तामिळनाडूमधील २००४ च्या लोकसभा निवडणुकांपासून दोन प्रमुख आघाडी पक्षांपैकी एका पक्षानेच नेमही राज्यात निवडणुका जिंकल्या आहेत. २००९ वगळता जेव्हा राज्याने द्रविड मुनेत्र कळघम (DMK) आणि त्याच्या मित्रपक्षांनी ३९ पैकी २७ जागा जिंकल्या होत्या, तेव्हा प्रतिस्पर्धी असलेल्या अखिल भारतीय अण्णा द्रविड मुनेत्र कळघम (AIADMK) च्या नेतृत्वाखालील युतीने उर्वरित जागा जिंकल्या होत्या. भाजपाचे तामिळनाडू प्रमुख के. अण्णामलाईची यशस्वी पदयात्रा आणि त्यानंतर मोदींच्या दौऱ्यांमुळे स्थानिक लोकांमध्ये पंतप्रधान आणि भाजपाबद्दल प्रचंड उत्सुकता वाढली आहे. तामिळनाडूतील २०२१ च्या विधानसभा निवडणुकीत द्रमुक आणि काँग्रेससह त्यांचे मित्र पक्षांनी २३४ जागांपैकी १५९ जागा जिंकल्या होत्या. परंतु या विजयाची पुनरावृत्ती करणे द्रमुकसाठी कठीण दिसतंय.
यंदा एमके स्टॅलिन सरकारविरोधात गंभीर सत्ताविरोधी मुद्दे आणि घराणेशाही, भ्रष्टाचाराचे आरोप होत आहेत. सत्ताधारी पक्षाच्या नेत्यांसह तस्करांच्या आंतरराष्ट्रीय अंमली पदार्थांच्या जाळ्याचा कथित सहभागही चर्चेत राहिला आहे. द्रमुकच्या सर्वोच्च मंत्र्यांवरील भ्रष्टाचाराचे आरोप लपविण्यासाठी उदयनिधी स्टॅलिन यांनी सनातन धर्मावर हल्ला करण्याचा प्रयत्न केल्याने पक्षाची प्रतिमा वाढण्याऐवजी डागाळली आहे. प्रमुख विरोधी पक्ष मानला जाणारा AIADMK भाजपाचे प्रदेशाध्यक्ष अण्णामलाई यांचा पराभव करण्यावर अधिक लक्ष केंद्रित करीत आहेत. अल्पसंख्याकांची मते मिळण्याच्या आशेने भाजपाच्या नेतृत्वाखालील एनडीएमधून बाहेर पडलेल्या अण्णाद्रमुकला मदत करण्याचा द्रमुकचा प्रयत्न असल्याची चर्चा आहे. आपल्या पदयात्रेच्या माध्यमातून अनेक जिल्ह्यांतील मतदारांपर्यंत पोहोचण्याची मोदींची योजना अमलात आणण्यात अण्णामलाई यशस्वी ठरले आहेत. अण्णामलाई यांच्या नेतृत्वाखाली भाजपाला सत्ताधारी द्रमुकशी मुकाबला करण्यासाठी नवी ऊर्जा मिळाली आहे. दुसरीकडे मोदींनी ‘काशी तमीळ संगम’च्या माध्यमातून भाजपा-हिंदुत्व आणि तमीळ परंपरा यांच्यात भावनिक आणि सांस्कृतिक संबंध निर्माण करण्याचा प्रयत्न केला.
राज्यातील ३९ जागांसाठी १९ एप्रिल रोजी मतदान होत असून, निवडणूक पुन्हा एकतर्फी होण्याची चिन्हे आहेत. त्यात यंदा भाजपाच्या पदयात्रेनं थोडासा फरक पडलेला आहे. सत्ताधारी द्रमुक २०१९ प्रमाणेच आघाडीवर असल्याचे दिसत असले तरी जेव्हा त्यांच्या नेतृत्वाखालील आघाडीने ३८ जागा जिंकल्या होत्या, तेव्हा पक्षाला काही प्रदेशांमध्ये त्याच्या पारंपरिक प्रतिस्पर्धी AIADMK आणि भाजपाच्या नेतृत्वाखालील पक्षाकडून जोरदार विरोधाचा सामना करावा लागला होता.
