Page 374 of नवनीत

स्टार्च हे ग्लुकोज या शर्करेचे बहुवारिक असल्याने त्यावर काही विशिष्ट वितंचकांची क्रिया घडवून आणून त्याचे ग्लुकोज आणि फ्रुक्टोज या शर्करांच्या…

बाजरी हे आशिया आणि आफ्रिका खंडातील गरिबांचे महत्त्वाचे पूरक अन्न. भाकरी, रोटी, रोटली अशा नावांनी चवीने खाल्ली जाणारी बाजरीची भाकरी…

दक्षिण आशियातील प्राचीन शेतीपद्धतींबाबत संशोधन व प्रचार-प्रसार करण्याच्या उद्देशाने १९९४ साली सिकंदराबाद येथे ‘एशियन अ‍ॅग्री-हिस्ट्री फाऊंडेशन ट्रस्ट’ स्थापन झाला. डॉ.…

जर्मनीतील जस्टीन लायबेग नावाच्या रसायनशास्त्रज्ञाने नत्र, स्फुरद व पालाश या द्रव्यांमुळे पिके जोमाने वाढतात असा शोध लावला. यात त्याने मातीचा…

फळझाडांना सुरुवातीच्या काळात फारच कमी पाणी लागते. आंबा, काजू यांना तर प्रतिदिन एक लीटर पाणी पुरेसे होते. एक एकरात ८०…

अनेक आदिवासी समाजांमध्ये अगदी सुरुवातीपासून फिरती शेती किंवा स्थानांतरित शेतीपद्धती आढळते. हिमालयातील आदिवासी जमातींपासून बिहार, मध्यप्रदेश, महाराष्ट्र, दक्षिणेतील केरळ, तमीळनाडूतील…

समुद्रात अमाप पाणी असते, पण त्यात विरघळलेल्या क्षारांमुळे ते शेतीत वापरता येत नाही. परंतु मानवाच्या दृष्टीने उपयुक्त असणाऱ्या अनेक वनस्पती…

मक्याशी आपली पहिली ओळख पॉपकॉर्नमुळे किंवा पावसाळी हवेतल्या भाजलेल्या गरमागरम कणसामुळे झालेली असते. बेबीकॉर्न किंवा स्वीटकॉर्न ही तशी अलीकडची ओळख.…

१९५९ साली लखनौ येथे सेंट्रल इंडियन मेडिसीनल प्लांटस् ऑर्गनायझेशन ही संस्था स्थापन झाली, जी आता सेंट्रल इन्स्टिटय़ूट ऑफ मेडिसीनल अ‍ॅण्ड…

शेती विषयात द्विपदवीधर फुकुओका जपानच्या शेतकी खात्यात नोकरीला होते. त्यांच्याकडे अमेरिकेहून आयात केलेले तांदळाचे नमुने तपासण्याचे काम होते. प्रत्येक नमुन्यात…

महाराष्ट्रातील ८२% जमीन कोरडवाहू म्हणजे पावसाच्या पाण्यावर अवलंबून आहे. वार्षकि सरासरी पाऊस हा त्या त्या ठिकाणी घेण्यात येणाऱ्या खरीप पिकास…

अन्नधान्य उत्पादनात खताचा वाटा मोठा आहे. पण शेती उत्पादनाच्या साधनांपकी ते एक महागडे साधन आहे. शेतकऱ्यांना खते वेळेवर व योग्य…