऱ्याविरोधात गुन्हा दाखल

ईमेलनंतर संबंधीत ठिकाणांच्या सुरक्षेत वाढ करण्यात आली असून तपासणीत कोणतीही संशयास्पद वस्तू सापडलेली नाही.

UPI Transaction
RBI ने रुग्णालय अन् शिक्षण संस्थांसाठी UPI व्यवहार मर्यादा वाढवली, आता ५ लाखांपर्यंत पेमेंट करता येणार

RBI increased UPI transaction limit : रिझव्‍‌र्ह बँकेने पतधोरणात रेपो दर आणि इतर धोरणात्मक दरांमध्ये कोणतेही बदल केलेले नाहीत. त्यामुळे…

shankarrao pujari nutan nagri sahakari bank licence cancelled
इचलकरंजीतील शंकरराव पुजारी नूतन नागरी सहकारी बँकेचा परवाना रद्द

रिझर्व्ह बँकेने नूतन बँकेसाठी सर्व प्रकारचे व्यवहार तात्काळ बंद करण्याचे आदेश दिले असल्याने भाजप, संघ परिवाराशी निगडित या बँकेचे अस्तित्व…

RBI took strict action and canceled the license
रिझर्व्ह बँकेने कडक कारवाई करत महाराष्ट्रातील ‘या’ बँकेचा परवाना केला रद्द, आता ग्राहकांच्या पैशाचे काय होणार?

या संदर्भात अधिकृत निवेदन जारी करून रिझर्व्ह बँकेने म्हटले आहे की, कोल्हापुरातील शंकरराव पुजारी नूतन नागरी सहकारी बँक लिमिटेड ४…

Loksatta editorial RBI has strict regulations on co operative banks like Abhuday Private banks
अग्रलेख: निवडक नियमन!

कोणावरही कारवाई करताना ती कोणत्या कारणांसाठी केली जात आहे याची किमान माहिती देण्याची गरज सध्या चलती असलेल्या काही सरकारी यंत्रणांस…

Reserve Bank of India (RBI)
मोठी बातमी! RBI ने अभ्युदय सहकारी बँकेचे संचालक मंडळ १२ महिन्यांसाठी केले बरखास्त, ग्राहकांवर काय परिणाम?

मध्यंतरीच्या काळात बँकेच्या कारभाराचे व्यवस्थापन करण्यासाठी RBI ने स्टेट बँक ऑफ इंडियाचे माजी मुख्य महाव्यवस्थापक सत्य प्रकाश पाठक यांची “प्रशासक”…

संबंधित बातम्या

तुम्ही या बातम्या वाचल्या आहेत का? ×