२०१४ च्या निवडणुकीत एआयएडीएमकेच्या नेतृत्वाखालील आघाडीने राज्यात ३७ जागा जिंकल्या होत्या. तसेच २००४ मध्ये द्रमुकच्या नेतृत्वाखालील आघाडीने सर्व जागांवर विजय मिळवला होता. या निवडणुकीत द्रमुकलाही अशा काही जागांवर कडवी झुंज मिळत आहे, जिथे AIADMK ज्याने गेल्या वर्षी सप्टेंबरमध्ये NDA बरोबरचे संबंध तोडले होते आणि एकट्याने निवडणूक लढवली होती. खरं तर यंदा द्रमुकने कमकुवत उमेदवार उभे केले आहेत, दुसरीकडे भाजपाच्या नेतृत्वाखालील आघाडीने मजबूत उमेदवारांची नावे दिलीत. त्यामुळे द्रमुक यंदा अण्णाद्रमुकला छुपी मदत करत असल्याची राजकीय वर्तुळात चर्चा आहे. परंतु कोईम्बतूर जागा जिथे द्रमुक आणि एआयएडीएमके हे दोघेही राज्य भाजपाचे प्रमुख के अन्नामलाई यांच्या आव्हानाचा सामना करण्यासाठी जंग जंग पछाडत असल्याचे दिसते, तिथे जोरदार लढत होणार आहे.
एनडीएच्या प्रमुख चेहऱ्यांमध्ये तिरुनेलवेलीमधील भाजपाचे नैनार नागेंद्रन, तिरुनेलवेलीतील पुथिया नीधी काची (पीएनके) संस्थापक आणि भाजपाचे उमेदवार ए. सी. षणमुगम, कन्याकुमारीमध्ये भाजपाचे पोन राधाकृष्णन यांचा समावेश आहे. ओ पनीरसेल्वम रामनंतपुरममधून एनडीएच्या पाठिंब्याने अपक्ष म्हणून निवडणूक लढवत आहेत. दुसरीकडे एआयएडीएमके पश्चिम तामिळनाडूच्या आपल्या बालेकिल्ल्यात द्रमुकचा जोरदार मुकाबला करण्याची शक्यता आहे. पट्टाली मक्कल काची (पीएमके) नेते आणि माजी केंद्रीय मंत्री अंबुमणी रामदास यांची पत्नी सौम्या एनडीएच्या उमेदवार म्हणून रिंगणात असल्याने धर्मपुरीमध्ये विशेष लढत होऊ शकते. ओबीसी वन्नियार मतदारांमध्ये प्रभाव असलेला पीएमके हा निकालाच्या अंतिम परिणामावर प्रभाव टाकू शकतो.
दुसरीकडे थेनी आणि कोईम्बतूरमधल्या जागा जिंकण्याची भाजपाला आशा आहे. ज्या धर्मपुरी आणि तिरुपूरसह प्रचाराच्या शेवटच्या चार दिवसांमध्ये DMK नेतृत्वाने विशेष लक्ष केंद्रित करण्यासाठी निवडलेल्या चार जागा होत्या. राज्यातील २०१९ च्या निवडणुकीत निराशाजनक कामगिरी करूनही भाजपा आपले खाते उघडण्यात अयशस्वी असताना पाच वर्षांपूर्वी मिळवलेल्या ३.६ टक्क्यांवरून आपला मतसाठा सुधारण्याची आशा आहे. या वेळी भाजपाला १०-१५ टक्के मते मिळतील, असा विविध स्वतंत्र मूल्यांकनांचा अंदाज असल्याने हा आकडा आणखी वाढेल, असा अण्णामलाई यांना विश्वास आहे. भाजपाला कॅप्टन विजयकांत यांनीसुद्धा विजयासाठी एक संकेत दिला आहे, कारण देसिया मुरपोक्कू द्रविड कळघम (DMDK) हेसुद्धा निवडणुकीत उतरले असून, ते अण्णाद्रमुक आणि द्रमुकची मते खाऊ शकतात. डीएमडीकेने २००६ च्या विधानसभा निवडणुकीत सर्व २३८ जागा एकट्याने लढवल्या आणि एक जिंकली. तसेच निवडणुकीत ८.५ टक्के मते मिळवली. दरम्यान, कल्लाकुरिची, नमक्कल, पोल्लाची आणि तिरुपूर यांसारख्या जागांवर पक्षाच्या संधींबद्दल AIADMK मधील नेते इच्छुक आहेत.
