‘विचारांसाठी रस्त्यावर उतरण्याची तयारी’

पुरोगामी चळवळीतील कार्यकर्त्यांबरोबरच डॉ. नरेंद्र दाभोलकर यांच्या हत्येबाबतची चीड मनात घेऊन आलेले असंख्य सामान्य नागरिक..चळवळीसाठी विचारांच्या माध्यमातून रस्त्यावर उतरण्याची व्यक्त झालेली तयारी.. आणि डॉ. श्रीराम लागू यांनी सांगितलेली विवेकाच्या निर्धाराची प्रतिज्ञा. राष्ट्र सेवा दलाच्या वतीने आयोजित करण्यात आलेल्या ‘निर्धार परिषदे’ ने ‘दाभोलकरांनंतर पुरोगामी चळवळीचे काय होणार’ या उपस्थित केल्या जाणाऱ्या प्रश्नाला आश्वासक उत्तरच दिले!  
सामाजिक कार्यकर्त्यां रझिया पटेल, मानवी हक्क संघटनेचे कार्यकर्ते अॅड. असीम सरोदे, डॉ. दाभोलकर यांची कन्या मुक्ता, चिरंजीव हमीद , ‘आयबीएन लोकमत’ चे संपादक निखिल वागळे, ‘साप्ताहिक कलमनामा’ चे संपादक युवराज मोहिते, सेवा दलाचे कार्यकारी विश्वस्त डॉ. अभिजित वैद्य या वेळी उपस्थित होते.
आपण आणि बंधू हमीद यांना सामान्य कार्यकर्ता म्हणूनच चळवळीत राहायचे असल्याचे मुक्ता दाभोलकर यांनी सांगितले. त्या म्हणाल्या,‘‘डॉ. दाभोलकर यांच्या हत्येनंतर कार्यकर्ता नसलेल्या व्यक्तींपर्यंतही विवेकाचा आवाज पोहोचला असल्याचे दिसून येते. सर्वव्यापी संघटन हे डॉ. दाभोलकर यांच्या कामाचे वैशिष्टय़ होते. चळवळीत संघटनाला कोणताही पर्याय असू शकत नाही हे आपण लक्षात ठेवले पाहिजे. अंधश्रद्धा निर्मूलनाविषयीच्या कायद्याला यंत्रणांचे पाठबळ मिळणे आवश्यक आहे.’’
रझिया पटेल यांनी सांगितले, ‘फॅसिस्ट शक्ती पुन्हा डोके वर काढत असून त्यांची जागतिकीकरणाशी युती झाली आहे. आपल्या धर्माची वेगळी ओळख दिसली पाहिजे हा विचार तरुणांमध्ये पेरला जात आहे. त्यासाठी आर्थिक व शैक्षणिक क्षेत्रातून बाहेर पडलेल्या युवकांना लक्ष्य केले जात आहे.’
 दाभोलकर यांच्या हत्येप्रकरणी पोलिसांवर राग धरू नये तर त्यांना मदत करण्याचीच भूमिका घ्यावी, असे असीम सरोदे यांनी सांगितले. ते म्हणाले, ‘‘ ‘आम्ही सारे दाभोलकर’ अशा घोषणा देताना दाभोलकर यांचे अण्णा हजारे होऊ नयेत याची काळजी घेण्याची जबाबदारी आपल्यावर आहे. या घोषणा विरून जाता कामा नये. जादूटोणाविरोधी कायद्याअंतर्गत येत्या सहा महिन्यांतच अधिकाधिक गुन्हे नोंदवले जायला हवेत. पोलिसांनाही या कायद्याचे प्रशिक्षण द्यायला हवे.’’ जादूटोणा कायद्याबाबत राज्यभर वकिलांसाठी प्रशिक्षण कार्यक्रम राबवणार असल्याचे त्यांनी सांगितले.
निखिल वागळे म्हणाले, ‘‘भारत नावाची संकल्पना जगायची असेल तर रस्त्यावर उतरण्याची गरज आहे. गेल्या दहा दिवसांत ई-मेल, दूरध्वनी आणि एसएमएसद्वारे काही कार्यकर्त्यांना धमक्या येत आहेत. हे पाहता लढाई संपली नसल्याचेच दिसते. धर्माध शक्तींना वेसण घालण्यासाठी आहे त्या कायद्यांचा वापर होणे आवश्यक आहे. महाराष्ट्राचे आज गुंडराष्ट्र झाले आहे का, असा प्रश्न उपस्थित झाला आहे. पुढील दीड वर्ष देशासाठी कठीण असून धर्माध शक्ती सत्तेवर आल्यास देशात पुन्हा १९९१-९२ चे वातावरण निर्माण होण्याची भीती आहे.’’
विवेकवादी कार्यकर्त्यांनी अहिंसेला नेभळटपणा समजण्याच्या द्वंद्वातून बाहेर पडावे, असे अभिजित वैद्य यांनी सांगितले.
२ सप्टेंबर ते २ ऑक्टोबर या कालावधीत राष्ट्र सेवा दल व परिवर्तनवादी संघटना राज्यातील महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांशी बोलणार असून २ ऑक्टोबरला होणाऱ्या बैठकीनंतर चळवळीचा कृती कार्यक्रम जाहीर करण्यात येणार असल्याचे सेवा दलाचे महामंत्री विनय सावंत यांनी सांगितले.