हळू-हळू घशात असा पसरतो कॅन्सर! ‘या’ लक्षणांकडे अजिबात दुर्लक्ष करु नका, वेळीच ओळखलं तर वाचू शकतो जीव

घशाचा कॅन्सर वाढत आहे

हवेच्या प्रदूषणामुळे हृदय, फुफ्फुसे आणि डोळ्यांवर परिणाम झाला आहे. तसेच घसा, श्वसननलिका आणि अन्ननलिकाही प्रभावित झाल्या आहेत. काही तज्ज्ञांच्या मते, तोंडाच्या आरोग्याकडे दुर्लक्ष करणे हेही घशाच्या कॅन्सरचे कारण आहे. गेल्या काही वर्षांत भारतात घशाच्या कॅन्सरचे रुग्ण वाढले आहेत. आता वृद्धांपासून तरुणांपर्यंत सगळेच या आजाराच्या प्रभावात आहेत.

बहुतेक लोकांना कॅन्सरबद्दल माहितीच नाही

ही चिंतेची बाब आहे की बहुतेक लोक या प्रकारच्या कॅन्सरबद्दल अनभिज्ञ आहेत. असे सांगितले जात आहे की, पुढील पंधरा वर्षांत कॅन्सरचे सुमारे एकवीस लाख नवे रुग्ण आढळू शकतात. तरुणांमध्ये वाढणाऱ्या या प्रकारच्या कॅन्सरला गांभीर्याने घेण्याची गरज आहे.

घशाचा कॅन्सर का वाढत आहे?

तरुणांमध्ये घशाचा कॅन्सर वाढत आहे आणि त्यासाठी ते स्वतःही जबाबदार आहेत. वेळी अवेळी खाणे आणि जंक फूड खाण्यामुळे त्यांनी आपली समस्या आणखी वाढवली आहे. त्यांनी आपली जीवनशैली अशी बनवली आहे की त्यांच्यात ताणतणाव वाढला आहे. तसेच त्यांनी तंबाखू-गुटखा खाणे, दारू पिणे आणि धूम्रपान करण्याची सवय लावून घेतली आहे.

तंबाखूमुळे होतो कॅन्सर

लक्षात घेण्यासारखी गोष्ट म्हणजे ८० टक्के तोंडाचा कॅन्सर तंबाखू खाल्ल्यामुळे होतात. घशाच्या कॅन्सरचेही हेच कारण आहे. मात्र, जास्त प्रदूषण आणि रसायनांच्या संपर्कात आल्यामुळेही हा आजार लोकांना होऊ लागला आहे. तोंडाच्या आरोग्याकडे दुर्लक्ष करणे आणि जास्त तळलेले-भाजलेले अन्न खाणे हेही कॅन्सरचे कारण आहे. या गोष्टीकडे बहुतांश लोकांचे लक्ष जात नाही.

कसे ओळखावे?

डोके आणि मान कर्करोगतज्ज्ञ डॉ. अमित चक्रवर्ती यांच्या मते, कॅन्सर हा एक गुंतागुंतीचा आणि गंभीर आजार आहे. शरीराच्या वेगवेगळ्या भागांमध्ये होणाऱ्या कॅन्सरची लक्षणेही वेगळी असतात. घशाला कॅन्सर झाला आहे का नाही हे ओळखणे फार कठीण नाही. साधारणपणे त्याची काही लक्षणे सहज ओळखता येतात.

घशात गाठ येणे किंवा अचानक सूज येणे हे लक्षण असू शकते. आवाज बसणे किंवा आवाजात बदल होणे याकडे गंभीरपणे लक्ष दिले पाहिजे. जिभेला जखम झाली असेल आणि ती बरी होत नसेल तर त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा. कानात एका बाजूला दुखत असेल तर याची माहितीही डॉक्टरांना द्यावी.

बचाव कसा करावा?

या आजाराचे मूळ कारण म्हणजे चुकीची जीवनशैली आहे. घशाच्या कॅन्सरपासून बचाव करायचा असेल तर सर्वप्रथम आपल्या सवयी बदलाव्या लागतील. काही वाईट सवयीही सोडाव्या लागतील. हे स्पष्ट आहे की दारू, तंबाखू आणि सिगारेट यांचे सेवन बंद न केल्यास कॅन्सरचा धोका टाळता येत नाही. पण, हे नक्की आहे की कॅन्सरचा प्रसार थांबवता येऊ शकतो.

• घसा आणि डोक्याच्या कॅन्सरपासून बचाव करायचा असेल तर सर्वप्रथम प्रदूषित वातावरणापासून दूर राहा.

• दारू आणि सिगारेटची सवय कधीही लावू नका.

• तोंडाच्या आरोग्याची नेहमी काळजी घ्या.

• घरचे अन्न खा.

• बाहेरचे अन्न आणि जंक फूड टाळा.

• उशिरा रात्री कधीही जेवू नका.

• अशी जीवनशैली अंगीकारा की ज्यात ताणतणाव नसावा.

• धूर आणि रसायनांपासून दूर राहा.

• या सगळ्या उपायांबरोबर नियमित व्यायाम करणेही आवश्यक आहे.

एकंदरीत, निरोगी जीवनशैली आपल्याला आजारांपासून वाचवते – कॅन्सर त्यापैकीच एक आहे.

आहारासह उपचार

कॅन्सरचा उपचार फक्त केमोथेरपी आणि औषधांवर अवलंबून नसतो. योग्य आहारही उपचारात मोठी भूमिका बजावतो. उपचाराच्या काळात प्रथिनेयुक्त आहार घेणे चांगले मानले जाते. सामान्यतः डॉक्टर कॅन्सरच्या रुग्णासाठी आहाराचे वेळापत्रक तयार करून देतात, ज्यामध्ये ते हिरव्या भाज्या आणि काही फळे खास करून समाविष्ट करतात.

रुग्णांना या गोष्टी भरपूर प्रमाणात घेण्याचा सल्ला दिला जातो. या आजाराच्या काळात रुग्णाने पुरेसे पाणी प्यावे असेही सांगितले जाते. रुग्णाने पॅकेटबंद अन्न टाळावे. तळलेले पदार्थ सूज वाढवतात. साखरेचा वापर बंद करणे हेच योग्य मानले जाते.