हेही वाचाः महायुतीला पाठिंबा दिल्यावर मनसेच्या कार्यकर्त्यांचा ठाकरे गटाकडे ओढा वाढला
एआयएडीएमके आणि एनडीएने शेवटच्या टप्प्यात त्यांच्या मोहिमा तीव्र केल्या असूनही, द्रमुकनेही काही मतदारसंघांमध्ये ताकद पणाला लावली आहे. विशेषतः तिरुपूर आणि धर्मपुरी सारख्या जागांवर विजयाबद्दल शंका आहे, असंही डीएमकेच्या सूत्रांनी मान्य केलं आहे. तामिळनाडूत आघाडी म्हणून काम करण्याचे श्रेय मुख्यमंत्री आणि डीएमके प्रमुख एम के स्टॅलिन यांनी दिले पाहिजे, ज्यांनी २०१९ लोकसभा, २०२१ विधानसभा आणि २०२२ च्या स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुकांद्वारे आघाडीचे नेतृत्व केले आहे. काँग्रेस, विदुथलाई चिरुथाईगल काची (VCK) आणि डाव्या आघाडीचा समावेश असलेल्या आघाडीचे DMK नेतृत्व करते. स्टॅलिनने सुरू केलेल्या मित्रपक्षांच्या “यशस्वी राजकीय सोयीमुळे पक्षाचा आत्मविश्वास आणखी वाढला आहे, असा दावा डीएमकेच्या अंतर्गत सूत्रांनी केला आहे. काँग्रेसचे ज्येष्ठ नेते पी. चिदंबरम आणि मक्कल नीधी मैयम (एमएनएम) प्रमुख कमल हसन यांसारख्या प्रमुख नेत्यांना राज्यसभेत जागा देण्याचे आश्वासन देण्यात आले आहे, असे सूत्रांचे म्हणणे आहे. पश्चिम तामिळनाडूमधील भाजपाच्या मोहिमेवर देखरेख करणाऱ्या राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाच्या (RSS) एका वरिष्ठ नेत्याने कबूल केले की, तामिळनाडू हे विरोधी पक्ष इंडिया आघाडीच्या राष्ट्रीय राजकारणात महत्त्वपूर्ण योगदान देणारे असण्याची शक्यता आहे. भाजपाचे लक्ष मुख्यतः तामिळनाडूवर असून, त्यांचे मताधिक्य वाढवण्याचा उद्देश आहे.
यंदा एमके स्टॅलिन सरकारविरोधात गंभीर सत्ताविरोधी मुद्दे आणि घराणेशाही, भ्रष्टाचाराचे आरोप होत आहेत. सत्ताधारी पक्षाच्या नेत्यांसह तस्करांच्या आंतरराष्ट्रीय अंमली पदार्थांच्या जाळ्याचा कथित सहभागही चर्चेत राहिला आहे. द्रमुकच्या सर्वोच्च मंत्र्यांवरील भ्रष्टाचाराचे आरोप लपविण्यासाठी उदयनिधी स्टॅलिन यांनी सनातन धर्मावर हल्ला करण्याचा प्रयत्न केल्याने पक्षाची प्रतिमा वाढण्याऐवजी डागाळली आहे. प्रमुख विरोधी पक्ष मानला जाणारा AIADMK भाजपाचे प्रदेशाध्यक्ष अण्णामलाई यांचा पराभव करण्यावर अधिक लक्ष केंद्रित करीत आहेत. अल्पसंख्याकांची मते मिळण्याच्या आशेने भाजपाच्या नेतृत्वाखालील एनडीएमधून बाहेर पडलेल्या अण्णाद्रमुकला मदत करण्याचा द्रमुकचा प्रयत्न असल्याची चर्चा आहे. आपल्या पदयात्रेच्या माध्यमातून अनेक जिल्ह्यांतील मतदारांपर्यंत पोहोचण्याची मोदींची योजना अमलात आणण्यात अण्णामलाई यशस्वी ठरले आहेत. अण्णामलाई यांच्या नेतृत्वाखाली भाजपाला सत्ताधारी द्रमुकशी मुकाबला करण्यासाठी नवी ऊर्जा मिळाली आहे. दुसरीकडे मोदींनी ‘काशी तमीळ संगम’च्या माध्यमातून भाजपा-हिंदुत्व आणि तमीळ परंपरा यांच्यात भावनिक आणि सांस्कृतिक संबंध निर्माण करण्याचा प्रयत्न केला.
