राजेंद्र श्रीकृष्ण भट

घराला गॅलरी आहे आणि त्यात फुलझाडे नाही, असे शक्यतो होत नाही. आपली गॅलरी विविध रंग-गंधांच्या फुलझाडांनी नेहमी बहरलेली असावी, असे प्रत्येकालाच वाटते. आपल्याकडे काही फुलझाडे विशिष्ट  हंगामातच फुलतात. अशी झाडे वर्षभर सांभाळावी जरी लागली तरी त्यांना जेव्हा फुले येतात तेव्हा ती अतिशय देखणी दिसतात व बागेची शोभा वाढवितात. यात काही भारतीय तर काही परदेशातील झाडे आहेत. अनेक वर्षे टिकणारी (एक्झोरा), कटिंगपासून परत परत वाढवता येणारी, अनेक वर्षे सातत्याने लागवड करता येणारी शेवंती, हंगामापुरती बिया लावून वाढणारी झाडे, असे प्रकार आहेत.

leopard fell into well for water, leopard water washim,
जंगलात पाणी मिळेना, वन्यप्राण्यांचा जीव टांगणीला; तहान भागविण्यासाठी…
nagpur wedding ceremony marathi news
आगळा वेगळा विवाह सोहळा! वर- वधूकडून एक हजारांवर औषधी वनस्पतींचे पाहुण्यांना वाटप
Perfect Brush For Healthy Teeth Why Adults Shall Use Kids Tooth Brush
तोंडाची दुर्गंधी कमी करण्यासह ‘या’ फायद्यांसाठी तुम्हीही वापरायला हवा लहान मुलांचा टूथब्रश; डॉक्टर काय सांगतात?
feast of snowballs juicy fruits and green fodder for animals at Karunashram Orphanage in Wardha
वन्यप्राणी करताहेत उन्हाळा एन्जॉय! बर्फ के गोले, रसभरीत फळे अन हिरवा चारा यांची मेजवानी

बहुतेक फुलझाडे थंडीतच जास्त चांगली फुले देतात (अपवाद- झेंडू).थंडीत सुंदर फुले देणाऱ्या प्रमुख भारतीय फुलांची राणी ‘शेवंती’. आज आपल्याकडे शेवंतीचे अनेक प्रकार उपलब्ध आहेत. शेवंतीची झाडे छाटून (कटिंग करून) त्यापासून रोपे तयार करता येतात अथवा काही जातींची बियांपासूनसुद्धा लागवड करता येते. शेवंतीला फुले येण्यासाठी मोठय़ा रात्रीची आवश्यकता असते. कोरडे हवामान, कमी पाऊस शेवंतीस मानवतो. बऱ्याच जातींची फुले १५-२० दिवस सहज टिकतात. शक्यतो, कळ्या असलेली रोपे आणावीत. हवेतील गारवा, मोठी रात्र व योग्य पाणी हे शेवंतीच्या झाडांना फुले येण्यास मदत करणारे घटक आहेत. जास्त पावसाचा व जास्त तापमानाचा भाग सोडून बाकी सर्व भागांत ही झाडे वाढवता येतात. जास्त पाऊस व आद्र्रतेमुळे या झाडाला रोग होतात व बहुतेक वेळा झाडे मरतात. फुले येऊन गेल्यावर या झाडांची छाटणी करून रोपे तयार करता येतात. झाडांना कळ्या येताना आधाराची आवश्यकता असते.