अंतराळभरारी घेतलेली सुनीता विल्यम्स स्वनातीत वेगाशी स्पर्धा करणाऱ्या मुंबापुरीत अवतरली की ‘ती आली, तिने पाहिले आणि जिंकले’ हा मणिकांचन योग अनुभवता येईल, या आशेने बुधवारी शहराच्या कानाकोपऱ्यातून आलेले विज्ञानप्रेमी आणि विद्यार्थ्यांना ‘ती आली, तिने पाहिले पण हौशेनवशेच जिंकले’ हे सोसणे नशिबी आले! या अंतराळकन्येला साजेशी वैचारिक झेप आयोजनात नसल्याने आयोजकांचे मातीतच रूतलेले पायही पहायला मिळाले.
सुनीता सध्या भारताच्या दौऱ्यावर असून बुधवारी सकाळी तिने चेंबूरच्या ‘इंडियन कौन्सिल ऑफ सोशल वेल्फेअर’च्या नोकरदार महिलांच्या वसतिगृहाला भेट दिली. मात्र, नियोजनातील ढिसाळपणाचा कहर, सुनीताला ‘ऐकण्या’ऐवजी तिच्यासोबत छायाचित्रे काढून चमकोगिरी करण्याचा आयोजकांचा आणि प्रेक्षकांचा अट्टहास आणि काही अतिउत्साही छायाचित्रकार यांच्यामुळे या कार्यक्रमाचा अक्षरश: बोजवारा उडाला.
महिला अंतराळयात्रीने केलेल्या आजवरच्या सर्वाधिक प्रदीर्घ (एकूण १९५ दिवस) अंतराळ यात्रेचा विक्रम सुनीताच्या नावावर जमा आहे. सुनीताच्या या अंतराळ यात्रेच्या सुरस गोष्टी तिच्या तोंडून ऐकण्याच्या दुग्धशर्करा संधीचे व्यक्तीप्रेमाने आंधळ्या झालेले अतिउत्साही प्रेक्षक आणि चमको आयोजकांनी अक्षरश: मातेरे केले.
चेंबूरमधील अनेक शाळांमधून शेकडो विद्यार्थ्यांना या ठिकाणी बोलविण्यात आले होते. त्याचप्रमाणे सुनीताचे अनेक चाहतेही लांबचा प्रवास करून आले होते. यात ६० वर्षांच्या गृहिणींपासून चौथीत शिकणाऱ्या लहान मुलांचा समावेश होता. पण, सुनीता काय बोलते हे ऐकण्यापेक्षा या चाहत्यांना तिची छायाचित्रे काढण्यातच अधिक रस होता.
वेळ दिल्याप्रमाणे सुनीता बरोब्बर १२च्या ठोक्याला कार्यक्रमस्थळी आली. मात्र, व्यासपीठावर येताच समोरच्या रिकाम्या जागेत वृत्त व हौशी छायाचित्रकारांचा जो गराडा व्यासपीठाला पडला तो शेवटपर्यंत उठला नाही. कार्यक्रम संपेपर्यंत मागे खुर्चीवर बसलेल्यांना तिचे केवळ ओझरते दर्शन होत होते.
जो तो व्यासपीठासमोर येऊन मोबाईल, कॅमेरा घेऊन फोटो काढतो आहे हे पाहून खुर्चीवर बसलेली लहान मुलेही उठून या गर्दीत सामील झाली. विशेष म्हणजे पोलिसांनाही ही गर्दी आवरता येत नव्हती. ही गर्दी पुढे बसलेल्या प्रेक्षकांच्याही अंगावर येत होती. गोंधळ आवरत नाही म्हणून आयोजकांनी ध्वनिक्षेपक थेट सुनीताच्या तोंडासमोर धरून तिला भाषण करण्यास भाग पाडले. तिही समोर सुरू असलेल्या धक्काबुक्कीने बावरून गेली असावी. कारण, तिने आपले भाषण अवघ्या दोन मिनिटांत आवरते घेतले.
आयोजकांनी तिला भेटवस्तू देण्यात जितका वेळ दडविला तो तिला भाषणासाठी दिला असता तरी उपस्थित मुलांना व महिलांना तिच्या अंतराळ यात्रेच्या गोष्टी तिच्या तोंडून ऐकता आल्या असत्या. कार्यक्रमाच्या शेवटी आयोजकांनी केलेले आभाराचे भाषणही सुनीताच्या भाषणापेक्षा अधिक लांबीचे होते.
सिद्धिविनायक मंदिरातून प्रसादभेट देण्यासाठी आलेल्या चौघापाचांनी तर व्यासपीठवर जो कब्जा केला तो सुनीता गेल्यानंतरच सोडला. मग प्रेक्षकही व्यासपीठावर येऊन तिच्यासोबत छायाचित्रे काढून घेऊ लागले. या गडबडीत सुनीताने दिलेली अध्र्या तासाची वेळ झर्रकन संपलीदेखील!
भारतीय स्त्रीचे कौतुक
‘नोकरी किंवा व्यवसायातून स्वत:च्या पायावर उभ्या असलेल्या महिला अमेरिकेपेक्षा भारतात जास्त दिसतात. स्वयंपूर्ण महिलांची ही ‘वर्क फोर्स’ भारताची ताकद असून तिचा सुयोग्य वापर व्हायला हवा,’ अशा शब्दांत सुनीताने भारतीय महिलांच्या क्षमतांचा गौरव केला. ‘अंतराळ क्षेत्रात भारत मोठी आघाडी घेऊ शकतो. त्यासाठी लागणारी बौद्धिक क्षमता इथे आहे. मात्र, त्यासाठी तरूणांना प्रोत्साहन देण्याची व ध्येयप्रेरित करण्याची गरज आहे,’ असेही ती म्हणाली.