राज्यातील ३९ जागांसाठी १९ एप्रिल रोजी मतदान होत असून, निवडणूक पुन्हा एकतर्फी होण्याची चिन्हे आहेत. त्यात यंदा भाजपाच्या पदयात्रेनं थोडासा फरक पडलेला आहे. सत्ताधारी द्रमुक २०१९ प्रमाणेच आघाडीवर असल्याचे दिसत असले तरी जेव्हा त्यांच्या नेतृत्वाखालील आघाडीने ३८ जागा जिंकल्या होत्या, तेव्हा पक्षाला काही प्रदेशांमध्ये त्याच्या पारंपरिक प्रतिस्पर्धी AIADMK आणि भाजपाच्या नेतृत्वाखालील पक्षाकडून जोरदार विरोधाचा सामना करावा लागला होता.
२०१४ च्या निवडणुकीत एआयएडीएमकेच्या नेतृत्वाखालील आघाडीने राज्यात ३७ जागा जिंकल्या होत्या. तसेच २००४ मध्ये द्रमुकच्या नेतृत्वाखालील आघाडीने सर्व जागांवर विजय मिळवला होता. या निवडणुकीत द्रमुकलाही अशा काही जागांवर कडवी झुंज मिळत आहे, जिथे AIADMK ज्याने गेल्या वर्षी सप्टेंबरमध्ये NDA बरोबरचे संबंध तोडले होते आणि एकट्याने निवडणूक लढवली होती. खरं तर यंदा द्रमुकने कमकुवत उमेदवार उभे केले आहेत, दुसरीकडे भाजपाच्या नेतृत्वाखालील आघाडीने मजबूत उमेदवारांची नावे दिलीत. त्यामुळे द्रमुक यंदा अण्णाद्रमुकला छुपी मदत करत असल्याची राजकीय वर्तुळात चर्चा आहे. परंतु कोईम्बतूर जागा जिथे द्रमुक आणि एआयएडीएमके हे दोघेही राज्य भाजपाचे प्रमुख के अन्नामलाई यांच्या आव्हानाचा सामना करण्यासाठी जंग जंग पछाडत असल्याचे दिसते, तिथे जोरदार लढत होणार आहे.
एनडीएच्या प्रमुख चेहऱ्यांमध्ये तिरुनेलवेलीमधील भाजपाचे नैनार नागेंद्रन, तिरुनेलवेलीतील पुथिया नीधी काची (पीएनके) संस्थापक आणि भाजपाचे उमेदवार ए. सी. षणमुगम, कन्याकुमारीमध्ये भाजपाचे पोन राधाकृष्णन यांचा समावेश आहे. ओ पनीरसेल्वम रामनंतपुरममधून एनडीएच्या पाठिंब्याने अपक्ष म्हणून निवडणूक लढवत आहेत. दुसरीकडे एआयएडीएमके पश्चिम तामिळनाडूच्या आपल्या बालेकिल्ल्यात द्रमुकचा जोरदार मुकाबला करण्याची शक्यता आहे. पट्टाली मक्कल काची (पीएमके) नेते आणि माजी केंद्रीय मंत्री अंबुमणी रामदास यांची पत्नी सौम्या एनडीएच्या उमेदवार म्हणून रिंगणात असल्याने धर्मपुरीमध्ये विशेष लढत होऊ शकते. ओबीसी वन्नियार मतदारांमध्ये प्रभाव असलेला पीएमके हा निकालाच्या अंतिम परिणामावर प्रभाव टाकू शकतो.
