Page 361 of नवनीत

दुधाचा वापर वाढवण्यासाठी परिणामकारक नियोजन आजही आपल्याकडे दिसून येत नाही. देशाच्या कृषी क्षेत्रातील

आजही दुग्ध व्यवसायात दुधाच्या प्रतीनुसार भाव या संकल्पनेचा वापर होत नाही. दिवसेंदिवस दुधाच्या भेसळीचे प्रमाण वाढत आहे. शेतकऱ्याने दूध उत्पादित…

दरवर्षी विविध आजारांमुळे १८ टक्के गाई बळी पडतात. गाईंना कासदाह (मस्टायटीस), बुळकांडय़ा, लाळ्याखुरकत, थायलेरियासीस, तीवा, पोटफुगी, हगवण या प्रमुख आजारांबरोबरच…

आज जास्तीत जास्त अल्प व अत्यल्पभूधारक शेतकरी तसेच शेतमजूर दुग्ध व्यवसायाद्वारे शेतीला शाश्वत स्वरूप देण्याचा प्रयत्न करतात. हा व्यवसाय एक-दोन…

मुक्त संचार पद्धत म्हणजे गोठय़ाच्या कडेला कंपाउंड करून गायींना मोकळे सोडणे. एका गायीला १०० ते १५० चौरस फूट जागा उपलब्ध…

बारीक कांडी, लुसलुशीत पाने, जलद वाढ, भरपूर चारा याबरोबरच जनावरेही आवडीने खात असल्यामुळे आज मारवेल चारा पिकाखालील क्षेत्रात मोठय़ा प्रमाणात…

मका पीक आपल्याकडे मोठय़ा प्रमाणावर चारापीक म्हणून घेतले जाते. वर्षभर चांगले आणि उंच वाढणाऱ्या या पिकापासून जास्तीतजास्त हिरवा चारा मिळतो.…

दुग्धव्यवसायात जनावरांच्या चाऱ्याची उपलब्धता हा सर्वात महत्त्वाचा भाग असतो. परंतु आजही दुग्धउत्पादक चाऱ्याचे नियोजन न करताच व्यवसाय चालवतात. जो चारा…

देशातील दुग्ध व्यवसायाचा खरा आधारस्तंभ म्हणजे म्हशी आणि गायी. उत्तर भारतात म्हशी, तर दक्षिण भारतात गायीचा उपयोग दुग्ध व्यवसायासाठी केला…

हरित क्रांती झाल्यानंतर जास्त खर्चाच्या, प्रत्येक बाबतीत परावलंबी आणि एक पीक पद्धतीच्या शेतीने शेतकऱ्यांचे जीवन अधिकच अशाश्वत केले आहे. अर्थात,…

शास्त्रीयदृष्टय़ा, एका जातीच्या वळूचे वीर्य दुसऱ्या जातीच्या गाईंसाठी वापरून जे वासरू निर्माण होते, त्याला संकरित जनावर म्हणतात.

जनावरांची दूध उत्पादनक्षमता व प्रजननक्षमता वाढवण्यासाठी त्यांची लहानपणापासूनच योग्य प्रकारे काळजी घेणे आवश्यक असते.