दुसरीकडे थेनी आणि कोईम्बतूरमधल्या जागा जिंकण्याची भाजपाला आशा आहे. ज्या धर्मपुरी आणि तिरुपूरसह प्रचाराच्या शेवटच्या चार दिवसांमध्ये DMK नेतृत्वाने विशेष लक्ष केंद्रित करण्यासाठी निवडलेल्या चार जागा होत्या. राज्यातील २०१९ च्या निवडणुकीत निराशाजनक कामगिरी करूनही भाजपा आपले खाते उघडण्यात अयशस्वी असताना पाच वर्षांपूर्वी मिळवलेल्या ३.६ टक्क्यांवरून आपला मतसाठा सुधारण्याची आशा आहे. या वेळी भाजपाला १०-१५ टक्के मते मिळतील, असा विविध स्वतंत्र मूल्यांकनांचा अंदाज असल्याने हा आकडा आणखी वाढेल, असा अण्णामलाई यांना विश्वास आहे. भाजपाला कॅप्टन विजयकांत यांनीसुद्धा विजयासाठी एक संकेत दिला आहे, कारण देसिया मुरपोक्कू द्रविड कळघम (DMDK) हेसुद्धा निवडणुकीत उतरले असून, ते अण्णाद्रमुक आणि द्रमुकची मते खाऊ शकतात. डीएमडीकेने २००६ च्या विधानसभा निवडणुकीत सर्व २३८ जागा एकट्याने लढवल्या आणि एक जिंकली. तसेच निवडणुकीत ८.५ टक्के मते मिळवली. दरम्यान, कल्लाकुरिची, नमक्कल, पोल्लाची आणि तिरुपूर यांसारख्या जागांवर पक्षाच्या संधींबद्दल AIADMK मधील नेते इच्छुक आहेत.
हेही वाचाः महायुतीला पाठिंबा दिल्यावर मनसेच्या कार्यकर्त्यांचा ठाकरे गटाकडे ओढा वाढला
एआयएडीएमके आणि एनडीएने शेवटच्या टप्प्यात त्यांच्या मोहिमा तीव्र केल्या असूनही, द्रमुकनेही काही मतदारसंघांमध्ये ताकद पणाला लावली आहे. विशेषतः तिरुपूर आणि धर्मपुरी सारख्या जागांवर विजयाबद्दल शंका आहे, असंही डीएमकेच्या सूत्रांनी मान्य केलं आहे. तामिळनाडूत आघाडी म्हणून काम करण्याचे श्रेय मुख्यमंत्री आणि डीएमके प्रमुख एम के स्टॅलिन यांनी दिले पाहिजे, ज्यांनी २०१९ लोकसभा, २०२१ विधानसभा आणि २०२२ च्या स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुकांद्वारे आघाडीचे नेतृत्व केले आहे. काँग्रेस, विदुथलाई चिरुथाईगल काची (VCK) आणि डाव्या आघाडीचा समावेश असलेल्या आघाडीचे DMK नेतृत्व करते. स्टॅलिनने सुरू केलेल्या मित्रपक्षांच्या “यशस्वी राजकीय सोयीमुळे पक्षाचा आत्मविश्वास आणखी वाढला आहे, असा दावा डीएमकेच्या अंतर्गत सूत्रांनी केला आहे. काँग्रेसचे ज्येष्ठ नेते पी. चिदंबरम आणि मक्कल नीधी मैयम (एमएनएम) प्रमुख कमल हसन यांसारख्या प्रमुख नेत्यांना राज्यसभेत जागा देण्याचे आश्वासन देण्यात आले आहे, असे सूत्रांचे म्हणणे आहे. पश्चिम तामिळनाडूमधील भाजपाच्या मोहिमेवर देखरेख करणाऱ्या राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाच्या (RSS) एका वरिष्ठ नेत्याने कबूल केले की, तामिळनाडू हे विरोधी पक्ष इंडिया आघाडीच्या राष्ट्रीय राजकारणात महत्त्वपूर्ण योगदान देणारे असण्याची शक्यता आहे. भाजपाचे लक्ष मुख्यतः तामिळनाडूवर असून, त्यांचे मताधिक्य वाढवण्याचा उद्देश आहे.
